Penalizacja przerwania ciąży w austriackim prawie karnym

Katarzyna Karolina Borkowska

Prokuratura Rejonowa Warszawa-Śródmieście w Warszawie


Abstrakt

Zjawisko aborcji stanowi kontrowersyjny problem. Między ustawami karnymi poszczególnych państw istnieją różnice w zakresie przesłanek legalnego przerwania ciąży, co z kolei przekłada się na odmienności w zawartości normatywnej przepisów penalizujących przestępstwa związane z terminacją ciąży. Przedmiot opracowania stanowią przepisy penalizujące zachowania związane z aborcją w austriackiej ustawie karnej. Za cel badań przyjęto przedstawienie zakresu kryminalizacji przestępstw dotyczących aborcji w Austrii. W opracowaniu przeanalizowano znamiona czynów zabronionych, które odnoszą się do terminacji ciąży, szczegółowo opisując podmiot, stronę podmiotową, przedmiot oraz stronę przedmiotową przestępstwa. Odniesiono się także do ustawowego zagrożenia karą. Przy dokonywaniu analizy poczyniono komparatystyczne uwagi wobec polskiego systemu prawa. Najważniejszy wniosek wypływający z pracy jest taki, że zawartość normatywna i zakres kryminalizacji przepisów austriackiej ustawy karnej penalizujących przestępstwa związane z aborcją pozostają zagadnieniem kontrowersyjnym, a wykładnia norm prawnych z nich wynikających rodzi problemy w praktyce prawniczej. Przeprowadzone rozważania zostały oparte zarówno na poglądach doktryny, jak też orzecznictwa.


Słowa kluczowe:

austriackie prawo karne, aborcja, przerwanie ciąży, przestępstwa związane z aborcją, prawa reprodukcyjne


Birklbauer A., Komentarz do § 79 StGB, (w:) F. Höpfel, E. Ratz (red.), Wiener Kommentar zum Strafgesetzbuch, wyd. MANZ, Wiedeń 2019   Google Scholar

Bojke J., Wantoła M., Wyłączenie odpowiedzialności karnej kobiety ciężarnej za aborcję. Wybrane zagadnienia, „e-Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2015, nr 5   Google Scholar

Borkowska K.K., Penalizacja przerwania ciąży w polskim prawie karnym, „Studia Prawnoustrojowe” 2022, nr 56   Google Scholar

Borkowska K.K., Przestępstwo dzieciobójstwa w ujęciu komparatystycznym, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2020   Google Scholar

Dunaj K., Prawo do ochrony zdrowia w systemie prawnym Republiki Austrii i jego praktyczna realizacja, (w:) T. Mróz (red.), Uwarunkowania prawne, ekonomiczne i socjologiczne funkcjonowania wybranych systemów ochrony zdrowia, wyd. Temida 2, Białystok 2011   Google Scholar

Eder-Rieder M., Die rechtlichen Grundlagen der medizinisch unterstützten Fortpflanzung, „Juristische Ausbildung und Praxisvorbereitung“ 1998, nr 99   Google Scholar

Eder-Rieder M., Komentarz do § 96 StGB, (w:) F. Höpfel, E. Ratz (red.), StGB. Wiener Kommentar, wyd. MANZ, Wiedeń 2012   Google Scholar

Eder-Rieder M., Komentarz do § 97 StGB, (w:) F. Höpfel, E. Ratz (red.), StGB. Wiener Kommentar, wyd. MANZ, Wiedeń 2012   Google Scholar

Eder-Rieder M., Komentarz do § 98 StGB, (w:) F. Höpfel, E. Ratz (red.), StGB. Wiener Kommentar, wyd. MANZ, Wiedeń 2012   Google Scholar

Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Prawa reprodukcyjne kobiet. Wybrane usługi zdrowia reprodukcyjnego w krajach Unii Europejskiej, dostęp pod adresem: https://federa.org.pl/wp-content/uploads/2017/08/zdrowie_reprodukcyjne_u e. pdf   Google Scholar

Fiala Ch., Schwangerschaftsabbruch in Österreich. Theorie und Praxis, wyd. Gynmed, Wiedeń 2015   Google Scholar

Fuchs H., Reindl-Krauskopf S., Strafrecht. Besonderer Teil I. Delikte gegen den Einzelnen (Leib und Leben, Freiheit, Ehre, Privatsphäre, Vermögen), wyd. Springer, Wiedeń 2009   Google Scholar

