Terminologia antropologiczna: basar i ruah w księgach Biblii hebrajskiej pomijających termin nepes

Cezary Korzec

WT Uniwersytetu Szczecińskiego


Abstrakt

Artykuł analizuje grupę tekstów Starego Testamentu (roz. 2 i 3), które pochodzą z ksiąg (Ezd, Ne, Dn, Jl, Ab, Na, Sof i Ml), w których nie odnotowano obecności terminu nepeš, a są w nich obecne dwa inne kluczowe dla antropologii biblijnej, szukającej odpowiedzi na pytanie kim jest człowiek (pominięto terminy, które odnoszą się do sposobu życia człowieka, jego sfery uczuć itp.), terminy: rûªH i bäSär . Ze względu na wieloznaczność terminologii (roz. 1) pierwszym celem analizy jest ustalenie znaczenia terminów w wyselekcjonowanych tekstach i w przypadku ich antropologicznej konotacji przybliżenie zakresu znaczeniowego. Celem analiz jest przeprowadzenie sondażu sytuacji antropologicznej wspomnianych ksiąg.

Artykuł w znacznym stopniu potwierdza przynależność terminologii antropologicznej w wybranych do analizy tekstach do głównego nurtu antropologicznego. Wskazuje, jak w przypadku Ml, także na możliwość istnienia nowych oryginalnych antropologicznych inspiracji, które w przypadku Ml dotyczą jedności małżeństwa.


Słowa kluczowe:

Stary Testament, antropologia biblijna, basar, rûah, nepeš


Albertz Reiner, Westermann Claus, 2012, rûaH spirit, w: Ernst Jenni (red.) i Claus Westermann (red.), Theological Lexicon of the Old Testament, Hendrickson, Peabody (Ma), s. 1202-1220.   Google Scholar

Becking Bob, 2011, Ezra, Nehemiah, and the construction of early Jewish identity, Mohr Siebeck, Tübingen.
Crossref   Google Scholar

Bratsiotis Panagiotis N., 1998, bäSär, w: Johannes G. Botterweck (red.) i inni, Theological Dictionary of the Old Testament, t. II, Eerdmans, Grand Rapids, Cambridge, s. 317-332.   Google Scholar

Bultmann Rudolf, 1951, Theology of the New Testament, t. 1, Charles Scribner’s Sons, New York.   Google Scholar

Gerleman Gillis, 2012, BäSär flesh, w: Ernst Jenni (red.) i Claus Westermann (red.), Theological Lexicon of the Old Testament, Hendrickson, Peabody (Ma), s. 283-285.   Google Scholar

Gibson Jonathan, 2016, Covenant Continuity and Fidelity: A Study of Inner-Biblical Allusion and Exegesis in Malachi, Bloomsbury Publishing PLC, London.
Crossref   Google Scholar

Crenshaw James L., 1995, Joel. A New Translation with Introduction and Commentary, Doubleday, New York.
Crossref   Google Scholar

Janowski Bernd, 2019, Anthropologie des Alten Testaments. Grundfragen - Kontexte – Themenfelder, Mohr Siebeck, Tübingen.
Crossref   Google Scholar

Jastrow Morris, 1905, Die Religion Babyloniens und Assyriens, t. 2, J. Ricker, Giessen.
Crossref   Google Scholar

Jeremias Jörg, 2007, Die Propheten Joel, Obadja, Jona, Micha, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen.   Google Scholar

Koehler Ludwig, 2008, Wielki słownik hebrajsko - polski i aramejsko - polski Starego Testamentu, Vocatio, Warszawa.   Google Scholar

Korzec Cezary, 2018, Nepeš: statystyka przemyślana, w: Janusz Lemański (red.) i Piotr Goniszewski (red.), Problem psychofizyczny czyli pytanie o istnienie i naturę duszy, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 67 – 81.   Google Scholar

Lemański Janusz, 2006, Nadzieja zbawienia dla wzywających imienia Pana Jl 3, 1,5, Verbum Vitae nr 9/1, s. 33-47.
Crossref   Google Scholar

Lemański Janusz, 2016., Od Ducha Bożego/Jhwh do Ducha Świętego, w: Grzegorz M. Baran, (red.) i inni, Scripturae Lumen 8: Duch święty, Biblos, Tarnów, s. 63–84.   Google Scholar

