The need for research on bilingualism in the history of Polish
Rafał Zarębski
Uniwersytet ŁódzkiAbstract
Polish researchers are interested mainly in contemporary bilingualism, although recently
one can observe a growing tendency to describe individual and group bilingualism from
a historical perspective. Moreover, problems which were earlier considered from other
perspectives are now analysed in the context of bilingual behaviours. A new approach
stressing the role of bilingualism in the history of Polish is due to several factors. The most
important one is the fact that a normative approach to language contacts that negatively
assesses blending of languages is no longer popular. Bilingualism in the Polish linguistic
past is also no longer treated as a marginal phenomenon. The aim of the article is to
investigate how historical bilingualism was presented, to focus on research sources and
to attempt to point out possible perspectives for further research.
Keywords:
bilingualism, the history of Polish, language contactsReferences
Adams J. N. (2003): Bilingualism and the Latin Language. Cambridge.
Crossref
Google Scholar
Amsler M. (2012): Affective Literacies. Writing and Multilingualism in the Late Middle Ages. Turnhout.
Crossref
Google Scholar
Azeroual S.-A. (2016): Bilinguisme et plurilinguisme dans l’éducation anglaise au XVIe siècle. „Hypothèses” 19, s. 309–320. Online : , dostęp: 15.12.2019.
Crossref
Google Scholar
Backvis C. (1958): Quelques remarques sur le bilinguisme latino-polonais dans la Pologne du seizième siecle. Bruxelles (polski przekład: Backvis C.: Uwagi o dwujęzyczności łacińsko-polskiej w XVI wieku w Polsce. [W:] Backvis C. (1975): Szkice o kulturze staropolskiej. Przeł. U. Dąmbska-Prokop. Warszawa, s. 588– 624. Google Scholar
Bartmiński J. (2010): Styl potoczny. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 115–134. Google Scholar
Bibliografia (1981): Bibliografia podręczna gramatyki historycznej i historii języka polskiego. Cz. II: Słownictwo. Kontakty językowe. Oprac. Z. Bukowcowa, M. Kucała. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź. Google Scholar
Bibliografia (2003): Bibliografia podręczna gramatyki historycznej i historii języka polskiego. Cz. IV: 1979–1993. Oprac. Z. Bukowcowa. Kraków. Google Scholar
Borawski S. (2000): Wprowadzenie do historii języka polskiego. Warszawa. Google Scholar
Borawski S., Furdal A. (2003): Wybór tekstów do historii języka polskiego. Warszawa. Google Scholar
Borowiec K. (2015): Dwujęzyczność pisarza i tekstu na średniowiecznym Śląsku. Rekonesans. [W:] Staropolskie spotkania językoznawcze. T. 1: Jak badać teksty staropolskie? Red. T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Stramczewska. Poznań, s. 19–38. Google Scholar
Brajerski T. (1965): Ze składni tekstu makaronizowanego. „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 5, s. 237– 240. Google Scholar
Cunha V. (2009): Le plurilinguisme comme le procédé stylistique dans la poésie médiévale galicienne portugaise. [W:] „Le plurilinguisme au Moyen Âge”. Paris, s. 79–93. Google Scholar
Cybulski M. (red.) (2015a): Wybór tekstów z dziejów języka polskiego. Do połowy XIX w. Łódź. Google Scholar
Cybulski M. (red.) (2015b): Wybór tekstów z dziejów języka polskiego. Od połowy XIX w. Łódź. Google Scholar
Dąbrowska A. (2018): Nauczanie polszczyzny jako języka obcego w historii języka polskiego. „Język Polski” 2, s. 22–41.
Crossref
Google Scholar
Dictionnaire de didactique du français langue étrangère et seconde. Red. J. Cuq. Paris. (DDF). Google Scholar
Dubisz S. (2002): Język – historia – kultura (wykłady, studia, analizy). Warszawa. Google Scholar
Folkierski W. (1925): Kłopoty francuskiego autora XVII wieku z polszczyzną. Kraków. Google Scholar
Gadet F., Varro G. (2006): Le «scandale» du bilinguisme. „Langage et société” 2 (116), s. 9–28. Online: , dostęp: 12.12.2019.
