Mechanizmy przestępczego działania w obszarze gospodarki maszynami i urządzeniami w podziemnych zakładach górniczych – zagadnienia wybrane
Abstrakt
Przestępczość nazywana potocznie „węglową” dotyka różnych obszarów działalności spółek węglowych – w tym m.in. zamówień, sprzedaży węgla oraz gospodarki maszynami i urządzeniami – generując rocznie wielomilionowe straty. Zachowania przestępcze związane z ostatnim z wymienionych obszarów jawią się przy tym jako szczególnie niebezpieczne – poza bezpośrednim skutkiem w postaci generowania znacznych strat finansowych dla pokrzywdzonych spółek, mogą prowadzić również do stanu stwarzającego realne zagrożenie dla życia i zdrowia ich pracowników. Niestety, dotychczasowa praktyka pokazała, iż zwalczanie rzeczonej przestępczości napotyka na szereg trudności – począwszy od etapu wykrywczego, a skończywszy na procesie dowodzenia. Głównym celem niniejszego artykułu jest przedstawienie najczęściej spotkanych mechanizmów przestępczego działania w rozpatrywanym obszarze oraz analiza wybranych trudności wykrywczo-dowodowych. Autor wskazuje ponadto na elementy, które wydają się mieć kluczowe znacznie dla sprawnego przeciwdziałania i zwalczania przedmiotowej przestępczości (m.in. skuteczny system kontroli wewnętrznej – w tym zwłaszcza kontroli funkcjonalnej – w zakładach górniczych, ścisła współpraca spółek węglowych z organami ścigania oraz znajomość przez te ostatnie mechanizmów przestępczego działania w omawianym obszarze i związanych z nimi potencjalnych trudności śledczych).
Słowa kluczowe:
kopalnie węgla kamiennego, maszyny i urządzenia górnicze, zwalczanie przestępczości, taktyka kryminalistyczna, trudności dowodoweBibliografia
Akoliński S., Profilaktyka i zwalczanie przestępczości w systemie kontroli gospodarczej,[w:] N. Gajl (red.), Zagadnienia kontroli finansowo-gospodarczej przedsiębiorstw i zjednoczeń, Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych, Wrocław 1973. Google Scholar
Grześkowiak Z., Specyfika czynności śledczych na miejscu zaistnienia katastrofy w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2015, Google Scholar
nr 2. Google Scholar
Hanausek T., Kryminalistyka. Zarys wykładu, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa 2009. Google Scholar
Hanausek T., Zarys taktyki kryminalistycznej, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1994. Google Scholar
Hanausek T., Zarys kryminalistycznej teorii wykrywania. Część II. Proces wykrywczy,Departament Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego MSW, Warszawa 1987. Google Scholar
Hołdys B., Kryminologia, Wolters Kluwer, Warszawa 2016. Google Scholar
Kulicki M., Kwiatkowska-Wójcikiewicz V., Stępka L., Kryminalistyka. Wybrane zagadnienia teorii i praktyki śledczo-sądowej, Wyd. Nauk. UMK, Toruń 2009. Google Scholar
Kraciuk J., Przestępstwa gospodarcze w przedsiębiorstwach i sposoby ich przeciwdziałania, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego – Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2012, nr 51. Google Scholar
Lampe E.J., Ogólne problemy prawa karnego gospodarczego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1988, nr 3. Google Scholar
Leśniewski K., Przeciwdziałanie przestępstwom na szkodę spółek węglowych. W poszukiwaniu efektywnego modelu współpracy pomiędzy spółkami górniczymi a organami ścigania na przykładzie Polskiej Grupy Górniczej S.A. „Przegląd Policyjny” 2019,nr 4(136). Google Scholar
Locard E., Dochodzenie przestępstw według metod naukowych, Księgarnia Powszechna, Łódź 1937 Google Scholar
Małkowski P., Ostrowski Ł., Wpływ właściwości mechanicznych skał otaczających wyrobisko korytarzowe na zjawisko wypiętrzania spągu, „Przegląd Górniczy” 2014,nr 12 (1105). Google Scholar
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli prowadzenia przez podmioty górnicze gospodarki remontowej maszyn i urządzeń, http://www.nik.gov.pl/kontro-le/ wyniki-kontroli-ik/pobierz,lka~p_08_136_200808181221071219054867~01,typ,kk.pdf. Google Scholar
Oleksyk P., Nadużycia i przestępstwa pracownicze jako przedmiot audytu wewnętrznego, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2016, nr 6. Google Scholar
Pikulski S., Podstawowe zagadnienia taktyki kryminalistycznej, Temida 2, Białystok 1997. Google Scholar
Szymanowski T., Przestępczość i polityka karna w Polsce: W świetle faktów, i opinii społeczeństwa w okresie transformacji, Wolters Kluwer, Warszawa 2012. Google Scholar
Wilk D. (red.), Kryminalistyka. Przewodnik, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 2013. Google Scholar
