SCIENTIA SANCTITATI SUBALTERNATA. ŚWIĘTOŚĆ W TEOLOGII JAKO KULTURZE WIARY WEDŁUG JOSEPHA RATZINGERA/BENEDYKTA XVI
Abstrakt
Tożsamość teologii jako scientiae fidei konstytuuje – poza ściśle naukowym instrumentarium – doświadczenie duchowe, które z kolei implikuje ścisłe, wieloaspektowe powiązanie teologii ze świętością. W teologii współczesnej relację teologia–świętość akcentował w sposób szczególny H.U. von Balthasar. Podobnie J. Ratzinger/Benedykt XVI z eklezjalnego doświadczenia świętości wyciąga konsekwencje metodologiczne i postrzega świętość jako zasadniczą kategorię metateologiczną oraz hermeneutyczną. Jedynie świętość, rozumiana jako przebywanie w orbicie Bożej miłości, umożliwia teologiczne poznanie. Dlatego doświadczenie świętych jest koniecznym punktem odniesienia i kryterium poprawności wszelkiej teologicznej refleksji. W tym sensie teologia jest podporządkowana (podrzędna) świętości – sanctitati subalternata, zarówno w wymiarze indywidualnym (postawa teologa), jak i eklezjalnym (teologia jako nauka zakorzeniona w Kościele). Tak rozumiana i uprawiana teologia staje się zarazem doksologią, nauką oddającą chwałę Bogu.
Słowa kluczowe:
świętość, wiara, modlitwa, scholastyka, Joseph Ratziner/Benedykt XVIBibliografia
Balthasar H.U. von, Teologia a świętość, tłum. M. Serzycki, w: Podstawy wiary – teologia, red. L. Balter i in. (Kolekcja Communio), Poznań 1991, s. 424–432. Google Scholar
Balthasar H.U. von, Wiarygodna jest tylko miłość, tłum. E. Piotrowski, Kraków 1997. Google Scholar
Bartoś T., Nowa infantylizacja, „Gazeta Wyborcza” 2009, z dn. 8–9.08. Google Scholar
Benedykt XVI, Myśli duchowe, tłum. W. Szymona, Poznań 2008. Google Scholar
Benedykt XVI, Ojcowie Kościoła. Od Klemensa Rzymskiego do Augustyna, Poznań 2008. Google Scholar
Benedykt XVI, Święto wiary. O teologii mszy świętej, tłum. J. Merecki, Kraków 2006. Google Scholar
Benedykt XVI/Ratzinger J., W dzień Pięćdziesiątnicy, tłum. K. Wójtowicz, Kraków 2006. Google Scholar
Czech M., B XVI widzi Antychrysta, „Gazeta Wyborcza” 2009, z dn. 14–15.02. Google Scholar
Hasenhüttl G., Einführung in die Gotteslehre, Darmstadt 1980. Google Scholar
Kim R., Pokolenie zdobywców, „Dziennik Polska – Europa – Świat” 2009, z dn. 12.08. Google Scholar
Moynihan R., Niech jaśnieje światło Boże. Duchowa wizja Ojca Świętego Benedykta XVI, tłum. K. Sylwestrow, Kraków 2006. Google Scholar
Ratzinger J., Bóg i świat. Wiara i życie w dzisiejszych czasach [rozm. P. Seewald], tłum. G. Sowinski, Google Scholar
Kraków 2001. Google Scholar
Ratzinger J., Czym jest teologia?, tłum. L. Balter, w: Podstawy wiary teologia, Poznań 1991. Google Scholar
Ratzinger J., Europa Benedykta. W kryzysie kultur, tłum. W. Dzieża, Częstochowa 2005. Google Scholar
Ratzinger J., L’Europa di Benedetto. Nella crisi delle culture, Roma–Siena, Maggio 2005. Google Scholar
Ratzinger J., Obrazy nadziei. Wędrówki przez rok kościelny, tłum. K. Wójtowicz, Poznań 1998. Google Scholar
Ratzinger J., Prawda w teologii, tłum. M. Mijalska, Kraków 2001. Google Scholar
Ratzinger J., Raport o stanie wiary [rozm. V. Messori], tłum. Z. Oryszyn, Kraków–Warszawa Struga Google Scholar
Ratzinger J., Sól ziemi. Chrześcijaństwo i Kościół katolicki na przełomie tysiącleci [rozm. P. Seewald], Google Scholar
tłum. G. Sowinski, Kraków 1997. Google Scholar
Ratzinger J., Tajemnica Jezusa Chrystusa, tłum. J. Płoska, Kielce 22005. Google Scholar
Ratzinger J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo, tłum. Z. Włodkowa, Kraków 2006. Google Scholar
Ratzinger J./Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu. Część 1: Od chrztu w Jordanie do Przemienienia, tłum. W. Szymona, Kraków 2007. Google Scholar
Ratzinger J./Benedykt XVI, Szukajcie tego, co w górze, tłum. M. Rodkiewicz, Kraków 2007. Google Scholar
Ratzinger J./Benedykt XVI, Wiara i przyszłość, tłum. J. Merecki, Kraków 2007. Google Scholar
Szymik J., O teologii dzisiaj. Zadania, piękno, przyszłość, Pelplin 2006. Google Scholar
Środa M., Dogmat niemy, martwy i święty, „Gazeta Wyborcza” 2009, z dn. 1.04. Google Scholar
