Affrikatization *t’, *d’ > *ć, *ʒ’ in Western Pomerania in local and field names
Jerzy Duma
Instytut Slawistyki PAN w WarszawieAbstract
The article analyses the scope of the process of affricatization *t’, *d’ > *ć, *ʒ’ in Western
Pomerania. Its gradual disappearance towards the west was confirmed – higher for the
former *d’, smaller for the former *t’. In the old Slavic dialects of West Pomerania, as well
as in the old Slavic dialects of Mecklenburg, East Holstein or in the dialect of Połabian
Drzewians, there is no such affricatization in most local and field names, i.e. *t’ > t, *d’ > d.
This may confirm the loss of accommodative pronunciation in these dialects. The lack
of accommodative pronunciation before the vowels of the front row typologically brings
these dialects closer to the following dialects and languages: Upper Sorbian, Czech and
Slovak as well as the South Slavic languages. It is also partially similar the multiple
of consonants before *e, *ě and *i in Ukrainian.
Keywords:
old Slavic dialects of West Pomerania, processes of palatal consonant accommodation, affricatization *t’, *d’, typology of Slavic languagesReferences
Białecki T., Chludziński A. (2018): Słowiańskie nazwy geograficzne w Niemczech. T. Ia. Google Scholar
Szczecin–Pruszcz Gdański. Google Scholar
Białecki T., Chludziński A. (2020): Słowiańskie nazwy geograficzne w Niemczech. T. Ib. Google Scholar
Szczecin–Pruszcz Gdański. Google Scholar
Boryś W. (2005): Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków. Google Scholar
Duma J. (1979): Wokalizacja jerów słabych w rdzennej sylabie nagłosowej w południowo- Google Scholar
-wschodniej Słowiańszczyźnie. Wrocław. Google Scholar
Duma J. (1990a): Rozwój sonantów zgłoskotwórczych w gwarach południowo-wschodniej Google Scholar
Słowiańszczyzny. Wrocław. Google Scholar
Duma J. (1990b): Rozwój sekundarnego wokalizmu typu sъm, ogъn, v’atъr < *jesmь, *ognь, Google Scholar
*větrъ we wschodniej grupie dialektów południowosłowiańskiech. Językowe studia bałkanistyczne Google Scholar
II. Wrocław, s. 27–70. Google Scholar
Duma J. (1991): The development of the vowels *ǫ, *ę in the south-eastern Slavic Dialects. Google Scholar
Studies in the Phonetic Typology of the Slavic Languages. Warszawa, s. 63–112. Google Scholar
Duma J. (1994): Przyczyny zmian grup spółgłoskowych sr-, zr-, str-, zdr- w świetle ich rozprzestrzenienia Google Scholar
w gwarach bułgarskich i macedońskich. [W:] Analiza, synteza i rozpoznawanie Google Scholar
sygnału mowy dla celów automatyki, lingwistyki i medycyny. Red. L. Richter. IPPT. Google Scholar
Warszawa, s. 38–48. Google Scholar
Duma J. (1996): Różnice i podobieństwa zachodzące między metatezą *tărt, *tălt itp. a zjawiskami sylabifikacji/desylabifikacji sonantów r, l. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Studia Slavica” I, s. 111–118. Google Scholar
Duma J. (2021): Afrykatyzacja palatalnego *ŕ w nazwach miejscowych i terenowych Pomorza Zachodniego. „Onomastica” LXV/1, s. 123–135.
Crossref
Google Scholar
Jeżowa M. (1962): Dawne słowiańskie dialekty Meklemburgii. Cz. I: Fonetyka. Warszawa. Google Scholar
Lehr-Spławiński T. (1978): Język polski. Pochodzenie, powstanie rozwój. Warszawa. Google Scholar
Leszczyński Z. (1978): Kierunki zmian w grupach spółgłoskowych typu Sr oraz rS w świetle geografii językowej. Wrocław. Google Scholar
Lorentz F. (1912): Slovinzisches Wörterbuch. St. Petersburg. Google Scholar
Peev K. (1987–1988): Kukuszkiotgowor. T. I, II. Skopje. Google Scholar
Polański K. (red.) (1993): Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław. Google Scholar
Popowska-Taborska H. (1980): Kaszubszczyzna. Warszawa. Google Scholar
Rzetelska-Feleszko E. (2019): Etymologia słowiańskich nazw miejscowych i terenowych z obszaru wolińsko-kamińskiego. Materiały Zachodniopomorskie. Nowa Seria XV. Uwagi końcowe, s. 111–114. Google Scholar
Sawicka I. (1974): Struktura grup spółgłoskowych w językach słowiańskich. Wrocław. Google Scholar
Sawicka I. (1991): Problems of the phonetic typology of the Slavic languages. Studies in the Google Scholar
Phonetic Typology of the Slavic Languages. Warszawa, s. 13–35. Google Scholar
Schmitz A. (2010): Flurnamen slawischer und slawisch-deutscher Herkunft im östlischen Google Scholar
Holstein. [W:] Studien zur Siedlungsgeschichte und Archäologie der Ostseegebiete 9. Hsrg. von F. Debus. Wachholtz Verlag. Neumünster, s. 15–81. Google Scholar
Shevelov G.Y. (1964): A Prehistory of Slavic. Heidelberg. Google Scholar
Shevelov G.Y. (1965): Weak Jers in Serbo-Croatian and South Slavic: developments in the word initial syllable. Zbornik za filologiju i lingvistiku VII. Google Scholar
Stieber Z. (1965): Zarys dialektologii języków zachodnio-słowiańskich. Warszawa. Google Scholar
Tiłkow D. (1977): Byłgarska fonetika. Sofia. Google Scholar
Instytut Slawistyki PAN w Warszawie
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.