Z problemów rozwoju mowy. Na przykładzie dzieci pięcioletnich z miasta Olsztyna
Magdalena Osowicka-Kondratowicz
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWMhttps://orcid.org/0000-0002-0447-4954
Анотація
Artykuł stanowi raport z badań poziomu rozwoju mowy olsztyńskich przedszkolaków w relacji do średnich wyników grupy odniesienia (normy). Ocenie poddano 144 dzieci pięcioletnie. Pomiaru poziomu rozwoju mowy dokonano w oparciu o standaryzowane i znormalizowane narzędzia badawcze, a mianowicie wykorzystano: do badania artykulacji – „100-wyrazowy test artykulacyjny” (Krajna 2008); do oceny stanu słuchu fonemowego – „Karty oceny słuchu fonemowego (KOSF)” (Gruba 2016); do ewaluacji poziomu rozwoju w zakresie leksyki i gramatyki – „Test rozwoju językowego TRJ” (Smoczyńska i in. 2015). Sprawdzono również warunki orofacjalne. Generalnie, badane dzieci znacznie lepiej poradziły sobie z zadaniami dotyczącymi rozwoju leksykalno-gramatycznego niż fonetyczno-fonologicznego. W tym pierwszym przypadku nie tylko więcej było dzieci, których poziom oceniono jako typowy dla wieku, ale również najmniej takich, które uplasowały się poniżej przeciętnej. Spośród badanych podsystemów, najgorsze wyniki uzyskano w zakresie badania poziomu funkcjonowania słuchu fonemowego.
Ключові слова:
rozwój mowy, artykulacja, słuch fonemowy, kompetencja językowaПосилання
Bancerz M. (2022): Rozwój mowy dziecka na przykładzie pięciolatków z wybranych olsztyńskich przedszkoli. Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Magdaleny Osowickiej-Kondratowicz. Olsztyn. Google Scholar
Borowiec A. (2008): Sprzężone zaburzenia w układzie ustno-twarzowym. Zasady współpracy w zespole terapeutycznym: ortodonta – logopeda – fizjoterapeuta. [W:] Metody terapii logopedycznej. Red. A. Domagała, U. Mirecka. Lublin, s. 1039–1062. Google Scholar
Bryndal M. (2015): Fonologiczna interpretacja procesów doskonalenia wymowy dziecięcej na tle współczesnych teorii fonologicznych. Gliwice. Google Scholar
Ciżewska M. (2022): Poziom rozwoju mowy dzieci pięcioletnich z Przedszkola Miejskiego nr 36 w Olsztynie. Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Magdaleny Osowickiej-Kondratowicz. Olsztyn. Google Scholar
Czaplewska E. (2012): Diagnoza zaburzeń rozwoju mowy. [W:] Diagnoza logopedyczna. Podręcznik akademicki. Red. E. Czaplewska, S. Milewski. Sopot, s. 65–120. Google Scholar
Dudek A., Szamburski K. (2011): Wymowa międzyzębowa jako norma rozwojowa. „Poradnik Językowy” 9, s. 71–85. Google Scholar
Dumińska K. (2022): Z zagadnień akwizycji mowy. Na przykładzie dzieci pięcioletnich z wybranych olsztyńskich przedszkoli. Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Magdaleny Osowickiej-Kondratowicz. Olsztyn. Google Scholar
Gacka E. (2018): Zapobieganie nieprawidłowościom w rozwoju artykulacji u dzieci w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym. „Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej” 21, s. 125–140.
