Zawarcie przez obywatela polskiego małżeństwa per procura w Kościele łacińskim poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Lucjan Świto
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-6392-4599
Małgorzata Tomkiewicz
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0001-8854-2928
Abstrakt
Artykuł dotyczy problematyki zawierania małżeństwa przez pełnomocnika poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przez tych katolików, którzy mają obywatelstwo polskie. Stanowi próbę odpowiedzi na pytania, czy wierni Kościoła rzymskokatolickiego, będący obywatelami polskimi, mogą zawrzeć małżeństwo przez pełnomocnika w Kościele łacińskim poza terytorium Polski oraz czy takie małżeństwo może wywoływać skutki cywilnoprawne w porządku prawa polskiego. W tym celu została przeprowadzona analiza przepisów prawa kanonicznego i prawa polskiego z uwzględnieniem prawa prywatnego międzynarodowego. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że wierni Kościoła rzymskokatolickiego, będący obywatelami polskimi, mogą zawierać małżeństwo przez pełnomocnika w Kościele łacińskim poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast czy takie małżeństwo wywoła skutki cywilnoprawne w Polsce, będzie zależało od dopuszczalności w danym państwie zawierania małżeństwa przez pełnomocnika oraz dopełnienia wszystkich wymogów formalnych, jakie w zakresie instytucji matrimonium per procura prawo to przewidywało.
Słowa kluczowe:
zawarcie małżeństwa, pełnomocnictwo, prawo małżeńskie, prawo prywatne międzynarodowe, migracjaBibliografia
Balicki Jan, 1959, Problemy kolizyjne prawa małżeńskiego, PWN, Warszawa.
Cagara Jerzy, 1979, Postępowanie nieprocesowe w sprawach dotyczących zawarcia małżeństwa z obywatelem polskim, Nowe Prawo, t. 35, nr 2, s. 12–25.
Calvignioni Roberto, 2005, Zawarcie małżeństwa cywilnego w formie wyznaniowej i uznanie dziecka we włoskim prawie rodzinnym, w: Piotr Kasprzyk (red.), Prawo rodzinne w Polsce i w Europie, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, s. 259–271.
Cieślak Roman, 2004, Zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika w polskim prawie ro¬dzinnym, prawie kanonicznym oraz prawie prywatnym międzynarodowym, Prze¬gląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego, nr 1, s. 21–34.
Ciszewski Jan, 2012, Obrót prawny z zagranicą w sprawach cywilnych i karnych, Lexi¬sNexis, Warszawa.
Domański Maciej, 2010, Zezwolenie na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika, Pra¬wo w Działaniu, nr 7, s. 137–194.
Kamarad Ewa, 2013, Matrimonium per procura – uwagi na tle prawa materialnego i kolizyjnego, Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego, t. 11, s. 31–42.
Ludwiczak Witalis, 1990, Międzynarodowe prawo prywatne, PWN, Warszawa.
Majer Piotr, 2009, Zawarcie małżeństwa kanonicznego bez skutków cywilnych, Uniwer¬sytet Papieski Jana Pawła II, Kraków.
Mączyński Andrzej, 2003, Konkordatowa forma zawarcia małżeństwa, Rejent, nr 10, s. 127–149.
Mezglewski Artur, Tunia Anna, 2007, Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywil¬nego, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa.
Nast Cezary, 2005, Zawarcie związku małżeńskiego oraz problem uznania dziecka w kilku państwach członkowskich Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego, w: Piotr Kasprzyk (red.), Prawo rodzinne w Polsce i w Europie, Towarzystwo Nauko¬we Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, s. 319–338.
Padacz Władysław, 1950, Zawarcie małżeństwa między nieobecnymi w rozwoju praw¬no-historycznym, Wydawnictwo Sióstr Loretanek-Benedyktynek, Warszawa.
Pietrzykowki Krzysztof, 2015, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.
