The need for research on bilingualism in the history of Polish

Rafał Zarębski

Uniwersytet Łódzki


Abstract

Polish researchers are interested mainly in contemporary bilingualism, although recently
one can observe a growing tendency to describe individual and group bilingualism from
a historical perspective. Moreover, problems which were earlier considered from other
perspectives are now analysed in the context of bilingual behaviours. A new approach
stressing the role of bilingualism in the history of Polish is due to several factors. The most
important one is the fact that a normative approach to language contacts that negatively
assesses blending of languages is no longer popular. Bilingualism in the Polish linguistic
past is also no longer treated as a marginal phenomenon. The aim of the article is to
investigate how historical bilingualism was presented, to focus on research sources and
to attempt to point out possible perspectives for further research.


Keywords:

bilingualism, the history of Polish, language contacts


Adams J. N. (2003): Bilingualism and the Latin Language. Cambridge.
Crossref   Google Scholar

Amsler M. (2012): Affective Literacies. Writing and Multilingualism in the Late Middle Ages. Turnhout.
Crossref   Google Scholar

Azeroual S.-A. (2016): Bilinguisme et plurilinguisme dans l’éducation anglaise au XVIe siècle. „Hypothèses” 19, s. 309–320. Online : , dostęp: 15.12.2019.
Crossref   Google Scholar

Backvis C. (1958): Quelques remarques sur le bilinguisme latino-polonais dans la Pologne du seizième siecle. Bruxelles (polski przekład: Backvis C.: Uwagi o dwujęzyczności łacińsko-polskiej w XVI wieku w Polsce. [W:] Backvis C. (1975): Szkice o kulturze staropolskiej. Przeł. U. Dąmbska-Prokop. Warszawa, s. 588– 624.   Google Scholar

Bartmiński J. (2010): Styl potoczny. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 115–134.   Google Scholar

Bibliografia (1981): Bibliografia podręczna gramatyki historycznej i historii języka polskiego. Cz. II: Słownictwo. Kontakty językowe. Oprac. Z. Bukowcowa, M. Kucała. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.   Google Scholar

Bibliografia (2003): Bibliografia podręczna gramatyki historycznej i historii języka polskiego. Cz. IV: 1979–1993. Oprac. Z. Bukowcowa. Kraków.   Google Scholar

Borawski S. (2000): Wprowadzenie do historii języka polskiego. Warszawa.   Google Scholar

Borawski S., Furdal A. (2003): Wybór tekstów do historii języka polskiego. Warszawa.   Google Scholar

Borowiec K. (2015): Dwujęzyczność pisarza i tekstu na średniowiecznym Śląsku. Rekonesans. [W:] Staropolskie spotkania językoznawcze. T. 1: Jak badać teksty staropolskie? Red. T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Stramczewska. Poznań, s. 19–38.   Google Scholar

Brajerski T. (1965): Ze składni tekstu makaronizowanego. „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 5, s. 237– 240.   Google Scholar

Cunha V. (2009): Le plurilinguisme comme le procédé stylistique dans la poésie médiévale galicienne portugaise. [W:] „Le plurilinguisme au Moyen Âge”. Paris, s. 79–93.   Google Scholar

Cybulski M. (red.) (2015a): Wybór tekstów z dziejów języka polskiego. Do połowy XIX w. Łódź.   Google Scholar

Cybulski M. (red.) (2015b): Wybór tekstów z dziejów języka polskiego. Od połowy XIX w. Łódź.   Google Scholar

Dąbrowska A. (2018): Nauczanie polszczyzny jako języka obcego w historii języka polskiego. „Język Polski” 2, s. 22–41.
Crossref   Google Scholar

Dictionnaire de didactique du français langue étrangère et seconde. Red. J. Cuq. Paris. (DDF).   Google Scholar

Dubisz S. (2002): Język – historia – kultura (wykłady, studia, analizy). Warszawa.   Google Scholar

Folkierski W. (1925): Kłopoty francuskiego autora XVII wieku z polszczyzną. Kraków.   Google Scholar

