Non-Statutory Psychological Determinants of Court Decisions
Anna Korzeniewska-Lasota
Katedra Teorii i Filozofii Prawa i Państwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Warszawska 98, 10-702 OlsztynAlina Sarnowska
Szpital Wielospecjalistyczny im. dr. Ludwika Błażka w Inowrocławiu, ul. Poznańska 97, 88-100 InowrocławAbstract
In the legal court process, the role of the key decision maker – the judge – is vital. The decisions of a judge, although they are enclosed in the procedures and guided, above all, by normative premises, do not constitute a simple legal syllogism, but a multi-stage process, which is also a psychological process. Although judges put great effort into maintaining high standards, to eliminate non-legal factors during the process of decision-making and to remain independent and impartial, it seems impossible to fully eliminate psychological factors. In this article, the authors analyse the psychological determinants of verdicts and indicate the need for empirical research into the influence of these factors on the decision-making process of a judge.
Keywords:
court verdict, judge, application of law, decision-making processReferences
„Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.” – Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483 ze zm.
Bartkowiak G., „Racjonalne i nieracjonalne przesłanki podejmowania decyzji”, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 250 (1997).
Chmielnicki P., „Jak zachęcić sędziów do wydajnej pracy?, pkt. 3.5 i 3.12”, w: R.M. Czarny, K. Spryszak (red.), „Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań”, t. 3, Toruń 2012.
Czeszejko-Sochacki Z., „Prawo do sądu w świetle Konstytucji RP”, Państwo i Prawo 11-12 (1997).
Gapska E., „Czynności decyzyjne sądów w postępowaniu cywilnym”, Oficyna 2010, LEX on-line.
Giezek J., „Okoliczności wpływające na sędziowski wymiar kary”, Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 1202 (1989).
Gruza E., „Psychologia sądowa dla prawników”, Warszawa 2009.
Jaracz M., Borkowska A., „Podejmowanie decyzji w świetle badań neurobiologicznych i teorii psychologicznych”, Psychiatria 7 (2) (2010).
Kaczmarek T., „Ogólne dyrektywy wymiaru kary w teorii i praktyce sądowej”, Wrocław 1980.
Kaczmarek T., Dolińska G., Giezek J., Sitek W., „Decyzja sędziego w sprawie wpływu kary i jej psychospołeczne uwarunkowania”, Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 1009 (1987).
Kozielecki J., „Psychologia procesów decyzyjnych”, Warszawa 1969.
Krukowski A., „Ogólne dyrektywy sądowego wymiaru kary w teorii i praktyce sądowej”, ZN IBSP 16 (1983).
Lewicki A. (red.), „Psychologia kliniczna”, Warszawa 1969.
Markiewicz Ł., Markiewicz-Żuchowska A., „Skłonności poznawcze sędziego wpływające na wysokość wymierzonej kary”, Decyzje 18 (2012).
Myers D.G., „Psychologia społeczna”, Poznań 2003.
Piasecki K., „Organizacja wymiaru sprawiedliwości w Polsce”, Warszawa 1995.
Pieniążek M., „Dyskrecjonalna władza sędziego w świetle etyki fenomenologicznej”, w: W. Staśkiewicz, T. Stawecki (red.), „Dyskrecjonalność w prawie”, Warszawa 2010.
Podgórecki A., „Prestiż prawa”, Warszawa 1966.
Podgórecki A., Pilinow A., „Badania nad procesem podejmowania decyzji przez sędziego”, w: A. Podgórecki (red.), „Zjawiska prawne w opinii publicznej”, Warszawa 1964.
Romer T., „Etyka sędziego”, w: E. Łojko (red.), „Etyka prawnika. Etyka nauczyciela zawodu prawniczego”, Warszawa 2002.
Rossmanith A., „Wrażliwość aksjologiczna sędziego”, w: W. Staśkiewicza i T. Staweckiego (red.), „Dyskrecjonalność w prawie”, Warszawa 2010.
Safjan M., „Etyka zawodu sędziowskiego”, w: E. Łojko (red.), „Etyka prawnika. Etyka nauczyciela zawodu prawniczego”, Warszawa 2002.
Siek S., „Struktura osobowości”, Warszawa 1986.
Stanik J.N., „Psychologia sądowa. Podstawy, Badania, Aplikacje”, Warszawa 2013.
Strelau J., Doliński D. (red.), „Psychologia”, t. 1, Gdańsk 2008.
Tyszka T., „Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji”, Gdańsk 1999.
Tyszka T., Zaleśkiewicz T., „Racjonalność decyzji”, Warszawa 2001.
Włodyka S., „Ustrój organów ochrony prawnej”, Warszawa 1968.
Wróblewski B., W. Świda, „Sędziowski wymiar kary w Rzeczypospolitej Polskiej”, Wilno 1939.
Wróblewski J., „Sądowe stosowanie prawa”, Warszawa 1988.
Wróblewski J., „Wartość a decyzja sądowa”, Warszawa 1973.
Zdyb M., „Istota decyzji”, Lublin 1993.
