DOM DZIECIĘCY, BIEG BARJEROWY, KULTURALNO-BYTOWE OBSŁUGIWANIE, CZYLI O FRAZEMACH W POLSKOJĘZYCZNEJ PRASIE RADZIECKIEJ (NA MATERIALE „TRYBUNY RADZIECKIEJ” Z LAT 1927-1938)

Tamara Graczykowska

Instytut Neofilologii i Lingwistyki Stosowanej Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy



Аннотация

This article deals with the phrasemes found in the Soviet variant of the Polish
language in the years preceding World War II. Analytical material is collected from
“Trybuna Radziecka”, a central Polish weekly published in Moscow in 1927–1938
and edited by Polish left-wing intelligentsia, living in the USRR as political émigrés
in this period. Phrasemes are classified thematically to present the new realities
of life in the Soviet Union (e.g. politics – abecadło wyborcze, services – kulturalno-bytowe
obsługiwanie, education – dom dziecięcy). Almost all phrasemes are borrowings from
the Russian language.


Ключевые слова:

Polish press, Moscow, interwar period, vocabulary, phrasemes


Chlebda Wojciech. 2001. Frazematyka, W: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku.
Współczesny język polski. t. 2. Red. Bartmiński J. Wiedza o Kulturze. Lublin: Wydawnictwo
UMCS: 335-342.

Cimek Henryk. 1993. Tomasz Dąbal 1890-1937. Rzeszów: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
Encyklopedia języka polskiego. 1999. Wyd. 3 pop. i uzup. Red. Urbańczyk S., Kucała M.
Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy Ossolińskich.

Grek-Pabisowa Iryda, Ostrówka Małgorzata. 2010. „A ja pójdę do oziory nogi wypołoszczę”
– czyli co wiemy o języku polskim na Białorusi Radzieckiej w okresie międzywojennym.

W: Polsko-białoruskie związki kulturowe, literackie i językowe. Red. Kawalou
S., Radzik R., Sajewicz M. Lublin: UMCS: 389-395.

Iwanow Mikołaj. 1991. Pierwszy naród ukarany. Polacy w Związku Radzieckim 1921-
-1939, Warszawa-Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Joachimiak-Prażanowska Joanna. 2014. Osobliwe analityzmy słownikowe i frazeologizmy
w polskojęzycznej wileńskiej prasie międzywojennej (na materiale „Kuriera Wileńskiego”).
„Acta Baltico-Slavica” nr 38: 153-171.

Karaś Halina. 1996. Rusycyzmy słownikowe w polszczyźnie okresu zaborów, Warszawa:
Elipsa.

Karaś Halina. 2002. Gwary polskie na Kowieńszczyźnie, Warszawa-Puńsk: Aušra.
Mędelska Jolanta. 2000. Język polskiej prasy wileńskiej (1945-1979). T. II. Lata 1945-
-1959. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Mędelska Jolanta, 2015. Specyficzne warianty języków narodowych: polski północnokresowy
i niemiecki nadwołżański. Perspektywy badań porównawczych. „Acta Baltico-
Slavica” nr 39: 14-44.

Mędelska Jolanta, Marszałek Marek. 2000. Kułak czy gbur? Rozterki twórców polszczyzny
radzieckiej. „Przegląd Polonijny” nr XXVI: 129-132.

Mędelska Jolanta, Marszałek Marek. 2003. Język polski na Białorusi Radzieckiej okresu
międzywojennego (kilka uwag na gorąco). „Acta Baltico-Slavica” nr 27: 63-71.

Marszałek Marek. 2006. Słownictwo wydawnictw książkowych drukowanych na radzieckiej
Litwie. Opis dyferencjalny. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza
Wielkiego.

Marszałek Marek. 2015. Frazemy wschodniosłowiańskie w powojennej polszczyźnie
wileńskiej. „Język Polski” Nr XCV, z. 5: 433-445.

Marszałek Marek. [w druku]. Frazemy rosyjskie w pisanym wariancie polszczyzny wileńskiej
(lata 1949-1985).

Patek Artur. 1992. Polacy w Rosji i ZSRR. W: Polonia w Europie. Red. Szydłowska-Ceglowa
B. Poznań: Polska Akademia Nauk. Zakład Badań Narodowościowych: 283-363.

Sierocka Krystyna. 1968. Polonia radziecka 1917-1939. Z działalności kulturalnej
i literackiej. Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Ślisz Andrzej. 1958. Polska prasa komunistyczna w ZSRR w latach 1917-1927. „Kwartalnik
Prasoznawczy” nr 3: 61-73.

http://www.arctic-tv.ru/ [Dostęp 04 IV 2016].

http://sssr.regnews.org/doc/vw/xr.htm [Dostęp 13 IX 2016].

http://politolog.net/ russia [Dostęp 24 V 2016].

http://findsport.ru/ [Dostęp 27 V 2016].

http://www.ecco-shoes.ru/ [Dostęp 12 IX 2016].

Опубликован
2016-12-01

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Graczykowska, T. (2016). DOM DZIECIĘCY, BIEG BARJEROWY, KULTURALNO-BYTOWE OBSŁUGIWANIE, CZYLI O FRAZEMACH W POLSKOJĘZYCZNEJ PRASIE RADZIECKIEJ (NA MATERIALE „TRYBUNY RADZIECKIEJ” Z LAT 1927-1938). Acta Neophilologica, 2(XVIII), 57–70. извлечено от https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/an/article/view/692

Tamara Graczykowska 
Instytut Neofilologii i Lingwistyki Stosowanej Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy