Źródła archiwalne

Archiwum Akt Nowych

Związek Patriotów Polskich w ZSRR

Ministerstwo Administracji Publicznej

Archiwum Zakładu Historii Ruchu Ludowego

Naczelny Komitet Wykonawczy Polskiego Stronnictwa Ludowego

Źródła drukowane

I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych 30 VII – 1 VIII 1945 r., z. 2, Problemy osadniczo-przesiedleńcze Ziem Odzyskanych, Kraków 1945.

Bielski W., Droga do kolektywizacji, „Jutro Polski” 1945, nr 22 z 3 VI.

Deklaracja ideowa Związku Patriotów Polskich w ZSRR, 10 VI 1943 r., w: Polska Partia Robotnicza. Dokumenty programowe 1942-1948, opr. M. Malinowski i in., Warszawa 1984.

Deklaracja ideowo-polityczna Stronnictwa Ludowego, 24 IX 1945 r., w: S. Lato, W. Stankiewicz, Programy stronnictw ludowych. Zbiór dokumentów, Warszawa 1969.

Deklaracja porozumienia politycznego czterech stronnictw stanowiących Krajową Reprezentację Polityczną, „Biuletyn Informacyjny” 1943, nr 35 z 2 IX.

Dekret z 30 X 1944 r. o ochronie państwa, „Dziennik Ustaw” 1944, nr 10, poz. 50.

Dekret z 31 VIII 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców narodu polskiego, „Dziennik Ustaw” 1944, nr 4, poz. 16.

Dekret z 6 IX 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej, (tekst jedn. z 18 I 1945 r.), „Dziennik Ustaw” 1945, nr 3, poz. 13.

Dekret z 6 IX 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Odzyskanych i byłego Wolnego Miasta Gdańska, „Dziennik Ustaw” 1946, nr 49, poz. 279.

Droga do kolektywizacji, „Jutro Polski” 1945, nr 21 z 27 V.

Instrukcja KC PPR z 10 X 1944 r. w sprawie przeprowadzenia reformy rolnej w trybie przyspieszonym, w: PPR. Rezolucje, odezwy, instrukcje i okólniki Komitetu Centralnego VIII 1944 – XII 1945, opr. W. Góra, R. Halaba, N. Kołomejczyk, Warszawa 1959.

Instrukcja KC PPR z lutego 1945 r. w sprawie przeprowadzenia reformy rolnej na terenach nowo wyzwolonych, w: PPR. Rezolucje, odezwy, instrukcje i okólniki Komitetu Centralnego VIII 1944 – XII 1945, opr. W. Góra, R. Halaba, N. Kołomejczyk, Warszawa 1959.

Lessel R., Niepodzielność gospodarstw chłopskich, „Robotnik” 1945, nr 215 z 20 VIII.

Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, w: Wizja programowa Polski Ludowej. Dokumenty i materiały 1942-1948, wyb. i opr. M. Malinowski, Warszawa 1979.

Mitzner Z., Rocznica chłopskiej rewolucji, „Robotnik” 1945, nr 232 z 6 IX

O co walczy naród polski. Deklaracja Rady Jedności Narodowej, 15 III 1944 r., w: Programy polskich partii politycznych i ugrupowań partyjnych lat wojny i okupacji hitlerowskiej, wyb. i opr. K. Przybysz, Warszawa 1987.

O co walczymy? Deklaracja programowa PPR., listopad 1943 r., w: Polska Partia Robotnicza. Dokumenty programowe 1942-1948, opr. M. Malinowski i in., Warszawa 1984.

O co walczymy?(deklaracja PPR), 1 III 1943 r.., w: Polska Partia Robotnicza. Dokumenty programowe 1942-1948, opr. M. Malinowski i in., Warszawa 1984.

O przebudowę ustroju rolnego, „Walka” 1944, nr 10 z 9 III.

Ochab E., Wieś polska na nowych drogach. Referat wygłoszony na I Zjeździe PPR, [bmw] 1946.

