The Topicality of Historiosophy
Zdzisław Kieliszek
Katedra Filozofii i Antropologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-0723-5422
Abstract
In this paper the author discusses the problem of researching the sense of human history and laws which govern it. The paper has four parts. In the first the author briefly outlines the historiosophical issues. The second part of the article is devoted to the most important reproaches that in contemporary philosophical discourses are extended to historiosophic thinking. The author briefly discusses the five grounds: 1) There are no reasons for developing the historiosophical tradition; 2) Complete unpredictability of history; 3) Excessive catastrophism of the historiosophic thinking; 4) A-historical attitude of modern man; 5) There is no a-historic, uniform and constant frame of reference for the historical process. In the third installment these objections are rebutted. Their major weaknesses and counter-arguments are identified. In the last paragraph the author summarizes the analysis. He also comes to the conclusion that the historiosophical issue is still valid, and it is imporatant for theoretical and practical reasons.
Keywords:
historiosophy, philosophy of history, acts, history, past, present, future, event, processReferences
„Problem chrześcijańskiego proroctwa. Z kardynałem Józefem Ratzingerem rozmawia Niels Christian Hvidt”, przeł. M. Jasiński, Teologia i Człowiek 16 (2010).
Angehrn E., „Filozofia dziejów”, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2007.
Bierdiajew M., „Nowe średniowiecze”, tłum. M. Reutt, Komorów 1997.
Bohrer K.H., „Absolutna teraźniejszość”, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 2003.
Cascioli R., Gaspari A, „2012. Katastrofizm i koniec czasów”, tłum. M. Masny, Kraków 2011.
Darski J., „Wykorzenieni ćwierćinteligenci z aspiracjami”, Gazeta Polska 40 (2011), z 5 października, http://www.gazetapolska.pl/9396-wykorzenieni-cwiercinteligenci-z-aspiracjami (5.02.2013).
Derrida J., „D’un ton apocalyptique adopté naguère en philosophie”, Paris 1983.
Fortin E.L., „Św. Augustyn”, przeł. P. Kaznowski, w: L. Strauss, J. Cropsey (red.), „Historia filozofii politycznej”, Warszawa 2010.
Gniazdowski A., „Polityka poza historią”, Teologia Polityczna 2 (2004-2005).
Heilbrunn J., „Targowisko próżności”, przeł. T. Bieroń, http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/77385,targowisko-proznosci.html (5.02.2013).
Hoppe H.-H., „Demokracja – bóg, który zawiódł. Ekonomia i polityka demokracji, monarchii i ładu naturalnego”, tłum. W. Falkowski, J. Jabłecki, J.M. Fijor, Warszawa 2006.
Jakubowski J., „Zagadka >>nowego średniowiecza<< Mikołaja Bierdiajewa”, Filo-Sofija 1 (2001).
Jakubowski M.N., „Ciągłość historii i historia ciągłości. Polska filozofia dziejów”, Toruń 2004.
Jakubowski M.N., „Historiozofia jako filozofia praktyczna. Hegel a polska filozofia czynu”, Bydgoszcz 1991.
Kamiński S., Moskal P., „Dziejów filozofia”, w: A. Maryniarczyk (red.), „Powszechna encyklopedia filozofii”, t. 2, Lublin 2001.
Kieliszek Z., „Antropologia a nacjonalizm w myśli Johanna Gottlieba Fichtego”, Olsztyn 2010.
Kończal K., „Bliskie spotkania z historią drugiego stopnia”, w: A. Szpociński (red.), „Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów”, Warszawa 2009.
Löwith K., „Historia powszechna i dzieje zbawienia. Teologiczne przesłanki filozofii dziejów”, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2002.
Moskal P., „Metafizyka dziejów”, Człowiek w Kulturze 6-7 (1995).
Moskal P., „Problem filozofii dziejów. Próba rozwiązania w świetle filozofii bytu”, Lublin 1993.
Rawls J., „Wykłady z historii filozofii polityki”, oprac. S. Freeman, przeł. S. Szymański, Warszawa 2010.
Scruton R., „Pożytki z pesymizmu i niebezpieczeństwa fałszywej nadziei”, tłum. T. Bieroń, Poznań 2012.
Skrzydlewski P., „Polityka i jej determinanty cywilizacyjne w świetle nauki o cywilizacjach Feliksa Konecznego”, Człowiek w Kulturze 10 (1998).
Sławek T., „Morze i ziemia. Dyskursy historii”, w: W. Kalaga, T. Sławek (red.), „>>Facta ficta<<. Z zagadnień dyskursu historii”, Katowice 1992, s. 23-54.
Sulima R., „Głosy tradycji”, Warszawa 2001.
Szpociński A., Kwiatkowski P.T., „Przeszłość jako przedmiot przekazu”, Warszawa 2006.
Tukidydes, „Wojna peloponeska”, przeł. i oprac. K. Kumaniecki, Warszawa 1957.
Vattimo G., „Postnowoczesność i kres historii”, tłum. B. Stelmaszczyk, w: R. Nycz (red.), „Postmodernizm. Antologia przekładów”, Kraków 1997.
Wasyluk P., „Filozofia dziejów, historiozofia czy filozofia historii? Próba definicji”, Diametros 32 (2) (2012).
Weaver R.M., „Idee mają konsekwencje”, przeł. B. Bubula, Kraków 1996.
Wildstein B., „Bezideowość polityki polskiej”, Rzeczpospolita 49 (2010), z 27-28 lutego, http://archiwum.rp.pl/artykul/928571_Bezideowosc_polityki_polskiej.html (5.02.2013).
