Tragizm losów i charakteru Ismeny z „trylogii tebańskiej” Sofoklesa jako realizacja Arystotelesowskiej teorii katharsis
Zdzisław Kieliszek
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-0723-5422
Ewa Gocłowska
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-6953-716X
Abstrakt
Artykuł jest poświęcony analizie porównawczej koncepcji idealnej tragedii przedstawionej przez Arystotelesa w Poetyce z tragizmem losów i charakteru Ismeny z „trylogii tebańskiej” Sofoklesa. Autorzy zauważają, że nakreślona przez Sofoklesa postać Ismeny i rozwój wypadków, w których bierze udział, odpowiadają Arystotelesowskiemu konceptowi katartycznej funkcji tragedii w dwóch równoczesnych wymiarach. Z uczucia litości widz jest „uzdrawiany” dzięki śledzeniu ciągu kolejnych zdarzeń z udziałem Ismeny, a także ich bezpośrednio wyrażonym lub możliwym konsekwencjom. Natomiast z trwogi widz jest „oczyszczany” dzięki odpowiednim rysom charakterologicznym bohaterki.
Słowa kluczowe:
Sofokles, Arystoteles, Poetyka, „trylogia tebańska”, Edyp w Kolonie, Antygona, IsmenaBibliografia
Arystoteles, 2010, Poetyka, przeł. i oprac. Henryk Podbielski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Gocłowska Ewa, Kieliszek Zdzisław, 2018, Arystotelesowska koncepcja „terapeutycznej” funkcji tragedii na przykładzie trylogii tebańskiej (Króla Edypa, Edypa w Kolonie, Antygony) Sofoklesa, Studia Warmińskie, nr 55, s. 7-23.
Grimal Pierre, 1987, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, przedm. i przeł. Jerzy Łanowski, Zakład Narodowy Im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź.
Kopalinski Władysław, 1983, Słownik mitów i tradycji kultury, PWN, Warszawa.
Kubiak Zygmunt, 2003, Mitologia Greków i Rzymian, Świat Książki, Warszawa.
Nicoll Allardyce, 1983, Dzieje dramatu, t. 1, tłum. Henryk Krzeczkowski, Wacław Niepokólczycki, Jerzy Nowacki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Parandowski Jan, 2016, Mitologia, Puls, Warszawa.
Sofokles, 2003, Edyp w Kolonie, Antygona, przeł. Kazimierz Morawski, oprac. Elżbieta Zarych, Zielona Sowa, Kraków.
Gocłowska Ewa, Kieliszek Zdzisław, 2018, Arystotelesowska koncepcja „terapeutycznej” funkcji tragedii na przykładzie trylogii tebańskiej (Króla Edypa, Edypa w Kolonie, Antygony) Sofoklesa, Studia Warmińskie, nr 55, s. 7-23.
Grimal Pierre, 1987, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, przedm. i przeł. Jerzy Łanowski, Zakład Narodowy Im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź.
Kopalinski Władysław, 1983, Słownik mitów i tradycji kultury, PWN, Warszawa.
Kubiak Zygmunt, 2003, Mitologia Greków i Rzymian, Świat Książki, Warszawa.
Nicoll Allardyce, 1983, Dzieje dramatu, t. 1, tłum. Henryk Krzeczkowski, Wacław Niepokólczycki, Jerzy Nowacki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Parandowski Jan, 2016, Mitologia, Puls, Warszawa.
Sofokles, 2003, Edyp w Kolonie, Antygona, przeł. Kazimierz Morawski, oprac. Elżbieta Zarych, Zielona Sowa, Kraków.
Kieliszek, Z., & Gocłowska, E. (2019). Tragizm losów i charakteru Ismeny z „trylogii tebańskiej” Sofoklesa jako realizacja Arystotelesowskiej teorii katharsis. Studia Warmińskie, 56, 7–26. https://doi.org/10.31648/sw.3686
Zdzisław Kieliszek
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-0723-5422
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-0723-5422
Ewa Gocłowska
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-6953-716X
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-6953-716X