Program Polski Ludowej opracowany przez działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej – Wolność, Równość, Niepodległość [czerwiec-lipiec] 1941, w: Programy polskich partii politycznych i ugrupowań partyjnych lat wojny i okupacji hitlerowskiej, wyb. i opr. K. Przybysz, Warszawa 1987.

Program Polskiego Stronnictwa Ludowego, 19-21 I 1946 r., w: S. Lato, W. Stankiewicz, Programy stronnictw ludowych. Zbiór dokumentów, Warszawa 1969.

Program Stronnictwa Ludowego Roch. Deklaracja Ideowo-Programowa Stronnictwa Ludowego Roch, 1943, w: S. Lato, W. Stankiewicz, Programy stronnictw ludowych. Zbiór dokumentów, Warszawa 1969.

Program Stronnictwa Pracy, Kraków 1945.

Projekt uchwały programowej XXVI Kongresu PPS dotyczącej zagadnień społeczno-ustrojowych, w: Dokumenty odrodzonej PPS z lat 1944-1947. Wybór, opr. B. Syzdek, „Materiały i Studia z Najnowszej Historii Polski” 1965, t. 2.

Rapacki A., Nowe rolnictwo nowej rzeczywistości, „Przegląd Socjalistyczny” 1945, nr 1.

Rapacki A., Referat gospodarczy, w: Obrady Rady Naczelnej PPS, 18-22 IX 1948 r., „Przegląd Socjalistyczny” (dodatek) 1948, nr 9-12.

Referat A. Witosa o reformie rolnej, „Zielony Sztandar” 1944, nr 2-3 z 1 X.

Rezolucja I Zjazdu PPR w sprawie pracy partii na wsi, w: Rezolucje I Zjazdu PPR, opr. A. Przygoński, Lublin 1980.

Rezolucja plenarnego posiedzenia NKW SL w dniach 17 i 18 sierpnia 1948 r., „Dziennik Ludowy” 1948, z 21 VIII.

Rozporządzenie Krajowej Rady Ministrów z 1 VIII 1944 r. o zabezpieczeniu ziemi na cele przebudowy ustroju rolnego, „Dziennik Ustaw RP” 1944 (wydanie konspiracyjne), nr 2 z 2 VIII 1944 r., cz. III, poz. 9.

Sprawozdanie Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych E. Bertolda złożone na VII sesji KRN 4 V 1945 r., w: Sprawozdanie stenograficzne z posiedzeń KRN w dn. 3, 4, 5 i 6 V 1945 r., Warszawa 1945.

Stanowisko wicepremiera Stanisława Mikołajczyka i jego współpracowników wobec reformy rolnej na Ziemiach Odzyskanych. Warszawa, 4 kwietnia 1946 r., w: Opozycja parlamentarna w Krajowej Radzie Narodowej i Sejmie Ustawodawczym 1945-1947, wybór, wstęp i oprac. R. Turkowski, Warszawa 1997.

Tepicht J., Walka o kierunek rozwoju (Wieś w planie Trzyletnim), „Nowe Drogi” 1947, nr 1.

Tezy do programu chłopskiego PPS, nakładem WK PPS w Gdańsku, b.m.w. 1947.

Tezy programowe Stronnictwa Pracy, Warszawa 1946.

Tezy programowe w sprawie strategii komunistów i perspektyw rozwojowych Polski opracowane przez Alfreda Lampego, [12 VIII 1943], w: Polska Partia Robotnicza. Dokumenty programowe 1942-1948, opr. M. Malinowski i in., Warszawa 1984.

Uchwały NKW SL w sprawie sytuacji politycznej w kraju, 17 VII 1946 r., „Zielony Sztandar” 1946, nr 32 z 4 VIII.

Zarządzenie ministrów: Rolnictwa i Reform Rolnych, Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z 24 I 1946 r. w sprawie wykonania dekretu z 12 VIII 1946 r. o zespoleniu urzędów ziemskich z władzami administracji ogólnej, „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych” 1947, nr 1, poz. 3.

Opracowania

Buczek R., Stronnictwo Ludowe w latach 1939-1945. Organizacja i polityka, Londyn 1975.