Wonicki R., „Kryzys tożsamości jednostkowej i grupowej w perspektywie filozofii polityki”, w: B. Markiewicz, R. Wonicki (red.), „Kryzys tożsamości politycznej a proces integracji europejskiej”, Warszawa 2006.
Żynis B., „Anioł Historii – demon historii”, Świat Tekstów. Rocznik Słupski 9 (2011).
Angehrn E., „Filozofia dziejów”, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2007.
Bierdiajew M., „Nowe średniowiecze”, tłum. M. Reutt, Komorów 1997.
Bohrer K.H., „Absolutna teraźniejszość”, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 2003.
Cascioli R., Gaspari A, „2012. Katastrofizm i koniec czasów”, tłum. M. Masny, Kraków 2011.
Darski J., „Wykorzenieni ćwierćinteligenci z aspiracjami”, Gazeta Polska 40 (2011), z 5 października, http://www.gazetapolska.pl/9396-wykorzenieni-cwiercinteligenci-z-aspiracjami (5.02.2013).
Derrida J., „D’un ton apocalyptique adopté naguère en philosophie”, Paris 1983.
Fortin E.L., „Św. Augustyn”, przeł. P. Kaznowski, w: L. Strauss, J. Cropsey (red.), „Historia filozofii politycznej”, Warszawa 2010.
Gniazdowski A., „Polityka poza historią”, Teologia Polityczna 2 (2004-2005).
Heilbrunn J., „Targowisko próżności”, przeł. T. Bieroń, http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/77385,targowisko-proznosci.html (5.02.2013).
Hoppe H.-H., „Demokracja – bóg, który zawiódł. Ekonomia i polityka demokracji, monarchii i ładu naturalnego”, tłum. W. Falkowski, J. Jabłecki, J.M. Fijor, Warszawa 2006.
Jakubowski J., „Zagadka >>nowego średniowiecza<< Mikołaja Bierdiajewa”, Filo-Sofija 1 (2001).
Jakubowski M.N., „Ciągłość historii i historia ciągłości. Polska filozofia dziejów”, Toruń 2004.
Jakubowski M.N., „Historiozofia jako filozofia praktyczna. Hegel a polska filozofia czynu”, Bydgoszcz 1991.
Kamiński S., Moskal P., „Dziejów filozofia”, w: A. Maryniarczyk (red.), „Powszechna encyklopedia filozofii”, t. 2, Lublin 2001.
Kieliszek Z., „Antropologia a nacjonalizm w myśli Johanna Gottlieba Fichtego”, Olsztyn 2010.
Kończal K., „Bliskie spotkania z historią drugiego stopnia”, w: A. Szpociński (red.), „Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów”, Warszawa 2009.
Löwith K., „Historia powszechna i dzieje zbawienia. Teologiczne przesłanki filozofii dziejów”, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2002.
Moskal P., „Metafizyka dziejów”, Człowiek w Kulturze 6-7 (1995).
Moskal P., „Problem filozofii dziejów. Próba rozwiązania w świetle filozofii bytu”, Lublin 1993.
Rawls J., „Wykłady z historii filozofii polityki”, oprac. S. Freeman, przeł. S. Szymański, Warszawa 2010.
Scruton R., „Pożytki z pesymizmu i niebezpieczeństwa fałszywej nadziei”, tłum. T. Bieroń, Poznań 2012.
Skrzydlewski P., „Polityka i jej determinanty cywilizacyjne w świetle nauki o cywilizacjach Feliksa Konecznego”, Człowiek w Kulturze 10 (1998).
Sławek T., „Morze i ziemia. Dyskursy historii”, w: W. Kalaga, T. Sławek (red.), „>>Facta ficta<<. Z zagadnień dyskursu historii”, Katowice 1992, s. 23-54.
Sulima R., „Głosy tradycji”, Warszawa 2001.
Szpociński A., Kwiatkowski P.T., „Przeszłość jako przedmiot przekazu”, Warszawa 2006.
Tukidydes, „Wojna peloponeska”, przeł. i oprac. K. Kumaniecki, Warszawa 1957.
Vattimo G., „Postnowoczesność i kres historii”, tłum. B. Stelmaszczyk, w: R. Nycz (red.), „Postmodernizm. Antologia przekładów”, Kraków 1997.
Wasyluk P., „Filozofia dziejów, historiozofia czy filozofia historii? Próba definicji”, Diametros 32 (2) (2012).
Weaver R.M., „Idee mają konsekwencje”, przeł. B. Bubula, Kraków 1996.
Wildstein B., „Bezideowość polityki polskiej”, Rzeczpospolita 49 (2010), z 27-28 lutego, http://archiwum.rp.pl/artykul/928571_Bezideowosc_polityki_polskiej.html (5.02.2013).
Wonicki R., „Kryzys tożsamości jednostkowej i grupowej w perspektywie filozofii polityki”, w: B. Markiewicz, R. Wonicki (red.), „Kryzys tożsamości politycznej a proces integracji europejskiej”, Warszawa 2006.
Żynis B., „Anioł Historii – demon historii”, Świat Tekstów. Rocznik Słupski 9 (2011).
Kieliszek, Z. (2013). The Topicality of Historiosophy. Studia Warmińskie, 50, 41–54. https://doi.org/10.31648/sw.186
Zdzisław Kieliszek
Katedra Filozofii i Antropologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-0723-5422
Katedra Filozofii i Antropologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-0723-5422