Crossref
Google Scholar
Grosjean F. (2018): Être bilingue aujourd’hui. „Revue française de linguistique appliquée” 2, XXIII, s. 7–14. Online: , dostęp: 12.12.2019.
Crossref
Google Scholar
Hamers, J. Blanc M. (1983): Bilingualité et bilinguisme. Bruxelles. Google Scholar
Huchon M. (1995): Le plurilinguisme au XVIème siècle : Jeux et enjeux. [W:] Albineana, Cahiers d’Aubigné, 6. Agrippa d’Aubigné et le plurilinguisme. Journées d’études des 29–30 mai 1992. Poitiers, Musée Sainte- Croix, s. 15–27. Online:
Crossref
Google Scholar
doc/albin_1154-5852_1995_num_6_1_1334>, dostęp : 14.12.2019. Google Scholar
Kappler C., Thiolier-Méjean S. (red.) (2009): Le plurilinguisme au Moyen Âge. Paris. Google Scholar
Klemensiewicz Z. (1985): Historia języka polskiego. T. 2. Warszawa. Google Scholar
Krążyńska, Z., Mika T., Słoboda A. (2015): Składnia średniowiecznej polszczyzny. Cz. I: Konteksty – metody – tendencje. Poznań. Google Scholar
Kukulski L. (1966): Przedmowa. Wprowadzenie. Wstęp. [W:] Maria Kazimiera d’Arquien de la Grange: Listy do Jana Sobieskiego. Oprac. L. Kukulski. Przekład J. K. Sell, L. Kukulski. Warszawa, s. 5–32. Google Scholar
Kuraszkiewicz W. (1992): Makaronizmy w Pamiętnikach Jana Chryzostoma Paska. [W:] Barok w kulturze, literaturze i języku. Red. M. Stępień, S. Urbańczyk. Warszawa–Kraków, s. 101–108. Google Scholar
Le Briz S., Veysseyre G. (red.) (2010): Approches du bilinguisme latin-français au Moyen Âge: linguistique, codicologie, esthétique. Collection d’études médiévales de Nice, 11. Turnhout.
Crossref
Google Scholar
Lewaszkiewicz T., Rzepka W. R. (1978): Uwagi o leksyce makaronicznej w tekstach polskich z XVII wieku. „Z polskich studiów slawistycznych” 5, s. 271–277. Google Scholar
Ligara B. (1987): Galicyzmy leksykalne w listach Zygmunta Krasińskiego na tle wpływów francuskich w polszczyźnie XIX wieku (studium bilingwizmu polsko-francuskiego). Kraków. Google Scholar
Ligara B. (2010): Bilingwizm polsko-francuski Adama Mickiewicza. W stronę antropologii lingwistycznej. „LingVaria” 2 (10), s. 141–170. Google Scholar
Ligara B. (2011): Dwujęzyczność twórców literatury polskiej jako problem badawczy historii języka. „LingVaria” 1 (11), s. 165–178. Google Scholar
Ligara B. (2014): Bilingwizm w tekście zapisany. Cz. II: Wykładniki transkodowe. Gatunki. „LingVaria” 2 (18), s. 139–174.
Crossref
Google Scholar
Ligara B. (2018): Badania bilingwizmu (i wielojęzyczności) wybitnych nosicieli języka w przestrzeni języka polskiego: nowa subdomena historii języka? [W:] Historia języka w XXI wieku. Stan i perspektywy. Red. M. Pastuch, M. Siuciak, przy współpracy K. Wąsińskiej Google Scholar
i W. Wilczek. Katowice, s. 97–108. Google Scholar
Lipińska E. (2003): Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności. Kraków. Google Scholar
Masłej D. (2020): Jak rodził się średniowieczny tekst. Tak zwane Kazania augustiańskie w perspektywie historycznojęzykowej. Poznań. Google Scholar
Mika T. (2018): Literacy as a Context of the Medieval Bible translations into Polish. „Polonica” XXXVIII, s. 1– 13.
