Interpretation of the Fates and Character of Antigone in Sophocles’ “Theban Trilogy” in the Light of the Aristotelian Theory of Catharsis
Zdzisław Kieliszek
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-0723-5422
Abstract
This article is devoted to a comparative analysis of the theory of model tragedy presented by Aristotle in the Poetics with the tragedy of the character and fate of Antigone from Sophocles’ “Theban Trilogy” (King Oedipus, Oedipus at Colonus, Antigone). The author argues that the character of Antigone outlined by Sophocles and the development of the events in which she takes part correspond to Aristotle’s concept of the cathartic function of tragedy in two simultaneous dimensions. The spectator is “cleansed” from the feeling of terror thanks to the appropriate character traits of the heroine. Pity, on the other hand, is “cured” by following the sequence of
events involving Antigone and their consequences.
Keywords:
Sophocles, Aristotle, “Poetics”, “King Oedipus”, “Oedipus at Colonus”, “Antigone”, “Theban Trilogy”, AntigoneReferences
Aeschylus, Euripides, 2016, Three Other Theban Plays: Aeschylus’ Seven Against Thebes; Euripides’ Suppliants; Euripides’ Phoenician Women, tłum. i oprac. Cecelia Eaton Luschnig, Hackett Publishing, Indianapolis-Cambridge. Google Scholar
Arystoteles, 1988, Retoryka. Poetyka, tłum. Henryk Podbielski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. Google Scholar
Axer Jerzy, 2004, Antygona – pierwsza męczennica chrześcijańska, Teologia Polityczna, nr 2, s. 112-120. Google Scholar
Baldry Harold C., 1956, The Dramatization of the Theban Legend, Greece & Rome, Vol. 3 (1), s. 24-37.
Crossref
Google Scholar
Bibik Barbara, 2005, Mądrość, Meander, nr 2, s. 263-267. Google Scholar
Bibik Barbara, 2009, Antygona – męczennica?, Meander, nr 1+4, s. 5-29. Google Scholar
Bibik Barbara, 2009, Zniekształcone odbicie, czyli Antygona i Kreon, Symbolae Philologorum Posnaniensium, nr 19, s. 37-50. Google Scholar
Chodkowski Robert R., 2003, Teatr grecki, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin. Google Scholar
Chudy Wojciech, 2004, Antygona – patos i ironia żywiołu politycznego, Teologia Polityczna, nr 2, s. 150-164. Google Scholar
Cooper Lane, 2004, Introduction to “Ten Greek Plays”, w: Harold Bloom (red.), Greek Drama. BPS Series, t. 4, Chelsea House Publishers, Philadelphia, s. 25-34. Google Scholar
Filonik Jakub, 2012, Bunt i buntownicy w tragedii greckiej, Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, Warszawa. Google Scholar
Gocłowska Ewa, Kieliszek Zdzisław, 2018, Arystotelesowska koncepcja „terapeutycznej” funkcji tragedii na przykładzie trylogii tebańskiej (Króla Edypa, Edypa w Kolonie, Antygony) Sofoklesa, Studia Warmińskie, nr 55, s. 7-23.
Crossref
Google Scholar
Grimal Pierre, 2005, Dicionário da Mitologia Grega e Romana, Bertrand Brasil, Rio de Janeiro. Google Scholar
Janiak Edyta, 2019, Kim (według feministek) jest Antygona?, Dyskurs. Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu, nr 27, s. 230-244. Google Scholar
Jodełka-Burzecki Tomasz (oprac.), 1962, „Trylogia” Sienkiewicza. Studia, szkice, polemiki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa. Google Scholar
Kieliszek Zdzisław, Gocłowska Ewa, 2019, Tragizm losów i charakteru Ismeny z „trylogii tebańskiej” Sofoklesa jako realizacja Arystotelesowskiej teorii katharsis, Studia Warmińskie, nr 56, s. 7-26.
Crossref
Google Scholar
Kieliszek Zdzisław, Gocłowska Ewa, 2021, Losy i charakter Kreona z „trylogii tebańskiej” Sofoklesa w kontekście Arystotelesowskich wyznaczników tragizmu, Studia Warmińskie, nr 58, 61-85.