Zubik M., Wiącek M., „Kompetencje sądu konstytucyjnego a granice swobody orzekania”, Przegląd Sejmowy 4 (2009).
Bartkowiak G., „Racjonalne i nieracjonalne przesłanki podejmowania decyzji”, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 250 (1997).
Chmielnicki P., „Jak zachęcić sędziów do wydajnej pracy?, pkt. 3.5 i 3.12”, w: R.M. Czarny, K. Spryszak (red.), „Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań”, t. 3, Toruń 2012.
Czeszejko-Sochacki Z., „Prawo do sądu w świetle Konstytucji RP”, Państwo i Prawo 11-12 (1997).
Gapska E., „Czynności decyzyjne sądów w postępowaniu cywilnym”, Oficyna 2010, LEX on-line.
Giezek J., „Okoliczności wpływające na sędziowski wymiar kary”, Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 1202 (1989).
Gruza E., „Psychologia sądowa dla prawników”, Warszawa 2009.
Jaracz M., Borkowska A., „Podejmowanie decyzji w świetle badań neurobiologicznych i teorii psychologicznych”, Psychiatria 7 (2) (2010).
Kaczmarek T., „Ogólne dyrektywy wymiaru kary w teorii i praktyce sądowej”, Wrocław 1980.
Kaczmarek T., Dolińska G., Giezek J., Sitek W., „Decyzja sędziego w sprawie wpływu kary i jej psychospołeczne uwarunkowania”, Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 1009 (1987).
Kozielecki J., „Psychologia procesów decyzyjnych”, Warszawa 1969.
Krukowski A., „Ogólne dyrektywy sądowego wymiaru kary w teorii i praktyce sądowej”, ZN IBSP 16 (1983).
Lewicki A. (red.), „Psychologia kliniczna”, Warszawa 1969.
Markiewicz Ł., Markiewicz-Żuchowska A., „Skłonności poznawcze sędziego wpływające na wysokość wymierzonej kary”, Decyzje 18 (2012).
Myers D.G., „Psychologia społeczna”, Poznań 2003.
Piasecki K., „Organizacja wymiaru sprawiedliwości w Polsce”, Warszawa 1995.
Pieniążek M., „Dyskrecjonalna władza sędziego w świetle etyki fenomenologicznej”, w: W. Staśkiewicz, T. Stawecki (red.), „Dyskrecjonalność w prawie”, Warszawa 2010.
Podgórecki A., „Prestiż prawa”, Warszawa 1966.
Podgórecki A., Pilinow A., „Badania nad procesem podejmowania decyzji przez sędziego”, w: A. Podgórecki (red.), „Zjawiska prawne w opinii publicznej”, Warszawa 1964.
Romer T., „Etyka sędziego”, w: E. Łojko (red.), „Etyka prawnika. Etyka nauczyciela zawodu prawniczego”, Warszawa 2002.
Rossmanith A., „Wrażliwość aksjologiczna sędziego”, w: W. Staśkiewicza i T. Staweckiego (red.), „Dyskrecjonalność w prawie”, Warszawa 2010.
Safjan M., „Etyka zawodu sędziowskiego”, w: E. Łojko (red.), „Etyka prawnika. Etyka nauczyciela zawodu prawniczego”, Warszawa 2002.
Siek S., „Struktura osobowości”, Warszawa 1986.
Stanik J.N., „Psychologia sądowa. Podstawy, Badania, Aplikacje”, Warszawa 2013.
Strelau J., Doliński D. (red.), „Psychologia”, t. 1, Gdańsk 2008.
Tyszka T., „Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji”, Gdańsk 1999.
Tyszka T., Zaleśkiewicz T., „Racjonalność decyzji”, Warszawa 2001.
Włodyka S., „Ustrój organów ochrony prawnej”, Warszawa 1968.
Wróblewski B., W. Świda, „Sędziowski wymiar kary w Rzeczypospolitej Polskiej”, Wilno 1939.
Wróblewski J., „Sądowe stosowanie prawa”, Warszawa 1988.
Wróblewski J., „Wartość a decyzja sądowa”, Warszawa 1973.
Zdyb M., „Istota decyzji”, Lublin 1993.
Zubik M., Wiącek M., „Kompetencje sądu konstytucyjnego a granice swobody orzekania”, Przegląd Sejmowy 4 (2009).
Korzeniewska-Lasota, A., & Sarnowska, A. (2014). Non-Statutory Psychological Determinants of Court Decisions. Studia Warmińskie, 51, 225–238. https://doi.org/10.31648/sw.166
Anna Korzeniewska-Lasota
Katedra Teorii i Filozofii Prawa i Państwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Warszawska 98, 10-702 Olsztyn
Katedra Teorii i Filozofii Prawa i Państwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Warszawska 98, 10-702 Olsztyn
Alina Sarnowska
Szpital Wielospecjalistyczny im. dr. Ludwika Błażka w Inowrocławiu, ul. Poznańska 97, 88-100 Inowrocław
Szpital Wielospecjalistyczny im. dr. Ludwika Błażka w Inowrocławiu, ul. Poznańska 97, 88-100 Inowrocław