Pietrzykowski Krzysztof, 1985, Zawarcie małżeństwa i przesłanki jego ważności w pra¬wie międzynarodowym prywatnym, Wydawnictwa Prawnicze, Warszawa.
Pietrzykowski Krzysztof, 2017, w: Jerzy Poczobut (red.), Prawo prywatne międzynaro¬dowe. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.
Popiołek Wojciech, 2015, w: Maksymilian Pazdan (red.), Prawo prywatne międzynaro¬dowe, C.H. Beck, Warszawa.
Sobański Remigiusz, 1994, Sens polskiego konkordatu, Państwo i Prawo, t. 49, z. 7–8, s. 3–12.
Sośniak Mieczysław, Walaszek Bronisław, Wierzbowski Eustachy, 1969, Międzynaro¬dowe prawo rodzinne, Zakład narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Strzebińczyk Jerzy, 1999, Zawarcie małżeństwa wyznaniowego podlegającego prawu polskiemu, Rejent, nr 4, s. 9–41.
Świto Lucjan, 2018, Enterining into Marriage by Proxy in the Roman Catholic Church, w: Lucjan Świto, Małgorzata Tomkiewicz (red.), Conclusion of Marriage by Proxy in the Internal Law of Churches and Other Religious Associations, Studi Giuridici, t. CXXIII, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano, s. 133–148.
Świto Lucjan, Tomkiewicz Małgorzata, 2018, „Matrimonium per procura” w „Kodeksie Prawa Kanonicznego” z 1917 r. i 1983 r. – zarys prawnoporównawczy, Kościół i Pra¬wo, t. 7 (20), nr 2, s. 153–171.
Tomkiewicz Małgorzata, 2012, Skutki cywilne małżeństwa wyznaniowego zawartego przez obywateli polskich przed duchownym Kościoła rzymskokatolickiego za grani¬cą, „Prawo Kanoniczne” nr 4, s. 87–110.
Walaszek Bronisław, 1967, Instytucja zawarcia małżeństwa przez pełnomocnika w pol¬skim prawie rodzinnym oraz polskim prawie prywatnym międzynarodowym i proce¬sowym, w: Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej prof. J. Stefki, PWN, Warszawa, s. 384–395.
Wójcik Mariusz, Graliński Wojciech, 2010, Bigamia a regulacje prawa prywatnego mię¬dzynarodowego i międzynarodowego postępowania cywilnego, w: Marek Mozgawa (red.), Bigamia: Lubelskie Seminarium karnistyczne, Oficyna Wydawnicza Verba, Lublin, s. 35–55.
Cagara Jerzy, 1979, Postępowanie nieprocesowe w sprawach dotyczących zawarcia małżeństwa z obywatelem polskim, Nowe Prawo, t. 35, nr 2, s. 12–25.
Calvignioni Roberto, 2005, Zawarcie małżeństwa cywilnego w formie wyznaniowej i uznanie dziecka we włoskim prawie rodzinnym, w: Piotr Kasprzyk (red.), Prawo rodzinne w Polsce i w Europie, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, s. 259–271.
Cieślak Roman, 2004, Zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika w polskim prawie ro¬dzinnym, prawie kanonicznym oraz prawie prywatnym międzynarodowym, Prze¬gląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego, nr 1, s. 21–34.
Ciszewski Jan, 2012, Obrót prawny z zagranicą w sprawach cywilnych i karnych, Lexi¬sNexis, Warszawa.
Domański Maciej, 2010, Zezwolenie na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika, Pra¬wo w Działaniu, nr 7, s. 137–194.
Kamarad Ewa, 2013, Matrimonium per procura – uwagi na tle prawa materialnego i kolizyjnego, Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego, t. 11, s. 31–42.
Ludwiczak Witalis, 1990, Międzynarodowe prawo prywatne, PWN, Warszawa.