Lemański Janusz, 2018, O właściwe rozumienie greckiego pojęcia „dusza” (psychē) stosowanego w Starym Testamencie, w: Janusz Lemański (red.) i Piotr Goniszewski (red.), Problem psychofizyczny czyli pytanie o istnienie i naturę duszy, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 11-66.   Google Scholar

Lemański Janusz, 2020, Standardowe i specyficzne znacznie rozumienia słowa rûªH w tekstach Księgi Rodzaju i Księgi Wyjścia, Verbum Vitae nr 37/1, s. 11-34.
Crossref   Google Scholar

Lys Daniel, 1962, Ruach. Le souffle dans l’Ancien Testament, Presses Universitaires de France, Paris.   Google Scholar

Parchem Marek, 2008, Księga Daniela. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa.   Google Scholar

Porteous Norman, 1979, Daniel, SCM Press LTD, London.   Google Scholar

Pritchard James B., 1958, Ancient Near East Texts Relating to the Old Testament, Princeton University Press, London.   Google Scholar

Ravasi Ginafranco, 1996, Il libro dei Salmi. Commento e attualizzazione, t. II, Edizioni Dehoniane, Bologna.   Google Scholar

Roth Martin, 2005, Israel und die Völker im Zwölfprophetenbuch: eine Untersuchung zu den Büchern Joel, Jona, Micha und Nahum, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen.
Crossref   Google Scholar

Rudolph Wilhelm, 1976, Haggai, Zacharja 1–8; Zacharja 9–14; Maleachi, Gütersloh Verlag, Gütersloh.   Google Scholar

Scharbert Josef, 1966, Fleisch, Geist und Seele im Pentateuch, Verlag Katholisches Bibelwerk, Stuttgart.   Google Scholar

Schart Aaron, 2022, Malachi, Kohlhammer Verlag, Stuttgart.
Crossref   Google Scholar

Scheffczyk Leon, 1964, Der moderne Mensch vor dem biblischen Menschenbild, Herder, Freiburg.   Google Scholar

Seebass Horst, 1998, nepeš, w: Johannes G. Botterweck (red.) i inni, Theological Dictionary of the Old Testament, t. IX, Eerdmans, Grand Rapids, Cambridge, s. 497–519.   Google Scholar

Sellin Ernst, 1930, Das Zwölfprophetenbuch. 2. Hälfte: Nahum-Maleachi, Deichertsche Leipzig.   Google Scholar

Smith John M. P., 1912, A Critical and Exegetical Commentary on Book Malachi, w: Hinckley G. Mitchell (red.) i inni, A Critical and Exegetical Commentary on Haggai, Zechariah, Malachi and Jonah, T&T Clark, Edinburgh, s. 1-88.   Google Scholar

Tengström Sven, Fabry Heinz-Josef, 1990, rûaḥ, w: Johannes G. Botterweck (red.) i inni, Theological Dictionary of the Old Testament, t. XIII, Eerdmans, Grand Rapids, Cambridge, s. 365-387.   Google Scholar

Toffelmire Colin M., 2016, A Discourse and Register Analysis of the Prophetic Book of Joel, Brill, Leiden.
Crossref   Google Scholar

Westermann Claus, 1997a, ´ädäm, person, w: Ernst Jenni (red.) i Claus Westermann (red.), Theological Lexicon of the Old Testament, Hendrickson, Peabody (Ma), s. 31-42.   Google Scholar

Westermann Claus, 1997b, nepeš, soul, w: w: Ernst Jenni (red.) i Claus Westermann (red.), Theological Lexicon of the Old Testament, Hendrickson, Peabody (Ma), s. 743–759.   Google Scholar

Wolff Hans W., 1993, Antropologia dell’Antico Testamento, Queriniana, Brescia.   Google Scholar

Wróbel Mirosław, 2010, Księga Ezdrasza – Księga Nehemiasza. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa:.   Google Scholar

Young Philip Y., 2017, Ezra and the second wilderness, Oxford University Press, Oxford.   Google Scholar

Zolli Eugenio, Note esegetiche all’AT [Mal 2,15, Jer 23,39], „Antonianum” 31(1956) s. 305-311.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2023-12-21

Cited By /
Share

Korzec, C. (2023). Terminologia antropologiczna: basar i ruah w księgach Biblii hebrajskiej pomijających termin nepes. Studia Warmińskie, 60, 145–164. https://doi.org/10.31648/sw.8601

Cezary Korzec 
WT Uniwersytetu Szczecińskiego