Noeoklasyczny model człowieka ekonomicznego – wybrane aspekty
Oksana Petinova
Katedra Filozofii, Socjologii i Zarządzania zasobami społecznymi i kulturalnymi, Południowo-Ukraiński Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny im. K.D. Ushinsky’ego (Odessa), Ukrainahttps://orcid.org/0000-0002-1871-1201
Abstrakt
Artykuł jest poświęcony kwestii, w jaki sposób i czym się kieruje człowiek (konsument), dokonując poszczególnych wyborów, które mają na celu maksymalizowanie osiąganych zysków. Problem jest analizowany w paradygmacie neoklasycznego modelu „homo œconomicus” („człowieka ekonomicznego”). Ukazany jest także historyczny rozwój tego modelu w kontekście koewolucji myśli społeczno-filozoficznej oraz ekonomicznej. Autorka zauważa, że neoklasyczny model „człowieka ekonomicznego” jest nabudowany na dwóch fundamentalnych założeniach. Po pierwsze, zakłada się, że człowiek (konsument) dysponuje wyczerpującą wiedzą odnośnie do cen towarów i usług, a także przewidywanych ich zmian w najbliższej przyszłości. Po drugie, zakłada się, że człowiek (konsument) zawsze dokonuje racjonalnych wyborów, przy czym racjonalność oznacza dążenie do maksymalizowania zysków i równocześnie minimalizowania strat. Autorka zauważa, że zgodnie z neoklasycznym modelem „homo œconomicus” wybory człowieka w obszarze ekonomii zmierzają zawsze do maksymlnego zaspokojenia potrzeb przy możliwie najmniejszych kosztach.
Słowa kluczowe:
homo economicus, wiedza, racjonalność, racjonalny wybór, ryzyko, niepewność, użyteczność, maksymalizacja użytecznościBibliografia
Kahneman Daniel, 1979, Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk, Vol. 47, No. 2, р. 263-291.
Kesej Juraj, Sedlak Vladimir, 2018, Security of Europe in the Context of Migration Causes, Politicke vedy, Vol. 21, No. 2, p. 159-177.
Kyvliuk Olga and Svyrydenko Denys, 2017, Academic Mobility as "Brain Drain" Phenomenon of Modern Higher Education, Studia Warminskie, Issue 54, p. 361-371.
Muth John, 1961, Rational Expectations and the Theory of Price Movements, Econometrics. Vol. 29, No. 3, р. 315-335.
Neumann John, 1953, Theory of Games and Economic Behavior, Princeton Univ. Press, VIII.
Terepyshchyi Sergii, 2017, Educational Landscape as a Concept of Philosophy of Education, Studia Warmińskie, Issue 54, p. 373-383.
Автономов Владимир, 1998, Модель человека в экономической науке. Экономическая школа, СПб, вып. 2.
Алле Морис, 1994, Поведение рационального человека в условиях риска: критика постулатов и аксиом американской школы, THESIS, вып. 5, с. 217-241.
Бернулли Даниил, 1999, Опыт новой теории измерения жребия. Вехи экономической мысли. В 6 т. Т. 1. Теория потребительского поведения и спроса, Экономическая школа, СПб, с. 11-27.
Блауг Марк, 2009, 100 великих экономистов до Кейнса, Экономическая школа, СПб.
Ватник Павел, 2008, Даниил Бернулли – экономист, Финансы и Бизнес, № 2, с. 188-194.
Верховин Владимир, 1994, Экономическое поведение как предмет социологического анализа, Социологические исследования, № 10, с. 120-126.
Институциональная экономика, 2001, под рук. акад. Д. С. Львова. Москва, Инфра-М.
Канеман Даниэль, 2003, Рациональный выбор, ценности и фреймы, Психологический журнал, Т. 24, № 4, с. 31-42, http://baguzin.ru/wp/wp-content/uploads/2015/03/Даниэль-Канеман-Амос-Тверски.-Рациональный-выбор-ценности-и-фреймы.docx (12.08.2016).
Найт Фрэнк, 2003, Риск, неопределенность и прибыль, Москва, Дело.
Саймон Герберт, 2004, Науки об искусственном, Изд. 2-е. Москва, Едиториал УРСС.
Стиглер Джордж, 1995, Экономическая теория информации, Теория фирмы, Экономическая школа, СПб., с. 507-529.
Терепищий Сергій Олександрович, 2016, Сучасні освітні ландшафти. Київ, Фенікс.
Филатов Владимир, 2012, Модели человека в социальных науках, Эпистемология & философия науки, Т. XXXI, № 1, с. 125-140.
Фридмен Милтон, 1994, Методология позитивной экономической науки, THESIS, Вып. 4, с. 20-52.
Katedra Filozofii, Socjologii i Zarządzania zasobami społecznymi i kulturalnymi, Południowo-Ukraiński Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny im. K.D. Ushinsky’ego (Odessa), Ukraina
https://orcid.org/0000-0002-1871-1201