RETORYKA WOJENNA I JĘZYKOWY OBRAZ INTELIGENCJI JAKO WROGA W TECZKACH SŁUŻB BEZPIECZEŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ I LUDOWEJ REPUBLIKI BUŁGARII

Julia Mazurkiewicz-Sułkowska

University of Lodz


Abstrakt

Based on the analysis of Polish and Bulgarian archival documents, the author presents examples of war rhetoric in the documents of the security services of two socialist countries. The paper also discusses the image of intelligentsia as an enemy, from the perspective of Secret Services employees. The article explains the structure of the secret reports, nomenclature used to refer to the representatives of intellectuals and their characteristics, lists the charges against intelligentsia, and specifies the linguistic ways of depreciating their work and activities. Common and distinct features of Polish and Bulgarian documents are also discussed.


Słowa kluczowe:

language of secret service, language of espionage, ssecret service files, intelligentsia in documents of secret services, war rhetoric


Dojka, I. (2011), Zakazany słownik, czyli żargon funkcjonariuszy bezpieczeństwa PRL. Kraków.   Google Scholar

Drużyńska, J. | Jankowski, S. M. (2006), Kolacja z konfidentem. Piwnica pod Baranami w do¬kumentach Służby Bezpieczeństwa. Warszawa.   Google Scholar

Jastrzębska-Golonka, D. (2020), Język dokumentów resortu bezpieczeństwa w latach 1944-1956, [w:] Syrnyk, J. | Klementwoski, R. | Mikołajczak, K. (red.), Aparat bezpieczeństwa w perspektywie antropologii organizacji i antropologii władzy. Wrocław | Warszawa, 157-185.   Google Scholar

Komisia (2015), Komisia za razkrivane na dokumentite i za obyavyavane na prinadlezhnost na balgarski grazhdani kam Darzhavna sigurnost i razuznavatelnite sluzhbi na Balgarskata narodna armia, Darzhavna sigurnost i balgarskata inteligentsia. Dokumentalen sbornik. Sofia. [Комисия за разкриване на документите и за обявяване на принадлежност на български граждани към Държавна сигурност и разузнавателните служби на Българската народна армия (2015), Държавна сигурност и българска интелигенция. Документален сборник. София.]   Google Scholar

Mazurkiewicz-Sułkowska, J. (2020), Język pracowników służb specjalnych w PRL i w BRL, [w:] Goźdź-Roszkowski, S. | Buras-Marciniak, A. (red), Języki specjalistyczny w komunikacji interkulturowej. Łódź, 119-132.   Google Scholar

Mazurkiewicz-Sułkowska, J. (2022), Inteligencja na emigracji w odbiorze pracowników służb specjalnych Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej i Ludowej Republiki Bułgarii, [w:] Zeszyty Łuży¬ckie 58, 71-84.   Google Scholar

Mazurkiewicz-Sułkowska, J. (2023), Językowe wykładniki rezerwy prawdziwościowej w tecz¬kach służb specjalnych Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej i Ludowej Republiki Bułgarii (na przy¬kładzie teczek tw „Bolka” i tw „Sabiny”), [w:] Die Welt der Slaven | Sammelbände 69, 244-253.
Crossref   Google Scholar

Misiak, M. (2020), Język dokumentów Służby Bezpieczeństwa – rekonesans badawczy, [w:] Syrnyk, J. | Klementwoski, R. (red.), Aparat bezpieczeństwa w perspektywie antropologii organizacji i antropologii władzy. Wrocław | Warszawa, 185-203.   Google Scholar

Paczkowski, A. (2004), Bardzo krótki słownik wywiadu, [w:] Biuletyn IPN 11 (46), 67-70.   Google Scholar

Pleskot, P. (2019), Góry i teczki. Opowieści człowieka umiarkowanego. Warszawa.   Google Scholar

Sokołowski, D. | Żydonik, R. (2019), Kryptonim „Klan” Służba Bezpieczeństwa wobec NSZZ „Solidarność” w Gdańsku, t. 2. Gdańsk | Warszawa.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
22.12.2024

Cited By /
Share

Mazurkiewicz-Sułkowska, J. (2024). RETORYKA WOJENNA I JĘZYKOWY OBRAZ INTELIGENCJI JAKO WROGA W TECZKACH SŁUŻB BEZPIECZEŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ I LUDOWEJ REPUBLIKI BUŁGARII. Przegląd Wschodnioeuropejski, 15(2), 315–326. https://doi.org/10.31648/pw.10880

Julia Mazurkiewicz-Sułkowska 
University of Lodz