Crossref
Google Scholar
Głowacka P. (2021): Stan rozwoju mowy dzieci w wieku przedszkolnym w badaniach ilościowych. Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr hab. Jolanty Panasiuk, prof. UWM. Olsztyn. Google Scholar
Gruba J. (2016): Karty oceny słuchu fonemowego. Test do badania słuchu fonemowego u dzieci w wieku od trzech do siedmiu i pół lat. Gliwice. Google Scholar
Gruba S. (2012): Ocena słuchu fonemowego u dzieci w wieku przedszkolnym. Katowice. Google Scholar
Jastrzębowska G. (1998): Podstawy teorii i diagnozy logopedycznej. Opole. Google Scholar
Kania J.T. (2001): Szkice logopedyczne. Wyd. 2. Lublin. Google Scholar
Kościelniak N. (2022): Stan rozwoju mowy pięciolatków z Przedszkola Miejskiego nr 32 w Olsztynie. Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Magdaleny Osowickiej-Kondratowicz. Olsztyn. Google Scholar
Krajna E. (2002): Doskonalenie artykulacji u dzieci przedszkolnych – wybrane zagadnienia. „Logopedia” 31, s. 27–52. Google Scholar
Krajna E. (2005): Rozwojowa norma fonetyczna – oczekiwania i fakty. „Logopeda”, s. 33–46. Google Scholar
Krajna E. (2008): 100-wyrazowy test artykulacyjny. Gliwice. Google Scholar
Krajna E., Bryndal M. (1999): 100-wyrazowy test artykulacyjny. Analiza słuchowa nagrań i próba normalizacji testu. „Audiofonologia” XIV, s. 137–174. Google Scholar
Krasowicz-Kupis G., Wiejak K., Bogdanowicz M. (2015): Bateria Testów Fonologicznych (BTF). Warszawa. Google Scholar
Kurkowski Z. (2002): Rola kontroli słuchowej w procesie artykulacji. „Logopedia” 31, s. 257–262. Google Scholar
Lipowska M. (2001): Profil rozwoju kompetencji fonologicznej dzieci w wieku przedszkolnym. Kraków. Google Scholar
Lorenc A. (2013): Diagnozowanie normy wymawianiowej. „Logopedia” 42, s. 61–86. Google Scholar
Lorenc A. (2016): Kryteria diagnostyczne normy wymawianiowej. [W:] Logopedia artystyczna. Red. B. Kamińska, S. Milewski. Gdańsk, s. 168–193. Google Scholar
Łobacz P. (1996): Polska fonologia dziecięca. Studia fonetyczno-akustyczne. Warszawa. Google Scholar
Ostapiuk B. (2013): Dyslalia ankyloglosyjna. O krótkim wędzidełku języka, wadliwej wymowie i skuteczności terapii. Szczecin. Google Scholar
Pluta-Wojciechowska D. (2019): Dyslalia obwodowa. Diagnoza i terapia logopedyczna wybranych form zaburzeń. Bytom. Google Scholar
Pluta-Wojciechowska D., Sambor B. (2016): O różnych typach skróconych wędzidełek języka, ich ocenie i interpretacji wyników badań w logopedii. „Logopedia” 45, s. 123–155. Google Scholar
Prusakowska W. (2022): Diagnoza poziomu rozwoju językowego na przykładzie dzieci pięcioletnich z wybranych olsztyńskich przedszkoli. Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Magdaleny Osowickiej-Kondratowicz. Olsztyn. Google Scholar
Rocławski B. (1994): Słuch fonemowy i fonetyczny. Teoria i praktyka. Gdańsk. Google Scholar
Smoczyńska M., Haman E., Czaplewska E., Maryniak E., Krajewski G., Banasik N., Kochańska M., Łuniewska M., Morstin M. (2015): Test Rozwoju Językowego TRJ. Warszawa. Google Scholar
Sołtys-Chmielowicz A. (2007): Zaburzenia artykulacji – teoria i praktyka. Kraków. Google Scholar
Stecko E. (2012): Zapiski z pracy logopedy. Wydawnictwo ES. Google Scholar
Szczech A. (2022): Stan rozwoju mowy pięciolatków na przykładzie dzieci z wybranych olsztyńskich przedszkoli. Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Magdaleny Osowickiej-Kondratowicz. Olsztyn. Google Scholar
Tatarczuk S. (2022): Diagnoza rozwoju mowy. Na przykładzie dzieci pięcioletnich z Niepublicznego Przedszkola „Patryk” w Olsztynie. Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Magdaleny Osowickiej-Kondratowicz. Olsztyn. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0002-0447-4954
Ліцензія
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.