Tadeusz Czacki jako ekonomista z Wołynia. Selektywny przegląd dorobku
Tadeusz Czacki as an Economist from Volhynia. Selective Review of Achievements
Abstrakt
Tadeusz Czacki (1765–1813) was born in Volhynia. He was a Polish economist, historian, educator, bibliographer, numismatist, creator and organizer of the Volhynian school. From among the numerous works he published this publication focuses only on the economic themes of his writings. The most important views and postulates advocated by Tadeusz Czacki regarding economy are discussed, including tax and monetary issues and Poland’s international trade with selected partners. An important contribution of the analysed author were also his efforts to develop statistical reporting of Poland. The study presents Tadeusz Czacki as an economist, economic activist, propagator of economic knowledge and a precursor of its teaching in the Volhynian school (the Liceum Krzemienieckie).
Słowa kluczowe:
Tadeusz Czacki Volhynia Volhynian school (the Liceum Krzemienieckie) political economy fiscal (tax) policy monetary policy international trade economic educationBibliografia
Czacki, T. (1805), Mowa Jasnie Wielmoznego Tadeusza Czackiego […] dnia 1 octobra 1805 roku, przy otwarciu Gymnazium Wołynskiego w Krzemiencu, miana. URL: http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=136991.
Danielewiczowa, M. (1937), Życie naukowe dawnego Liceum Krzemienieckiego, Wydawnictwa Kasy im. Mianowskiego Instytutu Pobierania Nauki. Warszawa. URL: http://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/doccontent?id=24273&from=FBC.
Danowska, E. (2006), Tadeusz Czacki 1765–1813. Na pograniczu epok i ziem. W: Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego, 17–23.
Danowska, E. (2009), „Dziennik Handlowy” 1786–1793 w świetle literatury przedmiotowej. W: Rocznik Historii Prasy Polskiej. XII, 89–106.
Dzieła Tadeusza Czackiego, t. 1 (1843), zebrane i wydane przez Edwarda Raczyńskiego. Poznań. URL: https://polona.pl/item/dziela-tadeusza-czackiego-t-1,NzkzMTkz/3/#info:metadata.
Dzieła Tadeusza Czackiego, t. 2 (1844), O litewskich i polskich prawach, o ich duchu, źródłach, związku i o rzeczach zawartych w pierwszym statucie dla Litwy 1529, zebrane i wydane przez Edwarda Raczyńskiego. Poznań. URL: https://polona.pl/item/dziela-tadeusza-czackiego-t-2,NzkyOTY0/146/#info:metadata.
Dzieła Tadeusza Czackiego, t. 3 (1845), zebrane i wydane przez Edwarda Raczyńskiego. Poznań. URL: https://polona.pl/item/dziela-tadeusza-czackiego-t-3,Nzk1NDA0/2/#info:metadata.
Frydrychowicz, G. (1959), Stanisław Kłokocki: w kręgu Puław. W: Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej. 50/3–4, 297–319.
Hugona Kołłątaja korrespondencya listowna: z Tadeuszem Czackim, Wizytatorem Nadzwyczajnym Szkół w Guberniach Wołyńskiej, Podolskiej i Kijowskiej przedsięwzięta w celu urządzenia Instytutów Naukowych i Pomnożenia Oświecenia Publicznego w trzech rzeczonych guberniach, T. 3 (1844), z rękopismu wydał Ferdynard Kojsiewicz. Kraków. URL: https://polona.pl/item/x-hugona-kollatajakorrespondencya-listowna-z-tadeuszem-czackim-wizytatorem,ODE4MjQ5Mjc/4/#info:metadata.
Knot, A. (1937), Czacki Tadeusz (1765–1813). W: Polski słownik biograficzny. IV–1/16, 144–146.
Krausha, A. (1901), Tadeusz Czacki. W: Krausha, A., Album biograficzne zasłużonych Polaków i Polek wieku XIX, T. I. Warszawa. URL: https://pl.wikisource.org/wiki/Album_biograficzne_zas%C5%82u%C5%BConych_Polak%C3%B3w_i_Polek_wieku_XIX/Tom_pierwszy/ca%C5%82o%C5%9B%C4%87.
Langier, C. (1999-2001), Tadeusz Czacki jako historyk. W: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. 8/10, 145–157.
Malthus, T. R. (2013), Prawo ludności. Warszawa.
Smith, A. (2015), Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. Warszawa.
Węglicka, K. (2015a), Wielcy Kresowiacy. Warszawa.
Węglicka, K. (2015b), Polacy z Kresów. Znani i nieznani. Warszawa.
Zabieglik, S. (2002), Adam Smith’s Political Economy in Poland. Review of the Problem. W: Argumenta Oeconomica. 2(13), 30–37.
Danielewiczowa, M. (1937), Życie naukowe dawnego Liceum Krzemienieckiego, Wydawnictwa Kasy im. Mianowskiego Instytutu Pobierania Nauki. Warszawa. URL: http://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/doccontent?id=24273&from=FBC.
Danowska, E. (2006), Tadeusz Czacki 1765–1813. Na pograniczu epok i ziem. W: Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego, 17–23.