Crossref
Google Scholar
Miodunka W. (2003): Bilingwizm polsko-portugalski w Brazylii. W stronę lingwistyki humanistycznej. Kraków. Google Scholar
Moss A. (1994): Being in Two Minds: The Bilingual Factor in Renaissance Writing. [W:] Acta Conventus Neo- Latini Hafniensis. Red. A. Moss et al. Binghamton, NY. Medieval & Renaissance Texts & Studies, s. 61– 74. Google Scholar
Rzepka W. R., Walczak B. (1992): Socjolekt szlachecki XVII wieku (próba ogólnej charakterystyki). [W:] Barok w kulturze, literaturze i języku. Red. M. Stępień, S. Urbańczyk. Warszawa–Kraków, s. 179–188. Google Scholar
Schendl H. (2012): Literacy, Multilingualism and Code-switching in Early English Written Texts. [W:] Language Mixing and Code-Switching in Writing. Approaches to Mixed-Language Written Discourse. Red. S. Mahootian, M. Sebba, C. Jonsson. Nowy Jork, s. 27–43. Google Scholar
Schendl H., Wright L. (2011): Code-switching in Early English: Historical background and methodological and theoretical issues. [W:] Code-switching in Early English. Red. H. Schendl, L. Wright. Berlin, s. 15–46.
Crossref
Google Scholar
Skwarczyńska S. (1937): Estetyka makaronizmu (próba postawienia zagadnienia). [W:] Z z agadnień poetyki nr 6 . P race ofiarowane Kazimierzowi Wóycickiemu. Wilno, s. 337–370. Google Scholar
Stąpor I. (2016): Grafia dawnych czasopism Polonii brazylijskiej (na przykładzie Gazety Polskiej w Brazylii). „Poradnik Językowy” 2, s. 67–78. Google Scholar
Szczepankowska I. (2004): Studia nad polszczyzną epoki stanisławowskiej. Białystok. Google Scholar
Szydłowska-Ceglowa B. (1992): Przemiany języka polskiego na emigracji. Mechanizmy i tendencje. [W:] Polonia w Europie. Red. B. Szdłowska-Ceglowa. Poznań, s. 177–208. Google Scholar
Taszycki W. (1969): Wybór tekstów staropolskich XVI–XVIII wieku. Warszawa. Google Scholar
Trotter D. A. (red.) (2000): Multilingualism in Later Medieval Britain. Cambridge. Google Scholar
Umińska-Tytoń E. (2012): Polszczyzna dziewiętnastowiecznych salonów. Łódź.
Crossref
Google Scholar
Urbańczyk S. (1967): Polszczyzna Marysieńki Sobieskiej. „Język Polski” XLVII, s. 168–173. Google Scholar
Vidos B. E. (1960): Le bilinguisme et le mécanisme de l’emprunt. „Revue de linguistique romane” 24, s. 93–94. Online: , dostęp: 14.12.2019. Google Scholar
Walczak B. (2014): Trzy refleksje o dwujęzyczności. „Poznańskie Spotkania Językoznawcze” 27, s. 181–191.
Crossref
Google Scholar
Weinreich U. (1953): Languages in Contact. Berlin–Nowy Jork. Google Scholar
Woźniak E. (2019): Czego Zenon Klemensiewicz nie napisał o języku polskim w dwudziestoleciu międzywojennym, czyli dlaczego potrzebne jest nowe opracowanie dziejów polszczyzny w latach 1918–1939? „LingVaria” 2 (28), s. 95–105.
Crossref
Google Scholar
Zarębski R. (2019): Bilingwizm polsko-francuski w perspektywie diachronicznej – stan badań i postulaty badawcze. „Poradnik Językowy” 4, s. 7–20. Google Scholar
Uniwersytet Łódzki
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.