Reforma instytucji i organów Unii Europejskiej w świetle Traktatu Lizbońskiego
Magdalena Sitek
Katedra Praw Człowieka i Prawa Europejskiego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Warszawska 98, 10-702 OlsztynAbstrakt
Początek lat dziewięćdziesiątych przyniósł ze sobą upadek systemu komunistycznego. W konsekwencji wiele z państw bloku sowieckiego rozpoczęła dążenia do wstąpienia, powstałej na mocy Traktatu z Maastrich (1992) Unii Europejskiej. Konieczne zatem było zreformowanie podstawowych instytucji i organów unijnych, tak aby były zdolne do zarządzania większą liczbą państw członkowskich. Pierwsza próba reformy instytucjonalnej został podjęta w 2000 r. w Traktacie Nicejskim. Przyjęte w tym dokumencie rozwiązania nie sprostały wymogom. Stąd przygotowano nowe rozwiązania, które zostały zaproponowane w tzw. Traktacie ustanawiającym Konstytucję dla Europy (2004), który ostatecznie nie wszedł w życie. Ostatecznie kształt reformy instytucjonalnej organów Unii Europejskiej został przedstawiony w tzw. Traktacie Lizbońskim (2007). W Traktacie tym zreformowano strukturę i funkcjonowanie najważniejszych instytucji i organów unijnych, w tym: Parlamentu Europejskiego, Komisji, Rady Europejskiej, Rady Unii Europejskiej i Trybunału Sprawiedliwości. Do najważniejszych zmian wprowadzonych Traktatem Lizbońskim należy zaliczyć zmianę systemu głosowania na Radzie Unii Europejskiej. Wprowadzono system podwójnego glosowania, który będzie obowiązywał od 2017 r. Ponadto, ustanowiono urząd Przewodniczącego Rady Unii Europejskiej, którego pozycja ma być podobna do pozycji głowy państwa oraz urząd ministra spraw zagranicznych.
Słowa kluczowe:
Administracja, Unia Europejska, Traktat z Lizbony, Instytucje, Komisja EuropejskaBibliografia
„Stanowisko Parlamentu Europejskiego w sprawie Konstytucji Europejskiej na podstawie sprawozdania opracowanego przez Komisję Spraw Konstytucyjnych >>w sprawie Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy<<, Parlament Europejski”, Luksemburg 2005.
Barcik J., Wentkowska A., „Prawo Unii Europejskiej z uwzględnieniem Traktatu z Lizbony”, Warszawa 2008.
Barcik J., Wentkowska A., Marszałek-Kawa J., „Struktura i funkcjonowanie Parlamentu Europejskiego”, Toruń 2003.
Cholawo-Sosnowska K., „Instytucje Unii Europejskiej”, Warszawa 2005.
Doliwa-Klepacki Z.M., „Integracja Europejska. Łączenie z uczestnictwem Polski w UE i Konstytucją dla Europy”, Białystok 2005.
Kowalczyk K., Piskorski M., Tomczak Ł., „Między euroentuzjazmem a eurosceptycyzmem: wybory do Parlamentu Europejskiego na Ziemi Lubuskiej i Pomorzu Zachodnim w 2004 roku”, Szczecin 2006.
Kownacki T., „Parlament Europejski w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej”, Warszawa 2006.
Maliszewska-Nienartowicz J., “European Union at the crossroads: the need for constitutional and economic changes”, Toruń 2007.
Nowicki M.A., „Europejski Trybunał Praw Człowieka: orzecznictwo”, t. 1, „Prawo do rzetelnego procesu sądowego”, Kraków 2001.
Nowicki M.A., „Human rights monitoring”, Warszawa 2001.
Paszewski T. (red.), „Podział kompetencji w rozszerzonej Unii Europejskiej”, Warszaw 2002.
Perkowski M. (red.), „Kariera w instytucjach Unii Europejskiej”, Białystok 2005.
Redelbach A., „Natura praw człowieka: strasburskie standardy ich ochrony”, Toruń 2001.
Sarnecki P. (red.), „Ustrój Unii Europejskiej i ustroje państw członkowskich”, Warszawa 2007.
Skrzypek M., „Jak pisać skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka”, Koszalin 2001.
Szwarc-Kuczer M., Kowalik-Bańczyk K., Domańska M. (red.), „Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy”, t. 2, „Zasady, orzecznictwo, piśmiennictwo”, Warszawa 2007.
Tosiek P., „Parlament Europejski: prawo i polityka”, Lublin 2007.
Wierzchowska A., „System instytucjonalny Unii Europejskiej”, Warszawa 2008.
Katedra Praw Człowieka i Prawa Europejskiego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Warszawska 98, 10-702 Olsztyn
