Experience of Having a Family of Procreation as a Factor Shaping the Linguistic Image of the Family in Young Women
Ewa Beata Baruk-Dzięcioł
Katedra Wczesnej Edukacji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. R. Prawocheńskiego 13, 10-725 OlsztynAbstract
This study aimed to reconstruct the family prototype functioning in the consciousness and language of adult women who have a family of procreation and those who only have a family of origin. The research problem was related to the question of the scope and content of the family prototype, which was formed in the consciousness and language of young women who had the experience of living in a family of procreation. The research was conducted using the associational method. The analysis of the collected lexical material was performed in several aspects. It was found that the verbalization possibilities in response to the stimulus word family, are similar both for the respondents who have a family of procreation and those who do not have one. Therefore, it can be supposed that the experience of having a family of procreation is not a factor with a significant influence on their verbalization abilities in relation to the displayed word-stimulus. It was also noted that the content of the linguistic prototype of the family, which was formed in the consciousness of the women included in the study (both married and having children, as well as those without a family of procreation) is preserved by social and cultural influences. Moreover, the experience of having a family of procreation seems to be a factor that models the perception of the importance of its particular aspects in the awareness and language of the respondents.
Keywords:
językowy obraz świata, prototyp, rodzina prokreacji, metoda asocjacyjna, kobiety w wieku dorosłościReferences
Anusiewicz Janusz, Dąbrowska Anna, Fleischer Michael, 2000, Językowy obraz świata i kultura. Projekt koncepcji badawczej, w: Anna Dąbrowska i Janusz Anusiewicz (red.), Językowy obraz świata i kultura, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 11-44.
Averill James R., 1998, „Czuję, więc jestem” – myślę, w: Paul Ekman, Richard J. Davidson (red.), Natura emocji, tłum. Bogdan Wojciszke, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 316-322.
Bartmiński Jerzy, 2012, Językowe podstawy obrazu świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Baruk-Dzięcioł Ewa, 2019, Rodzina i dom jako elementy obrazu świata osób dorosłych z rodzin pełnych i niepełnych, „Studia Warmińskie”, nr 56, s. 329-340.
Błasiak Anna, Dybowska Ewa, 2017, Współzależność aktywności rodzinnej i zawodowej w życiu rodziny. Dylematy współczesnego rodzica, „Pedagogika Rodziny”, nr 7 (2), s. 115-125.
Broda Paweł, 2008, Zagrożenia współczesnej rodziny w wychowaniu dziecka, „Nauczyciel i Szkoła”, nr 3-4 (40-41), s. 23-30.
Chrobak Stanisław, 2018, Współpraca rodziny i szkoły – potrzeba zaufania i komplementarności, „Seminare”, nr 1, t. 39, s. 131-143.
Frączek Zofia, 2018, Wychowawcze funkcjonowanie współczesnej rodziny w percepcji nauczycieli i wychowawców, „Społeczeństwo i Rodzina”, 55 (2), s. 138-149.
Grabska Marcelina, 2000, Asocjacyjny portret mężczyzny, w: Marcelina Grabska (red.), „Słowa, słowa, słowa” … w komunikacji językowej, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 335-348.
Harwas-Napierała Barbara, 2008, Znaczenie przemian współczesnej rodziny dla rozwoju człowieka, „Psychologia Rozwojowa” nr 13 (3), s. 21-27.
Hunca-Bednarska Anna, 1997, Skojarzenia werbalne w schizofrenii, Wydawnictwo Czelej, Lublin.
Jakubowicz Mariola, 1999, Badania etymologiczne w rekonstrukcji językowego obrazu świata, w: Anna Pajdzińska, Piotr Krzyżanowski (red.), Przeszłość w językowym obrazie świata, Wydawnictwo UMCS, Lublin s. 117-127.
Jezierski Kamil, Rostek Irmina, 2019, Wychowanie po rozwodzie jako wyzwanie współczesności, „Horyzonty Wychowania”, tom 18, nr 48, s. 23-32.
Kurcz Ida, 2000, Psychologia języka i komunikacji, Wydawnictwo „Scholar”, Warszawa.
Lach Michalina, Nowak Michał, 2007, Skojarzenia słowne osób dwujęzycznych na podstawie języków: polskiego i włoskiego, „Investigationes Linguisticae”, nr 15, s. 11-128.
Miczyńska-Kowalska Maria, 2013, Zagrożenia współczesnej rodziny w społeczeństwie ryzyka, „Zarządzanie Mediami”, tom 1 (1), s. 33-49.
Mikołajczyk-Matyja Nawoja, 2004, Skojarzenia słowne niewidomych i widzących użytkowników języka polskiego – studium porównawcze, „Investigationes Linguisticae”, nr 11, s. 1-17.
Nogowski Jacek M., 2014, Funkcje społeczne rodziny i jej zagrożenia na przykładzie regionu warmińsko-mazurskiego, „Seminare”, nr 4, t. 35, s. 57-68.
Piętkowa Romualda, 2007, Językowy obraz świata i stereotypy a nauczanie języka obcego, w: Aleksandra Achtelik i Jolanta Tambor (red.), Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego, Wydawnictwo Gnome, Katowice, s. 85-104.
Rozen Barbara, 2018, Sztuka bycia rodzicem w dobie pluralizmu wartości, „Studia Warmińskie”, nr 55, s. 159-174.
Tyszka Zbigniew, 2002, Rodzina we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Woodworth Robert S., Schlosberg Harold, 1963, Psychologia eksperymentalna, t. 1, tłum. Andrzej Lewicki, Ergon Vielerose, PWN, Warszawa.
Zawadzka Edyta, 2019, Teleologiczne aspekty kultury pedagogicznej rodziny. Podejście komponentowo-relacyjne, „Horyzonty Wychowania”, tom 18, nr 48, s. 63-73.
Katedra Wczesnej Edukacji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. R. Prawocheńskiego 13, 10-725 Olsztyn
