Stereotyp w hymnach i piosenkach kibiców piłki nożnej
Lech Krajewski
OlsztynAbstrakt
Sport fulfils both physical and mental needs. Hymns of soccer fans belong to expressive
manifestation of club symbolism on a par with flags and club emblems. They are simultaneously
an example of expression of emotions for ones personal or national team. Contents of these new
texts are clearly organised because portraits of both teams in those songs are distinct. Lexis and
order in which portrayed world is presented seam to announce stereotypization, music-textual
variation and linguistic image of the team. That dynamism presents spontaneity and vital folklore
strength of youth fan subculture. Moreover mentioned phenomenon signalizes metamorphosis of
modern mass culture in modern world.
The research permits to distinguish the following groups of texts: hymns, songs, melorecita-
tion and mixed type. Rigorous holding of the original song in stadium hits happens rarely only
among those reminding hymn on the basis of musical arrangement and because of high stylistics of
the tune. They are not filled with vulgarisms and bring certain innovation of the text and the
elevated style tone down aggressiveness of the statement. Historical sports events and religiosity of
the society imprint on them. Christmas carols are very popular one can perceive full desacraliza-
tion and profanation of Christian beliefs. Another popular way of creating stadium songs is
referring only to known melodies of Slavic popular music; text brings attractive content using new
popular phraseology and imagery that stereotype information scheme.
Authors reach depreciated appraisal thanks to recalling names of nationalities of which
soccer representatives did not receive unique success and popularity of the masters. Melodies of
neighbouring cultures are being used for the funny travestation for example change of melodies
tempo brings out an amusement, a joke or musical trick. Juxtaposition of elevated style (hymns)
and lower styles (popular songs) builds and establishes stereotypes. In the text created by fans
knowledge about the world is taken without any criticism and is used in communication of one
social group or the multicultural communication, creates kindness climate for their soccer team. It
may also represent unnecessary aggression towards an opponent or on the both sides of the game
(in case of weak play of the favourite team). On the other hand word-musical manipulation
establishes and creates the view of the soccer world and also brings its own taxation. Wide
arrange of metaphors, that enrich the language is used to reach that aim. Metaphors are substrate
influencing everyday communication of soccer fans and they enable adaptation of already existing
songs for the new situation of sociolect discourse.
Słowa kluczowe:
stereotype, football fansBibliografia
(лингвистический и лингвометодический аспекты), 444-453. Москва – Кострома.
Химик В.В. 2000. Поэтика низкого, или Просторечие как культурный феномен. Санкт-Петербург.
Красных В. 2003. „Свой" среди „чужих,": миф или реальность? Москва.
Barańczak Anna. 1973. Konwencjonalność w piosence jako problem semantyczny. W Formy literatury popularnej, 173-192. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Bartmiński Jerzy. 2009. Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Benedyktowicz Zbigniew. 2000. Portrety „obcego”. Od stereotypu do symbolu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Birreel Susan, Loy John W. 2003. Sport w mediach: gorący i zimny. W Media – eros – przemoc. Sport w czasach popkultury. Kraków: Universitas.
Cantor Nancy, Mischel Walter. 1993. Prototypy w postrzeganiu osób. W Poznanie. Afekt. Zachowanie, 20-52. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Danielewiczowa Magdalena. 1993. „O pojęciu konotacji wartościującej”. Polono-Slaviensia. Studia Semantyczne: 131-142.
Dudała Jerzy. 2003. Fani – chuligani. Rzecz o polskich kibolach. Warszawa: Żak.
Duszak Anna. 1998. Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Gagajewa Galina Michajłowna. 1973. Psychologia gry w piłkę nożną. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka.
Głowiński Michał. 1986. Badania literackie a język potoczny. W O wartościowaniu w badaniach literackich. Lublin: Redakcja wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Grabias Stanisław. 1994. Język w zachowaniach społecznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Greń Zbigniew. 2001. Stereotypy jako fenomeny językowe. W Stereotypy a uprzedzenia. uwarunkowania psychologiczne i kulturowe, 67-79. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Grzegorczyk Stefan. 1981. Piłka nożna 1919-1979, ludzie, drużyny, mecze. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza.
