Immanentna duchowość współczesności

Karol Jasiński

doi:10.31648/sw.8604

Immanent Spirituality of Modernity

Karol Jasiński

UWM Olsztyn

DOI: https://doi.org/10.31648/sw.8604

Abstract

The purpose of this paper is to characterize the fundamental manifestations
of contemporary immanent spirituality, that is, spirituality that has no reference to
the transcendent personal God or institutional religion, but is confined within the
boundaries of the natural world. The paper consists of two parts. In the first one,
the concepts of religion, religiosity and spirituality are clarified. Particular attention
was paid to the differences in the classical and modern concept of spirituality. The
second part presents two basic forms of immanent spirituality, often interrelated,
which are the relationship with the natural world (cosmic feeling of unity, discovering
the complexity of the world, experience of numinosum, intuition of ultimate reality)
and the experience of the human subject (diversity of mental states, affirmation of
human dignity, questioning of subjectivity).

Keywords:

religion, spirituality, world, human, Absolute

References

Bowie Fiona, 2008, Antropologia religii. Wprowadzenie, tłum. Kamila Pawluś, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Google Scholar

Broniek Radosław, 2020, Duchowe bezdroża. Przewodnik po wierze zmutowanej, WAM, Kraków. Google Scholar

Chmielewski Marek, 2002, Duchowość, w: Marek Chmielewski (red.), Leksykon duchowości katolickiej, Wydawnictwo “M”, Lublin-Kraków, s. 226-232. Google Scholar

Chmielewski Marek, 2017, Duchowość chrześcijańska na tle współczesnych koncepcji duchowości. Zarys problematyki, Roczniki Teologiczne, nr 64, s. 159-179.
Crossref Google Scholar

Comte-Sponville André, 2011, Duchowość ateistyczna. Wprowadzenie do duchowości bez Boga, tłum. Elżbieta Aduszkiewicz, Wydawnictwo „Czarna Owca”, Warszawa. Google Scholar

Cottingham John, 2006, Spiritual Dimension. Religion, Philosophy and Human Value, Cambridge University Press, New York.
Crossref Google Scholar

Dennett Daniel C., 2008, Odczarowanie. Religia jako zjawisko naturalne, tłum. Barbara Stanosz, PIW, Warszawa. Google Scholar

Dewey John, 1960, A Common Faith, Yale University Press, New Haven. Google Scholar

Dupré Louis, 2003, Inny wymiar. Filozofia religii, tłum. Sabina Lewandowska-Głuszyńska, ZNAK, Kraków. Google Scholar

Dworkin Ronald, 2014, Religia bez Boga, tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa. Google Scholar

Ferry Luc, 2011, Jak żyć?, tłum. Elżbieta Aduszkiewicz, Wydawnictwo „Czarna Owca”, Warszawa. Google Scholar

Garrigou-Lagrange Reginald, 1998, Trzy okresy życia wewnętrznego wstępem do życia w niebie, tłum. Teresa Landy, Wydawnictwo Ojców Franciszkanów, Niepokalanów. Google Scholar

Harris Sam, 2015, Przebudzenie. Duchowość bez religii, tłum. Jacek Żuławnik, Wydawnictwo Galaktyka, Łódź. Google Scholar

Krok Dariusz, 2009, Religijność a duchowość – różnice i podobieństwa z perspektywy psychologii religii, Polskie Forum Psychologiczne, nr 1, s. 126-141. Google Scholar

Libiszowska-Żółtkowska Maria, 2010, Od religijności rodzinnej do duchowości indywidualnej – z biografii studentów, w: Maria Libiszowska-Żółtkowska, Stella Grotowska (red.), Religijność i duchowość – dawne i nowe formy, NOMOS, Kraków, s. 167-183. Google Scholar

Mariański Janusz, 2018, Duchowość religijna i niereligijna – analiza pojęć, w: Irena Borowik, Stella Grotowska, Piotr Stawiński (red.), Religia wobec wyzwań współczesności z perspektywy nauk społecznych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 175–193. Google Scholar

Mariański Janusz, 2020, Nowa duchowość jako megatrend społeczno-kulturowy, w: Mariusz Zemło (red.), Małe miasta. Duchowość pozakanoniczna, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok – Futoma – Supraśl, s. 15-55. Google Scholar

Mariański Janusz, Wargacki Stanisław, 2011, Nowa duchowość jako megatrend społeczny i kulturowy, Przegląd Religioznawczy, nr 4, s. 135-158. Google Scholar

Eliade Mircea, 2008, Sacrum a profanum. O istocie sfery religijnej, tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo Aletheia , Warszawa. Google Scholar

Motak Dominika, 2010, Religia – religijność – duchowość. Przemiany zjawiska i ewolucja pojęcia, Studia Religiologica, nr 43, s. 201-218. Google Scholar

Ptaszek Robert T., 2015, Dlaczego nowa duchowość nie może być realną alternatywą dla tradycyjnej religii?, Pedagogia Christiana, nr 1, s. 113-126.
Crossref Google Scholar

Schellenberg John L., 2019, Argument z ukrytości. Nowe wyzwanie filozofii dla wiary w Boga, tłum. Ryszard Mordarski, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz. Google Scholar

Schellenberg John L., 2020, Religia ewolucyjna, tłum. Tomasz Sieczkowski, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Crossref Google Scholar

Skurzak Joanna, 2020, Duchowość ateistyczna. Propozycja francuskiej filozofii religii, Wydawnictwo LiberiLibri, Warszawa.
Crossref Google Scholar

Špidlík Tomáš, Rupnik Marko I., 2010, Teologia pastoralna. Duszpasterstwo na nowe czasy, tłum. Krzysztof Stopa, Wydawnictwo Salwator, Kraków. Google Scholar

Tacey David, 2004, The Spirituality Revolution. The Emergence of Contemporary Spirituality, Routledge, New York.
Crossref Google Scholar

Wuthnow Robert, 1998, After Heaven. Spirituality in America Since the 1950s, University of California Press, Berkeley.
Crossref Google Scholar

Zdybicka Zofia J., 1993, Człowiek i religia. Zarys filozofii religii, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin. Google Scholar

Download