Danowska, E. (2009), „Dziennik Handlowy” 1786–1793 w świetle literatury przedmiotowej. W: Rocznik Historii Prasy Polskiej. XII, 89–106.
Dzieła Tadeusza Czackiego, t. 1 (1843), zebrane i wydane przez Edwarda Raczyńskiego. Poznań. URL: https://polona.pl/item/dziela-tadeusza-czackiego-t-1,NzkzMTkz/3/#info:metadata.
Dzieła Tadeusza Czackiego, t. 2 (1844), O litewskich i polskich prawach, o ich duchu, źródłach, związku i o rzeczach zawartych w pierwszym statucie dla Litwy 1529, zebrane i wydane przez Edwarda Raczyńskiego. Poznań. URL: https://polona.pl/item/dziela-tadeusza-czackiego-t-2,NzkyOTY0/146/#info:metadata.
Dzieła Tadeusza Czackiego, t. 3 (1845), zebrane i wydane przez Edwarda Raczyńskiego. Poznań. URL: https://polona.pl/item/dziela-tadeusza-czackiego-t-3,Nzk1NDA0/2/#info:metadata.
Frydrychowicz, G. (1959), Stanisław Kłokocki: w kręgu Puław. W: Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej. 50/3–4, 297–319.
Hugona Kołłątaja korrespondencya listowna: z Tadeuszem Czackim, Wizytatorem Nadzwyczajnym Szkół w Guberniach Wołyńskiej, Podolskiej i Kijowskiej przedsięwzięta w celu urządzenia Instytutów Naukowych i Pomnożenia Oświecenia Publicznego w trzech rzeczonych guberniach, T. 3 (1844), z rękopismu wydał Ferdynard Kojsiewicz. Kraków. URL: https://polona.pl/item/x-hugona-kollatajakorrespondencya-listowna-z-tadeuszem-czackim-wizytatorem,ODE4MjQ5Mjc/4/#info:metadata.
Knot, A. (1937), Czacki Tadeusz (1765–1813). W: Polski słownik biograficzny. IV–1/16, 144–146.
Krausha, A. (1901), Tadeusz Czacki. W: Krausha, A., Album biograficzne zasłużonych Polaków i Polek wieku XIX, T. I. Warszawa. URL: https://pl.wikisource.org/wiki/Album_biograficzne_zas%C5%82u%C5%BConych_Polak%C3%B3w_i_Polek_wieku_XIX/Tom_pierwszy/ca%C5%82o%C5%9B%C4%87.
Langier, C. (1999-2001), Tadeusz Czacki jako historyk. W: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. 8/10, 145–157.
Malthus, T. R. (2013), Prawo ludności. Warszawa.
Smith, A. (2015), Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. Warszawa.
Węglicka, K. (2015a), Wielcy Kresowiacy. Warszawa.
Węglicka, K. (2015b), Polacy z Kresów. Znani i nieznani. Warszawa.
Zabieglik, S. (2002), Adam Smith’s Political Economy in Poland. Review of the Problem. W: Argumenta Oeconomica. 2(13), 30–37.
Oleksiuk, A. (2019). Tadeusz Czacki jako ekonomista z Wołynia. Selektywny przegląd dorobku: Tadeusz Czacki as an Economist from Volhynia. Selective Review of Achievements. Przegląd Wschodnioeuropejski, 10(1), 187–199. https://doi.org/10.31648/pw.4513
Inne teksty tego samego autora
- Adam Oleksiuk, Wyzwania rozwojowe Polski w okresie programowania 2014–2020 w kontekście unijnej polityki spójności ze szczególnym uwzględnieniem infrastruktury transportowej i inteligentnego rozwoju , Przegląd Wschodnioeuropejski: Tom 9 Nr 1 (2018): Przegląd Wschodnioeuropejski
- Adam Oleksiuk, Investment Level and Structure in the Region of Central and Eastern Europe and Barriers for Investment Growth Reported by Entrepreneurs in the Light of Findings of Own Survey Research , Przegląd Wschodnioeuropejski: Tom 8 Nr 1 (2017): Przegląd Wschodnioeuropejski
- Adam Oleksiuk, Alois Rašin – czeski i czechosłowacki ekonomista. Przegląd wybranych koncepcji, poglądów i doświadczeń , Przegląd Wschodnioeuropejski: Tom 12 Nr 2 (2021): Przegląd Wschodnioeuropejski
- Adam Oleksiuk, Zapatrywania ekonomiczne Václava Havla w kontekście bezpieczeństwa gospodarczego i geopolitycznego Europy Środkowo-Wschodniej. Część 2 , Przegląd Wschodnioeuropejski: Tom 14 Nr 1 (2023): Przegląd Wschodnioeuropejski
- Adam Oleksiuk, Zapatrywania ekonomiczne Václava Havla w kontekście bezpieczeństwa gospodarczego i geopolitycznego Europy Środkowo-Wschodniej. Część 1 , Przegląd Wschodnioeuropejski: Tom 13 Nr 2 (2022): Przegląd Wschodnioeuropejski