Język a kultura. T. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. 1998. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
Kleiberg Georges. 2003. Semantyka prototypu. Kategoria i znaczenia leksykalne. Kraków: Universitas.
Kłodecka-Różalska Jadwiga. 2007. Zachowania agresywne w sporcie: dominacja nadziei i optymizmu nad pesymizmem i zwątpieniem. W Sport a agresja, 90-98. Warszawa: SALOS RP.
Konarski Radosław. 1995. „Pieśń stadionów”. Polityka (23).
Korzeniewska-Berczyńska Joanna. 2001. Образ человека в континууме публицистики. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Krzeszowski Tomasz P. 1999. Aksjologiczne aspekty semantyki językowej. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Leniarski Radosław, Szadkowski Michał. „Kibolski Lublin”. Gazeta Wyborcza (287).
Lubiąski W. 2004. „Porażka byłaby katastrofą”. Przegląd Sportowy (248).
Narody i stereotypy. 1995. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
Nowak P. 2004. Nazwy własne a opozycja obcy – swój w publicystycznych wypowiedziach perswazyjnych. W Betrager der Europaischen Slavistiaschen Linguistik (PLYSLAW), 155-160. München.
Ożóg Kazimierz. 2001. Polszczyzna przełomu XX I XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów: Otwarty Rozdział.
Pajdzińska Anna. 1995. Motywacja semantyczna przymiotników wartościujących. W Etnolingwistyka, s. 5-12. Lublin: UMCS.
Pajdzińska Anna. 1991. Wartościowanie we frazeologii. W Język a kultura. T. 3: Wartości w języku i tekście, 18-28. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Pazdyk Grzegorz. 2003. „Znowu horror”. Przegląd Sportowy (22).
Pisarkowa Krystyna. „Konotacja semantyczna nazw narodowości”. Zeszyty Prasoznawcze XXI (1): 5-26.
Piotrowski Przemysław. 2000. Szalikowcy. O zachowaniach dewiacyjnych kibiców sportowych. Toruń: Adam Marszałek.
Podstawy filozofii.1996. Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
Popowska-Taborska Hanna. 1999. Językowe wykładniki opozycji swoi-obcy w procesie tworzenia etnicznej tożsamości. W Językowy obraz świata, 57-63. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Puzynina Jadwiga. 1992. „O elementach ocen w strukturze znaczeniowej wyrazów”. Biuletyn PTJ XL: 59-64.
Sahaj Tomasz. 2007. Fani futbolowi. Historyczno-społeczne studium zjawiska kibicowania. Poznań: AWF Poznań.
Sahaj Tomasz. 2007. Psychospołeczne aspekty agresywnych zachowań chuliganów futbolowych. W Sport a agresja, 109-188. Warszawa: SALOS RP.
Szymański Łukasz. „Staramy się pokazać przywiązanie do tego klubu”. Tygodnik Piski (21).
Szymula Zbigniew. 2004. „Nos trenera”. Gazeta Olsztyńska (123).
Talaga Jerzy. 1980. ABC młodego piłkarza. Warszawa: Zysk i S-ka.
Tokarski Ryszard. 1999. Językowy obraz świata w metaforach potocznych. W Językowy obraz świata, 65-81. Lublin: UMCS.
Tokarski Ryszard. 1988. Konotacja jako składnik treści słowa. W Konotacja, 35-54. Lublin: UMCS.
Tokarski Ryszard. 1995. Tło kulturowe a znaczenia jednostek leksykalnych. W Kreowanie świata w tekstach, 39-58. Lublin: UMCS.
Tyszczyk Andrzej. 1992. O pojęciu wartości negatywnej w literaturze. W Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze, 137-152. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Urbanowski Bogdan. 1981. Etyka i mitologia sportu. W Sport i kultura, 129-142. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wanat Stanisław. „Socjologia zachowań chuligańskich w sporcie”. Kultura Fizyczna (7-8).
Wołek Tomasz. 2003. Futbolowe ziarnko pieprzu. www.historia_futbolu._w.interia.pl/narodzinyf/.htm
Olsztyn
