SCIENTIA SANCTITATI SUBALTERNATA. ŚWIĘTOŚĆ W TEOLOGII JAKO KULTURZE WIARY WEDŁUG JOSEPHA RATZINGERA/BENEDYKTA XVI

Jerzy Szymik

Wydział Teologiczny Uniwersytet Śląski
https://orcid.org/0000-0002-1065-5647


Abstract

Tożsamość teologii jako scientiae fidei konstytuuje – poza ściśle naukowym instrumentarium – doświadczenie duchowe, które z kolei implikuje ścisłe, wieloaspektowe powiązanie teologii ze świętością. W teologii współczesnej relację teologia–świętość akcentował w sposób szczególny H.U. von Balthasar. Podobnie J. Ratzinger/Benedykt XVI z eklezjalnego doświadczenia świętości wyciąga konsekwencje metodologiczne i postrzega świętość jako zasadniczą kategorię metateologiczną oraz hermeneutyczną. Jedynie świętość, rozumiana jako przebywanie w orbicie Bożej miłości, umożliwia teologiczne poznanie. Dlatego doświadczenie świętych jest koniecznym punktem odniesienia i kryterium poprawności wszelkiej teologicznej refleksji. W tym sensie teologia jest podporządkowana (podrzędna) świętości – sanctitati subalternata, zarówno w wymiarze indywidualnym (postawa teologa), jak i eklezjalnym (teologia jako nauka zakorzeniona w Kościele). Tak rozumiana i uprawiana teologia staje się zarazem doksologią, nauką oddającą chwałę Bogu.


Keywords:

świętość, wiara, modlitwa, scholastyka, Joseph Ratziner/Benedykt XVI


Balthasar H.U. von, Teologia a świętość, tłum. M. Serzycki, w: Podstawy wiary – teologia, red. L. Balter i in. (Kolekcja Communio), Poznań 1991, s. 424–432.   Google Scholar

Balthasar H.U. von, Wiarygodna jest tylko miłość, tłum. E. Piotrowski, Kraków 1997.   Google Scholar

Bartoś T., Nowa infantylizacja, „Gazeta Wyborcza” 2009, z dn. 8–9.08.   Google Scholar

Benedykt XVI, Myśli duchowe, tłum. W. Szymona, Poznań 2008.   Google Scholar

Benedykt XVI, Ojcowie Kościoła. Od Klemensa Rzymskiego do Augustyna, Poznań 2008.   Google Scholar

Benedykt XVI, Święto wiary. O teologii mszy świętej, tłum. J. Merecki, Kraków 2006.   Google Scholar

Benedykt XVI/Ratzinger J., W dzień Pięćdziesiątnicy, tłum. K. Wójtowicz, Kraków 2006.   Google Scholar

Czech M., B XVI widzi Antychrysta, „Gazeta Wyborcza” 2009, z dn. 14–15.02.   Google Scholar

Hasenhüttl G., Einführung in die Gotteslehre, Darmstadt 1980.   Google Scholar

Kim R., Pokolenie zdobywców, „Dziennik Polska – Europa – Świat” 2009, z dn. 12.08.   Google Scholar

Moynihan R., Niech jaśnieje światło Boże. Duchowa wizja Ojca Świętego Benedykta XVI, tłum. K. Sylwestrow, Kraków 2006.   Google Scholar

Ratzinger J., Bóg i świat. Wiara i życie w dzisiejszych czasach [rozm. P. Seewald], tłum. G. Sowinski,   Google Scholar

Kraków 2001.   Google Scholar

Ratzinger J., Czym jest teologia?, tłum. L. Balter, w: Podstawy wiary teologia, Poznań 1991.   Google Scholar

Ratzinger J., Europa Benedykta. W kryzysie kultur, tłum. W. Dzieża, Częstochowa 2005.   Google Scholar

Ratzinger J., L’Europa di Benedetto. Nella crisi delle culture, Roma–Siena, Maggio 2005.   Google Scholar

Ratzinger J., Obrazy nadziei. Wędrówki przez rok kościelny, tłum. K. Wójtowicz, Poznań 1998.   Google Scholar

Ratzinger J., Prawda w teologii, tłum. M. Mijalska, Kraków 2001.   Google Scholar

Ratzinger J., Raport o stanie wiary [rozm. V. Messori], tłum. Z. Oryszyn, Kraków–Warszawa Struga   Google Scholar

Ratzinger J., Sól ziemi. Chrześcijaństwo i Kościół katolicki na przełomie tysiącleci [rozm. P. Seewald],   Google Scholar

tłum. G. Sowinski, Kraków 1997.   Google Scholar

Ratzinger J., Tajemnica Jezusa Chrystusa, tłum. J. Płoska, Kielce 22005.   Google Scholar

Ratzinger J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo, tłum. Z. Włodkowa, Kraków 2006.   Google Scholar

Ratzinger J./Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu. Część 1: Od chrztu w Jordanie do Przemienienia, tłum. W. Szymona, Kraków 2007.   Google Scholar

Ratzinger J./Benedykt XVI, Szukajcie tego, co w górze, tłum. M. Rodkiewicz, Kraków 2007.   Google Scholar

Ratzinger J./Benedykt XVI, Wiara i przyszłość, tłum. J. Merecki, Kraków 2007.   Google Scholar

Szymik J., O teologii dzisiaj. Zadania, piękno, przyszłość, Pelplin 2006.   Google Scholar

Środa M., Dogmat niemy, martwy i święty, „Gazeta Wyborcza” 2009, z dn. 1.04.   Google Scholar


Published
2017-10-12

Cited by

Szymik, J. (2017). SCIENTIA SANCTITATI SUBALTERNATA. ŚWIĘTOŚĆ W TEOLOGII JAKO KULTURZE WIARY WEDŁUG JOSEPHA RATZINGERA/BENEDYKTA XVI. Forum Teologiczne, 18, 17–31. https://doi.org/10.31648/ft.1665

Jerzy Szymik 
Wydział Teologiczny Uniwersytet Śląski
https://orcid.org/0000-0002-1065-5647