Interpretation of the Fates and Character of Antigone in Sophocles’ “Theban Trilogy” in the Light of the Aristotelian Theory of Catharsis

Zdzisław Kieliszek

Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-0723-5422


Abstract

This article is devoted to a comparative analysis of the theory of model tragedy presented by Aristotle in the Poetics with the tragedy of the character and fate of Antigone from Sophocles’ “Theban Trilogy” (King Oedipus, Oedipus at Colonus, Antigone). The author argues that the character of Antigone outlined by Sophocles and the development of the events in which she takes part correspond to Aristotle’s concept of the cathartic function of tragedy in two simultaneous dimensions. The spectator is “cleansed” from the feeling of terror thanks to the appropriate character traits of the heroine. Pity, on the other hand, is “cured” by following the sequence of
events involving Antigone and their consequences.


Keywords:

Sophocles, Aristotle, “Poetics”, “King Oedipus”, “Oedipus at Colonus”, “Antigone”, “Theban Trilogy”, Antigone


Aeschylus, Euripides, 2016, Three Other Theban Plays: Aeschylus’ Seven Against Thebes; Euripides’ Suppliants; Euripides’ Phoenician Women, tłum. i oprac. Cecelia Eaton Luschnig, Hackett Publishing, Indianapolis-Cambridge.   Google Scholar

Arystoteles, 1988, Retoryka. Poetyka, tłum. Henryk Podbielski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.   Google Scholar

Axer Jerzy, 2004, Antygona – pierwsza męczennica chrześcijańska, Teologia Polityczna, nr 2, s. 112-120.   Google Scholar

Baldry Harold C., 1956, The Dramatization of the Theban Legend, Greece & Rome, Vol. 3 (1), s. 24-37.
Crossref   Google Scholar

Bibik Barbara, 2005, Mądrość, Meander, nr 2, s. 263-267.   Google Scholar

Bibik Barbara, 2009, Antygona – męczennica?, Meander, nr 1+4, s. 5-29.   Google Scholar

Bibik Barbara, 2009, Zniekształcone odbicie, czyli Antygona i Kreon, Symbolae Philologorum Posnaniensium, nr 19, s. 37-50.   Google Scholar

Chodkowski Robert R., 2003, Teatr grecki, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.   Google Scholar

Chudy Wojciech, 2004, Antygona – patos i ironia żywiołu politycznego, Teologia Polityczna, nr 2, s. 150-164.   Google Scholar

Cooper Lane, 2004, Introduction to “Ten Greek Plays”, w: Harold Bloom (red.), Greek Drama. BPS Series, t. 4, Chelsea House Publishers, Philadelphia, s. 25-34.   Google Scholar

Filonik Jakub, 2012, Bunt i buntownicy w tragedii greckiej, Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, Warszawa.   Google Scholar

Gocłowska Ewa, Kieliszek Zdzisław, 2018, Arystotelesowska koncepcja „terapeutycznej” funkcji tragedii na przykładzie trylogii tebańskiej (Króla Edypa, Edypa w Kolonie, Antygony) Sofoklesa, Studia Warmińskie, nr 55, s. 7-23.
Crossref   Google Scholar

Grimal Pierre, 2005, Dicionário da Mitologia Grega e Romana, Bertrand Brasil, Rio de Janeiro.   Google Scholar

Janiak Edyta, 2019, Kim (według feministek) jest Antygona?, Dyskurs. Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu, nr 27, s. 230-244.   Google Scholar

Jodełka-Burzecki Tomasz (oprac.), 1962, „Trylogia” Sienkiewicza. Studia, szkice, polemiki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.   Google Scholar

Kieliszek Zdzisław, Gocłowska Ewa, 2019, Tragizm losów i charakteru Ismeny z „trylogii tebańskiej” Sofoklesa jako realizacja Arystotelesowskiej teorii katharsis, Studia Warmińskie, nr 56, s. 7-26.
Crossref   Google Scholar

Kieliszek Zdzisław, Gocłowska Ewa, 2021, Losy i charakter Kreona z „trylogii tebańskiej” Sofoklesa w kontekście Arystotelesowskich wyznaczników tragizmu, Studia Warmińskie, nr 58, 61-85.
Crossref   Google Scholar

Korwin-Piotrowska Dorota, 2011, Poetyka – przewodnik po świecie tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.   Google Scholar