Gadet F., Varro G. (2006): Le «scandale» du bilinguisme. „Langage et société” 2 (116), s. 9–28. Online: , dostęp: 12.12.2019.
Crossref   Google Scholar

Grosjean F. (2018): Être bilingue aujourd’hui. „Revue française de linguistique appliquée” 2, XXIII, s. 7–14. Online: , dostęp: 12.12.2019.
Crossref   Google Scholar

Hamers, J. Blanc M. (1983): Bilingualité et bilinguisme. Bruxelles.   Google Scholar

Huchon M. (1995): Le plurilinguisme au XVIème siècle : Jeux et enjeux. [W:] Albineana, Cahiers d’Aubigné, 6. Agrippa d’Aubigné et le plurilinguisme. Journées d’études des 29–30 mai 1992. Poitiers, Musée Sainte- Croix, s. 15–27. Online:
Crossref   Google Scholar

doc/albin_1154-5852_1995_num_6_1_1334>, dostęp : 14.12.2019.   Google Scholar

Kappler C., Thiolier-Méjean S. (red.) (2009): Le plurilinguisme au Moyen Âge. Paris.   Google Scholar

Klemensiewicz Z. (1985): Historia języka polskiego. T. 2. Warszawa.   Google Scholar

Krążyńska, Z., Mika T., Słoboda A. (2015): Składnia średniowiecznej polszczyzny. Cz. I: Konteksty – metody – tendencje. Poznań.   Google Scholar

Kukulski L. (1966): Przedmowa. Wprowadzenie. Wstęp. [W:] Maria Kazimiera d’Arquien de la Grange: Listy do Jana Sobieskiego. Oprac. L. Kukulski. Przekład J. K. Sell, L. Kukulski. Warszawa, s. 5–32.   Google Scholar

Kuraszkiewicz W. (1992): Makaronizmy w Pamiętnikach Jana Chryzostoma Paska. [W:] Barok w kulturze, literaturze i języku. Red. M. Stępień, S. Urbańczyk. Warszawa–Kraków, s. 101–108.   Google Scholar

Le Briz S., Veysseyre G. (red.) (2010): Approches du bilinguisme latin-français au Moyen Âge: linguistique, codicologie, esthétique. Collection d’études médiévales de Nice, 11. Turnhout.
Crossref   Google Scholar

Lewaszkiewicz T., Rzepka W. R. (1978): Uwagi o leksyce makaronicznej w tekstach polskich z XVII wieku. „Z polskich studiów slawistycznych” 5, s. 271–277.   Google Scholar

Ligara B. (1987): Galicyzmy leksykalne w listach Zygmunta Krasińskiego na tle wpływów francuskich w polszczyźnie XIX wieku (studium bilingwizmu polsko-francuskiego). Kraków.   Google Scholar

Ligara B. (2010): Bilingwizm polsko-francuski Adama Mickiewicza. W stronę antropologii lingwistycznej. „LingVaria” 2 (10), s. 141–170.   Google Scholar

Ligara B. (2011): Dwujęzyczność twórców literatury polskiej jako problem badawczy historii języka. „LingVaria” 1 (11), s. 165–178.   Google Scholar

Ligara B. (2014): Bilingwizm w tekście zapisany. Cz. II: Wykładniki transkodowe. Gatunki. „LingVaria” 2 (18), s. 139–174.
Crossref   Google Scholar

Ligara B. (2018): Badania bilingwizmu (i wielojęzyczności) wybitnych nosicieli języka w przestrzeni języka polskiego: nowa subdomena historii języka? [W:] Historia języka w XXI wieku. Stan i perspektywy. Red. M. Pastuch, M. Siuciak, przy współpracy K. Wąsińskiej   Google Scholar

i W. Wilczek. Katowice, s. 97–108.   Google Scholar

Lipińska E. (2003): Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności. Kraków.   Google Scholar

Masłej D. (2020): Jak rodził się średniowieczny tekst. Tak zwane Kazania augustiańskie w perspektywie historycznojęzykowej. Poznań.   Google Scholar

Mika T. (2018): Literacy as a Context of the Medieval Bible translations into Polish. „Polonica” XXXVIII, s. 1– 13.
Crossref   Google Scholar