Ciesielski S., Myśl polityczna komunistów polskich w latach 1939-1944, Wrocław 1990.

Cimek H., Elity Polskiego Stronnictwa Ludowego (sierpień 1945 r. - październik 1947 r.), „Zeszyty Wiejskie” 2015, nr 21.

Dąbrowski S., Koncepcje przebudowy Polski w programach i publicystyce ruchu ludowego 1939-1945, Warszawa 1981.

Góra W., Problemy przebudowy ustroju rolnego w programach ważniejszych stronnictw politycznych w latach okupacji hitlerowskiej, w: Problemy wojny i okupacji 1939-1944, red. W. Góra, J. Gołębiowski, Warszawa 1969.

Gross R., Związek Samopomocy Chłopskiej na olsztyńskiej wsi (1945–1948). Początki „polityki klasowej”, „Echa Przeszłości” 2018, nr XIX.

Hemmerlig Z., Chłopi w walce z rządami komunistycznymi o Polskę Ludową i podmiotowość polityczną (VII 1944 – X 1947), w: Wieś polska 1944-1989. Wybrane problemy podmiotowości społecznej, życia politycznego, ekonomicznego, oświatowego, kulturalnego i religijnego, red. Z. Hemmerling, Warszawa 1990.

Kersten K., U podstaw kształtowania się nowej struktury agrarnej ziem zachodnich (1945-1947), „Polska Ludowa” 1962, t. 1.

Kłusek M., Nieruchomości ziemskie i ich właściciele w postępowaniach administracyjnych z lat 1944–1950 wywołanych realizacją dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej, Kraków 2014.

Kwapiński J., 1939-1945 (kartki z pamiętnika), Londyn 1947.

Łach S., Ziemie Zachodnie i Północne Polski płaszczyzną walki politycznej komunistów z Polskim Stronnictwem Ludowym w latach 1945-1947, w: Ruch ludowy wobec Ziem Odzyskanych, red. M. Ordyłowski, Zielona Góra 2005.

Madajczyk Cz., Sprawa reformy rolnej w Polsce 1939-1944. Programy – taktyka, Warszawa 1961.

Markiewicz M., Przekształcenia własnościowe w polskim rolnictwie (1944-1956), w: „Rewolucja społeczna” czy „dzika przebudowa”? Społeczne skutki przekształceń własnościowych w Polsce (1944-1956), red. T. Osiński, Lublin 2016.

Nadolski M., Kwestia chłopska w polityce stronnictw robotniczych i ludowych w Polsce w latach 1941-1947, Warszawa 1990.

Przybysz K., Polska myśl polityczna 1939-1945. Zarys problematyki, Warszawa 2000.

Przybysz K., W konspiracji. Polski ruch ludowy 1939-1945, Warszawa 2010.

Słabek H., O programach reformy rolnej w latach 1939-1944, „Kwartalnik Historyczny” 1962, nr 2.

Słabek H., Polityka agrarna PPR. Geneza, realizacja, konsekwencje, Warszawa 1978.

Suchoń A., Kowalczyk M., Analiza przepisów dekretu PKWN z 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej wraz z późniejszymi zmianami oraz innych aktów prawnych, na podstawie których nastąpiło przejęcie nieruchomości ziemskich i lasów, w: Reformy rolne w Polsce międzywojennej i powojennej. Prawo – realizacja – skutki – problemy reprywatyzacyjne, red. E. Borkowska-Bagieńska, W. Szafrański, Poznań 2008.

Turkowski R., Polskie środowiska ludowe na emigracji wobec kolektywizacji wsi w kraju, w: Emigracja polska wobec sowietyzacji kraju, red. R. Sudziński, Toruń 2007.

Wojtas A., Problematyka agrarna w polskiej myśli politycznej 1918-1948, Warszawa 1983.

Wolsza T., Polska emigracja polityczna wobec społeczno-gospodarczych przemian w kraju w latach 1944-1950, w: „Rewolucja społeczna” czy „dzika przebudowa”? Społeczne skutki przekształceń własnościowych w Polsce (1944-1956), red. T. Osiński, Lublin 2016. Google Scholar