Crossref
Google Scholar
Korwin-Piotrowska Dorota, 2011, Poetyka – przewodnik po świecie tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Google Scholar
Lesky Albin, 2006, Tragedia grecka, przeł. Magda Weiner, Wydawnictwo Homini S.C., Kraków. Google Scholar
Lewandowicz Janusz, 2015, Współczesne pytania Antygony. O wolności wyborów, o źródłach prawa i uzasadnieniu moralnej słuszności czynów, Łódzkie Studia Teologiczne, nr 1, s. 23-42. Google Scholar
Libera Antoni, 2018a, Od tłumacza, w: Sofokles, Tragedie, t. 1: Cykl tebański – Król Edyp, Edyp w Kolonos, Antygona, tłum. i oprac. Antoni Libera, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 3-6. Google Scholar
Libera Antoni, 2018b, Wprowadzenie, w: Sofokles, Tragedie, t. 1: Cykl tebański – Król Edyp, Edyp w Kolonos, Antygona, tłum. i oprac. Antoni Libera, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 66-70. Google Scholar
Luschnig Cecelia E. (tłum. i oprac.), 2016, Three Other Theban Plays: Aeschylus’ “Seven against Thebes”; Euripides’ “Suppliants”; Euripides’ “Phoenician Women”, Hackett Publishing, Indianapolis-Cambridge. Google Scholar
Nussbaum Martha C., 2004, „Antygona” Sofoklesa: konflikt, spojrzenie i uproszczenie, tłum. Maria Smulewska, Teologia Polityczna, nr 2, s. 132-149. Google Scholar
Piechocka-Kłos Maria, 2018, „Virgines Vestales” w „Nocach attyckich” Aulusa Gelliusza (1.12), Studia Warmińskie, nr 55, s. 279-290, https://doi.org/10.31648/sw.3076.
Crossref
Google Scholar
Plutarch, 2004, Numa, w: Żywoty równoległe, tłum. Kazimierz Korus, t. 1, Pruszyński i S-ka, Warszawa. Google Scholar
Sienkewicz Thomas J., 1976, Sophocles' Telepheia, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, Bd. 20, pp. 109-112. Google Scholar
Sinko Tadeusz, 1932, Literatura grecka, t. I. cz. 2: Literatura klasyczna (w. V-IV przed Chr.), Polska Akademia Umiejętności, Kraków. Google Scholar
Sinko Tadeusz, 1959, Zarys historii literatury greckiej, t. 1: Literatura archaiczna i klasyczna, wiek VIII-IV p.n.e. włącznie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. Google Scholar
Slavitt David R., 2007, Translator’s Preface, w: The Theban Plays of Sophocles, Yale University Press, s. IX-XII. Google Scholar
Sofokles, 2003, Król Edyp. Edyp w Kolonie. Antygona, przeł. Kazimierz Morawski, oprac. Elżbieta Zarych, Zielona Sowa, Kraków. Google Scholar
Sofokles, 2018, Tragedie, t. 1: Cykl tebański – Król Edyp, Edyp w Kolonos, Antygona, tłum. i oprac. Antoni Libera, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa. Google Scholar
Stępień Paweł, 1992, Racje żywych i racje umarłych: Ismena i Antygona, Teksty drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja, nr 6 (18), s. 39-50. Google Scholar
Szopa Katarzyna, 2019, Mad, Bad and Sad Women. Kobieca polityka konspiracyjna w feministycznych interpretacjach „Antygony” Sofoklesa, AVANT, vol. 11 (3), s. 1-20, https://doi.org/10.26913/avant.2020.03.09.
Crossref
Google Scholar
Świderkówna Anna (red.), 1990, Słownik pisarzy antycznych, Wiedza Powszechna, Warszawa. Google Scholar
Wojciechowska Agata, 2019, Antygona jako „homo sacer”. Przedpolityczna przemoc w świecie bez „praxis”, Facta Ficta Journal of Theory, Narrative & Media, nr 1 (3), s. 17-28, https://doi.org/10.5281/zenodo.4287369. Google Scholar
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-0723-5422