Miodunka W. (2003): Bilingwizm polsko-portugalski w Brazylii. W stronę lingwistyki humanistycznej. Kraków.   Google Scholar

Moss A. (1994): Being in Two Minds: The Bilingual Factor in Renaissance Writing. [W:] Acta Conventus Neo- Latini Hafniensis. Red. A. Moss et al. Binghamton, NY. Medieval & Renaissance Texts & Studies, s. 61– 74.   Google Scholar

Rzepka W. R., Walczak B. (1992): Socjolekt szlachecki XVII wieku (próba ogólnej charakterystyki). [W:] Barok w kulturze, literaturze i języku. Red. M. Stępień, S. Urbańczyk. Warszawa–Kraków, s. 179–188.   Google Scholar

Schendl H. (2012): Literacy, Multilingualism and Code-switching in Early English Written Texts. [W:] Language Mixing and Code-Switching in Writing. Approaches to Mixed-Language Written Discourse. Red. S. Mahootian, M. Sebba, C. Jonsson. Nowy Jork, s. 27–43.   Google Scholar

Schendl H., Wright L. (2011): Code-switching in Early English: Historical background and methodological and theoretical issues. [W:] Code-switching in Early English. Red. H. Schendl, L. Wright. Berlin, s. 15–46.
Crossref   Google Scholar

Skwarczyńska S. (1937): Estetyka makaronizmu (próba postawienia zagadnienia). [W:] Z z agadnień poetyki nr 6 . P race ofiarowane Kazimierzowi Wóycickiemu. Wilno, s. 337–370.   Google Scholar

Stąpor I. (2016): Grafia dawnych czasopism Polonii brazylijskiej (na przykładzie Gazety Polskiej w Brazylii). „Poradnik Językowy” 2, s. 67–78.   Google Scholar

Szczepankowska I. (2004): Studia nad polszczyzną epoki stanisławowskiej. Białystok.   Google Scholar

Szydłowska-Ceglowa B. (1992): Przemiany języka polskiego na emigracji. Mechanizmy i tendencje. [W:] Polonia w Europie. Red. B. Szdłowska-Ceglowa. Poznań, s. 177–208.   Google Scholar

Taszycki W. (1969): Wybór tekstów staropolskich XVI–XVIII wieku. Warszawa.   Google Scholar

Trotter D. A. (red.) (2000): Multilingualism in Later Medieval Britain. Cambridge.   Google Scholar

Umińska-Tytoń E. (2012): Polszczyzna dziewiętnastowiecznych salonów. Łódź.
Crossref   Google Scholar

Urbańczyk S. (1967): Polszczyzna Marysieńki Sobieskiej. „Język Polski” XLVII, s. 168–173.   Google Scholar

Vidos B. E. (1960): Le bilinguisme et le mécanisme de l’emprunt. „Revue de linguistique romane” 24, s. 93–94. Online: , dostęp: 14.12.2019.   Google Scholar

Walczak B. (2014): Trzy refleksje o dwujęzyczności. „Poznańskie Spotkania Językoznawcze” 27, s. 181–191.
Crossref   Google Scholar

Weinreich U. (1953): Languages in Contact. Berlin–Nowy Jork.   Google Scholar

Woźniak E. (2019): Czego Zenon Klemensiewicz nie napisał o języku polskim w dwudziestoleciu międzywojennym, czyli dlaczego potrzebne jest nowe opracowanie dziejów polszczyzny w latach 1918–1939? „LingVaria” 2 (28), s. 95–105.
Crossref   Google Scholar

Zarębski R. (2019): Bilingwizm polsko-francuski w perspektywie diachronicznej – stan badań i postulaty badawcze. „Poradnik Językowy” 4, s. 7–20.   Google Scholar


Published
2021-09-30

Cited by

Zarębski, R. . (2021). The need for research on bilingualism in the history of Polish. Prace Językoznawcze, 23(3), 71–86. https://doi.org/10.31648/pj.6837

Rafał Zarębski 
Uniwersytet Łódzki