Nowy stary? Kiedy nowy nie jest nowy, czyli o właściwościach leksykalnych pewnego polskiego wyrażenia na tle innych połączeń antonimicznych
Abstract
Przedmiotem opisu w tym artykule jest dwuczłonowe wyrażenie nowy stary, które przysparza problemów ze względu na zapis, ten jednak jest wtórny względem jego statusu leksykalnego. Celem podjętych badań jest rozstrzygnięcie obu kwestii. Niejednolity zapis analizowanego ciągu polega na wahaniu w użyciu znaków oddzielających oba człony (tj. przecinka lub łącznika): funkcjonują różne warianty jego pisowni – i z tymi znakami, i bez nich. Na decyzję związaną z kwestiami ortograficzno-interpunkcyjnymi istotnie rzutuje sprawa statusu leksykalnego opisywanego wyrażenia, tj. rozstrzygnięcie, czy stanowi ono doraźne, swobodne złożenie dwóch przymiotników (zastępowalnych dowolnie innymi), czy też jest ono odrębną i – z punktu widzenia znaczenia – niepodzielną całością (w rozumieniu Andrzeja Bogusławskiego – jednostką języka). Artykuł zawiera całościową propozycję rozwiązania kwestii dyskusyjnych związanych z opisem leksykologicznym i zapisem badanego ciągu.
Schlagworte:
jednostka języka, ortografia, interpunkcja, znaczenie, antonimiaLiteraturhinweise
Bednarek A., Grochowski M. (1997): Zadania z semantyki językoznawczej. Toruń. Google Scholar
Bogusławski A. (1976): O zasadach rejestracji jednostek języka. „Poradnik Językowy” 8, s. 356–364. Google Scholar
Bogusławski A. (1987): Obiekty leksykograficzne i jednostki języka. [W:] Studia z polskiej leksykografii współczesnej III. Red. Z. Saloni. Białystok, s. 13–31. Google Scholar
Bogusławski A. (2008): Semantyka, pragmatyka. Leksykografa głos demarkacyjny. Warszawa. Google Scholar
Bogusławski A. (2009): Myśli o gwiazdce i o regule. Warszawa. Google Scholar
Dobaczewski A. (2018): Powtórzenie jako zjawisko tekstowe i systemowe. Repetycje, reduplikacje i quasi-tautologie w języku polskim. Toruń. Google Scholar
Dobaczewski A., Sobotka P., Żurowski S. (2018): Słownik reduplikacji i powtórzeń polskich. Od zleksykalizowanych podwojeń do regularnych układów repetycyjnych. Toruń. Google Scholar
Grice H.P. (1977): Logika a konwersacja. „Przegląd Humanistyczny” 6, s. 85–99. Google Scholar
Grochowski M. (2008): Rola dewiacji w uzasadnianiu hipotez semantycznych. Wprowadzenie do problematyki. „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXIV, s. 25–36. Google Scholar
Grochowski M. (2009): Jak oceniać sensowność zdań? Uwagi wstępne (online: , dostęp: 09.03.2010). Google Scholar
Podracki J. (1998): Słownik interpunkcyjny języka polskiego z zasadami przestankowania. Warszawa. Google Scholar
Przepiórkowski A., Bańko M., Górski R.L., Lewandowska-Tomaszczyk B. (red.) (2012): Narodowy Korpus Języka Polskiego. Warszawa. Google Scholar
Wajszczuk J. (1997): System znaczeń w obszarze spójników polskich. Wprowadzenie do opisu. Warszawa. Google Scholar
Ziembiński Z. (2002): Logika praktyczna. Warszawa. Google Scholar
Żabowska M. (2015): O godzeniu przeciwieństw – funkcja wyrażeń jednocześnie i zarazem w języku naturalnym oraz w testowaniu hipotez semantycznych. „Linguistica Copernicana” 12, s. 71–105.
Crossref
Google Scholar
Żabowska M. (2024): Relacje semantyczne między jednostkami leksykalnymi. [W:] Przewodnik językowo-encyklopedyczny po gramatyce semantycznej języka polskiego w ujęciu historycznym. T. 1: Artykuły problemowe. Red. M. Grochowski. Kraków, s. 441–449. Google Scholar