Majer Piotr, 2009, Zawarcie małżeństwa kanonicznego bez skutków cywilnych, Uniwer¬sytet Papieski Jana Pawła II, Kraków.
Mączyński Andrzej, 2003, Konkordatowa forma zawarcia małżeństwa, Rejent, nr 10, s. 127–149.
Mezglewski Artur, Tunia Anna, 2007, Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywil¬nego, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa.
Nast Cezary, 2005, Zawarcie związku małżeńskiego oraz problem uznania dziecka w kilku państwach członkowskich Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego, w: Piotr Kasprzyk (red.), Prawo rodzinne w Polsce i w Europie, Towarzystwo Nauko¬we Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, s. 319–338.
Padacz Władysław, 1950, Zawarcie małżeństwa między nieobecnymi w rozwoju praw¬no-historycznym, Wydawnictwo Sióstr Loretanek-Benedyktynek, Warszawa.
Pietrzykowki Krzysztof, 2015, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.
Pietrzykowski Krzysztof, 1985, Zawarcie małżeństwa i przesłanki jego ważności w pra¬wie międzynarodowym prywatnym, Wydawnictwa Prawnicze, Warszawa.
Pietrzykowski Krzysztof, 2017, w: Jerzy Poczobut (red.), Prawo prywatne międzynaro¬dowe. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.
Popiołek Wojciech, 2015, w: Maksymilian Pazdan (red.), Prawo prywatne międzynaro¬dowe, C.H. Beck, Warszawa.
Sobański Remigiusz, 1994, Sens polskiego konkordatu, Państwo i Prawo, t. 49, z. 7–8, s. 3–12.
Sośniak Mieczysław, Walaszek Bronisław, Wierzbowski Eustachy, 1969, Międzynaro¬dowe prawo rodzinne, Zakład narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Strzebińczyk Jerzy, 1999, Zawarcie małżeństwa wyznaniowego podlegającego prawu polskiemu, Rejent, nr 4, s. 9–41.
Świto Lucjan, 2018, Enterining into Marriage by Proxy in the Roman Catholic Church, w: Lucjan Świto, Małgorzata Tomkiewicz (red.), Conclusion of Marriage by Proxy in the Internal Law of Churches and Other Religious Associations, Studi Giuridici, t. CXXIII, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano, s. 133–148.
Świto Lucjan, Tomkiewicz Małgorzata, 2018, „Matrimonium per procura” w „Kodeksie Prawa Kanonicznego” z 1917 r. i 1983 r. – zarys prawnoporównawczy, Kościół i Pra¬wo, t. 7 (20), nr 2, s. 153–171.
Tomkiewicz Małgorzata, 2012, Skutki cywilne małżeństwa wyznaniowego zawartego przez obywateli polskich przed duchownym Kościoła rzymskokatolickiego za grani¬cą, „Prawo Kanoniczne” nr 4, s. 87–110.
Walaszek Bronisław, 1967, Instytucja zawarcia małżeństwa przez pełnomocnika w pol¬skim prawie rodzinnym oraz polskim prawie prywatnym międzynarodowym i proce¬sowym, w: Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej prof. J. Stefki, PWN, Warszawa, s. 384–395.
Wójcik Mariusz, Graliński Wojciech, 2010, Bigamia a regulacje prawa prywatnego mię¬dzynarodowego i międzynarodowego postępowania cywilnego, w: Marek Mozgawa (red.), Bigamia: Lubelskie Seminarium karnistyczne, Oficyna Wydawnicza Verba, Lublin, s. 35–55.
Świto, L., & Tomkiewicz, M. (2020). Zawarcie przez obywatela polskiego małżeństwa per procura w Kościele łacińskim poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Studia Warmińskie, 57, 311–326. https://doi.org/10.31648/sw.5157
Lucjan Świto
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-6392-4599
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-6392-4599
Małgorzata Tomkiewicz
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0001-8854-2928
Katedra Filozofii i Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0001-8854-2928
