Kobieta demoniczna Teffi (1872–1952) w przekładzie Juliana Tuwima
Abstrakt
This article deals with the specifics of the language and the translational difficulties of Teffi (Nadezhda Lochwicka), one of the most recognized figures of pre-revolutionary Russia, poet, columnist and author of humorous stories. The author verifies the thesis essence on the material the novel’s title from the collection Demonic woman and her Polish variant in the translation of Julian Tuwim. Evaluating the choice validity of translator equivalents from the standpoint of the author’s individual style, the ideologicaltheatrical and the stylistic aspects were taken into account.
Słowa kluczowe:
Teffi (Nadezhda Lochwicka), Julina Tuvim, demonic woman, literary translation, Russian emigrationBibliografia
Antologia dawnej noweli rosyjskiej. 1978. Red. Śliwowski R. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Głuszkowski Piotr. 2016. Obraz bolʹševikov v vospominaniâh Tèffi [Образ большевиков в воспоминаниях Тэффи]. W: Pisarki rosyjskiej zagranicy – w literaturze, kulturze, korespondencji. Red. Kozak B., NDiaye I.A. Olsztyn: Instytut Słowiańszczyzny Wschodniej: 307–317.
NDiaye Iwona Anna. 2012. Pod maską Talii… Emigracyjna twórczość Nadieżdy Teffi. W: Powrócić do Rosji wierszami i prozą. Literatura rosyjskiej emigracji. Red. Nefagina G. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku: 71–81.
Nitraur Èlizabet. 1989. „Žiznʹ smeetsâ i plačet…”. O sudʹbe i tvorčestve Tèffi. W: Tèffi, Nostalʹgiâ. Rasskazy. Vospominaniâ. Leningrad: Hudožestvennaâ literatura: 10–11 [Нитраур Элизабет. 1989. „Жизнь смеется и плачет…”. О судьбе и творчестве Тэффи. B: Тэффи, Ностальгия. Рассказы. Воспоминания. Ленинград: Художественная литература: 10–11].
Odoevceva Irina. 1989. Na beregah Seny. Moskva: Hudožestvennaâ literatura [Одоевцева Ирина. 1989. На берегах Сены. Москва: Художественная литература].
Tèffi. 1913. Vosemʹ miniatûr. Sankt-Peterburg: Izdatelʹstvo M.G. Kornfelʹd [Тэффи. 1913. Восемь миниатюр. Санкт-Петербург: Издательствo М.Г. Корнфельд].
Teffi [Buczynska Nadieżda]. 1922. Kobieta demoniczna. Tłum. Tuwim J. Seria „Książki Ciekawe”, t. 12. Warszawa: Druk. Z. Sakierskiego.
Teffi [Buczynska Nadieżda Aleksandrowna]. 1927. Dym bez ognia (Opowiadania). Tłum. Tuwim J. (przekł. anonim.). Seria „Biblioteka Humoru Towarzystwa Wydawniczego”, t. 4. Warszawa: Wydawnictwo J. Mortkowicza.
Teffi. 1922. Kobieta demoniczna. Tłum. Tuwim J. Seria „Książki Ciekawe”. Warszawa: Druk. Z. Sakierskiego.
Teffi [Buczynska Nadieżda]. 1937. Damski brydż. Szczęśliwa miłość (dwa skecze). Tłum. Rodzynkowski J. Seria „Biblioteka Teatralna”, nr 13. Lwów: Książnica Polska „Leopolia”.
Teffi [Buczynska Nadieżda]. 1937. Najlepsza przyjaciółka. Zaawansował (dwa skecze). Tłum. Rodzynkowski J. Seria „Biblioteka Teatralna”, nr 14. Lwów: Książnica Polska „Leopolia”.
Teffi [Buczynska Nadieżda]. 1938. Plusquamperfectum (skecz). Walc z przeżyciami (monolog). Tłum. Rodzynkowski J. Seria „Biblioteka Teatralna”, nr 15. Lwów: Książnica Polska „Leopolia”.
Tèffi. 2010. Demoničeskaâ ženŝina, V: Tèffi, Tekst. Sost., vstup. st. Kalûžnaâ L.S. Moskva: Izdatelʹskij dom Zvonnica-MG: 56–59 [Тэффи. 2010. Демоническая женщина, В: Тэффи, Текст. Cост., вступ. ст. Калюжная Л.С. Москва: Издательский дом Звонница-МГ: 56–59].
Trubilova Elena. 1990. V poiskah strany Nigde. V: Tèffi N.A. Rasskazy. Sost. Trubilova E. Moskva: Molodaâ gvardiâ [Трубилова Елена. 1990. В поисках страны Нигде. В: Тэффи Н.А. Рассказы. Cост. Трубилова Е. Москва: Молодая гвардия].