Lesky Albin, 2006, Tragedia grecka, przeł. Magda Weiner, Wydawnictwo Homini S.C., Kraków.   Google Scholar

Lewandowicz Janusz, 2015, Współczesne pytania Antygony. O wolności wyborów, o źródłach prawa i uzasadnieniu moralnej słuszności czynów, Łódzkie Studia Teologiczne, nr 1, s. 23-42.   Google Scholar

Libera Antoni, 2018a, Od tłumacza, w: Sofokles, Tragedie, t. 1: Cykl tebański – Król Edyp, Edyp w Kolonos, Antygona, tłum. i oprac. Antoni Libera, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 3-6.   Google Scholar

Libera Antoni, 2018b, Wprowadzenie, w: Sofokles, Tragedie, t. 1: Cykl tebański – Król Edyp, Edyp w Kolonos, Antygona, tłum. i oprac. Antoni Libera, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 66-70.   Google Scholar

Luschnig Cecelia E. (tłum. i oprac.), 2016, Three Other Theban Plays: Aeschylus’ “Seven against Thebes”; Euripides’ “Suppliants”; Euripides’ “Phoenician Women”, Hackett Publishing, Indianapolis-Cambridge.   Google Scholar

Nussbaum Martha C., 2004, „Antygona” Sofoklesa: konflikt, spojrzenie i uproszczenie, tłum. Maria Smulewska, Teologia Polityczna, nr 2, s. 132-149.   Google Scholar

Piechocka-Kłos Maria, 2018, „Virgines Vestales” w „Nocach attyckich” Aulusa Gelliusza (1.12), Studia Warmińskie, nr 55, s. 279-290, https://doi.org/10.31648/sw.3076.
Crossref   Google Scholar

Plutarch, 2004, Numa, w: Żywoty równoległe, tłum. Kazimierz Korus, t. 1, Pruszyński i S-ka, Warszawa.   Google Scholar

Sienkewicz Thomas J., 1976, Sophocles' Telepheia, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, Bd. 20, pp. 109-112.   Google Scholar

Sinko Tadeusz, 1932, Literatura grecka, t. I. cz. 2: Literatura klasyczna (w. V-IV przed Chr.), Polska Akademia Umiejętności, Kraków.   Google Scholar

Sinko Tadeusz, 1959, Zarys historii literatury greckiej, t. 1: Literatura archaiczna i klasyczna, wiek VIII-IV p.n.e. włącznie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.   Google Scholar

Slavitt David R., 2007, Translator’s Preface, w: The Theban Plays of Sophocles, Yale University Press, s. IX-XII.   Google Scholar

Sofokles, 2003, Król Edyp. Edyp w Kolonie. Antygona, przeł. Kazimierz Morawski, oprac. Elżbieta Zarych, Zielona Sowa, Kraków.   Google Scholar

Sofokles, 2018, Tragedie, t. 1: Cykl tebański – Król Edyp, Edyp w Kolonos, Antygona, tłum. i oprac. Antoni Libera, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.   Google Scholar

Stępień Paweł, 1992, Racje żywych i racje umarłych: Ismena i Antygona, Teksty drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja, nr 6 (18), s. 39-50.   Google Scholar

Szopa Katarzyna, 2019, Mad, Bad and Sad Women. Kobieca polityka konspiracyjna w feministycznych interpretacjach „Antygony” Sofoklesa, AVANT, vol. 11 (3), s. 1-20, https://doi.org/10.26913/avant.2020.03.09.
Crossref   Google Scholar

Świderkówna Anna (red.), 1990, Słownik pisarzy antycznych, Wiedza Powszechna, Warszawa.   Google Scholar

Wojciechowska Agata, 2019, Antygona jako „homo sacer”. Przedpolityczna przemoc w świecie bez „praxis”, Facta Ficta Journal of Theory, Narrative & Media, nr 1 (3), s. 17-28, https://doi.org/10.5281/zenodo.4287369.   Google Scholar


Published
2023-12-21

Cited by

Kieliszek, Z. (2023). Interpretation of the Fates and Character of Antigone in Sophocles’ “Theban Trilogy” in the Light of the Aristotelian Theory of Catharsis. Studia Warmińskie, 60, 7–27. https://doi.org/10.31648/sw.8691

Zdzisław Kieliszek 
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-0723-5422