Woźniak Anna. 2010. Żenskaja letopis Zinaidy Gippius i Nadieżdy Teffi. Dwie formy mimesis. „Studia Rossica” XX, t. 2: Memuarystyka rosyjska i jej konteksty kulturowe. Warszawa: Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego: 55–67.
Ziomek Jerzy. 1975. Kto mówi? „Teksty: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja” nr 6(24): 54–55.
Głuszkowski Piotr. 2016. Obraz bolʹševikov v vospominaniâh Tèffi [Образ большевиков в воспоминаниях Тэффи]. W: Pisarki rosyjskiej zagranicy – w literaturze, kulturze, korespondencji. Red. Kozak B., NDiaye I.A. Olsztyn: Instytut Słowiańszczyzny Wschodniej: 307–317.
NDiaye Iwona Anna. 2012. Pod maską Talii… Emigracyjna twórczość Nadieżdy Teffi. W: Powrócić do Rosji wierszami i prozą. Literatura rosyjskiej emigracji. Red. Nefagina G. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku: 71–81.
Nitraur Èlizabet. 1989. „Žiznʹ smeetsâ i plačet…”. O sudʹbe i tvorčestve Tèffi. W: Tèffi, Nostalʹgiâ. Rasskazy. Vospominaniâ. Leningrad: Hudožestvennaâ literatura: 10–11 [Нитраур Элизабет. 1989. „Жизнь смеется и плачет…”. О судьбе и творчестве Тэффи. B: Тэффи, Ностальгия. Рассказы. Воспоминания. Ленинград: Художественная литература: 10–11].
Odoevceva Irina. 1989. Na beregah Seny. Moskva: Hudožestvennaâ literatura [Одоевцева Ирина. 1989. На берегах Сены. Москва: Художественная литература].
Tèffi. 1913. Vosemʹ miniatûr. Sankt-Peterburg: Izdatelʹstvo M.G. Kornfelʹd [Тэффи. 1913. Восемь миниатюр. Санкт-Петербург: Издательствo М.Г. Корнфельд].
Teffi [Buczynska Nadieżda]. 1922. Kobieta demoniczna. Tłum. Tuwim J. Seria „Książki Ciekawe”, t. 12. Warszawa: Druk. Z. Sakierskiego.
Teffi [Buczynska Nadieżda Aleksandrowna]. 1927. Dym bez ognia (Opowiadania). Tłum. Tuwim J. (przekł. anonim.). Seria „Biblioteka Humoru Towarzystwa Wydawniczego”, t. 4. Warszawa: Wydawnictwo J. Mortkowicza.
Teffi. 1922. Kobieta demoniczna. Tłum. Tuwim J. Seria „Książki Ciekawe”. Warszawa: Druk. Z. Sakierskiego.
Teffi [Buczynska Nadieżda]. 1937. Damski brydż. Szczęśliwa miłość (dwa skecze). Tłum. Rodzynkowski J. Seria „Biblioteka Teatralna”, nr 13. Lwów: Książnica Polska „Leopolia”.
Teffi [Buczynska Nadieżda]. 1937. Najlepsza przyjaciółka. Zaawansował (dwa skecze). Tłum. Rodzynkowski J. Seria „Biblioteka Teatralna”, nr 14. Lwów: Książnica Polska „Leopolia”.
Teffi [Buczynska Nadieżda]. 1938. Plusquamperfectum (skecz). Walc z przeżyciami (monolog). Tłum. Rodzynkowski J. Seria „Biblioteka Teatralna”, nr 15. Lwów: Książnica Polska „Leopolia”.
Tèffi. 2010. Demoničeskaâ ženŝina, V: Tèffi, Tekst. Sost., vstup. st. Kalûžnaâ L.S. Moskva: Izdatelʹskij dom Zvonnica-MG: 56–59 [Тэффи. 2010. Демоническая женщина, В: Тэффи, Текст. Cост., вступ. ст. Калюжная Л.С. Москва: Издательский дом Звонница-МГ: 56–59].
Trubilova Elena. 1990. V poiskah strany Nigde. V: Tèffi N.A. Rasskazy. Sost. Trubilova E. Moskva: Molodaâ gvardiâ [Трубилова Елена. 1990. В поисках страны Нигде. В: Тэффи Н.А. Рассказы. Cост. Трубилова Е. Москва: Молодая гвардия].
Woźniak Anna. 2010. Żenskaja letopis Zinaidy Gippius i Nadieżdy Teffi. Dwie formy mimesis. „Studia Rossica” XX, t. 2: Memuarystyka rosyjska i jej konteksty kulturowe. Warszawa: Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego: 55–67.
Ziomek Jerzy. 1975. Kto mówi? „Teksty: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja” nr 6(24): 54–55.
NDiaye, I. A. (2018). Kobieta demoniczna Teffi (1872–1952) w przekładzie Juliana Tuwima. Acta Polono-Ruthenica, 2(XXII), 125–133. https://doi.org/10.31648/apr.1330