Gardocki L., Prawo karne, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2011   Google Scholar

Garlicki L., Kontrola konstytucyjności ustaw w Austrii, „Studia Iuridica” 1986, nr 15   Google Scholar

Gleixner-Eberle E., Die Einwilligung in die medizinische Behandlung Minderjähriger Eine arztrechtliche Untersuchung im Rechtsvergleich mit Österreich und der Schweiz sowie mit Blick auf das Internationale Privat- und Strafrecht, wyd. Springer, Berlin-Heidelberg 2014   Google Scholar

Guzik-Makaruk E.M., Czas popełnienia przestępstwa i wiek odpowiedzialności prawnokarnej w kodeksach karnych Republiki Federalnej Niemiec, Konfederacji Szwajcarskiej i Austrii, „Białostockie Studia Prawnicze” 2010, z. 7   Google Scholar

Hilgendorf E., Scheinargumente in der Abtreibungsdiskussion – am Beispiel des Erlanger Schwangerschaftsfalls, „Neue Juristische Wochenschrift“ 1996, z. 12   Google Scholar

Höpfel F., Ratz E. (red.), StGB. Wiener Kommentar, wyd. MANZ, Wiedeń 2012   Google Scholar

Höpfel F., Ratz E. (red.), Wiener Kommentar zum Strafgesetzbuch, wyd. MANZ, Wiedeń 2019   Google Scholar

Ilic D., Die rechtshistorische Entwicklung der Strafbarkeit des Schwangerschaftsabbruchs in Österreich, praca dyplomowa, Johannes Kepler Universität w Linzu, Linz 2018   Google Scholar

Kania A.M., Kontrowersje związane z kryminalizacją przerywania ciąży. Część I, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2011, t. 27   Google Scholar

Kienapfel D., Frühabort und Strafrecht, „Justizblatt“ 1971   Google Scholar

Kienapfel D., Schroll H.V., Strafrecht. Besonderer Teil I. Delikte gegen Personenwerte, wyd. MANZ, Wiedeń 2016   Google Scholar

Köck E., Die strafrechtliche Behandlung „vorgeburtlichen Lebens“, „Österreichische Juristen-Zeitung“ 2011, nr 12   Google Scholar

Kokot R., Jasińska J., Kilka uwag o ochronie życia poczętego w kontekście projektowanych zmian kodeksu karnego, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2014, t. 31   Google Scholar

Kondratiewa-Bryzik J., Początek prawnej ochrony życia ludzkiego w świetle standardów mię¬dzynarodowych, Warszawa 2009   Google Scholar

Koniarek K., Europejskie modele konstytucyjnej ochrony życia dziecka poczętego i ochrona jego matki, (w:) P. Mysiak, J. Mazurkiewicz (red.), Nasciturus pro iam natur habetur, wyd. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2017   Google Scholar

Leukauf O., Steininger H. (red.), „Strafgesetzbuch. Kommentar“, wyd. Linde, Wiedeń 2020   Google Scholar

Mróz T. (red.), Uwarunkowania prawne, ekonomiczne i socjologiczne funkcjonowania wybranych systemów ochrony zdrowia, wyd. Temida 2, Białystok 2011   Google Scholar

Mysiak P., Mazurkiewicz J. (red.), Nasciturus pro iam natur habetur, wyd. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2017   Google Scholar

Nimmervoll J., Komentarz do § 96 StGB, (w:) O. Leukauf, H, Steininger (red.), Strafgesetzbuch. Kommentar, wyd. Linde, Wiedeń 2020   Google Scholar

Peichl S., Der Embryo in vitro. Juristischer Status und strafrechtlicher Schutz, „Schriften der Johannes- Kepler-Universität“, Linz 2022, nr 25   Google Scholar

Sarnecki P., System konstytucyjny Austrii, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1999   Google Scholar

Stefaniuk M., Etyczne dylematy prawa (kara śmierci, aborcja i eutanazja) w świetle badań polskiej opinii publicznej, „Studia Iuridica Lublinensia” 2013, nr 19   Google Scholar

Szczepaniec M., Etyczne i prawne aspekty dopuszczalności aborcji ze względów eugenicznych, „Białostockie Studia Prawnicze” 2013, z. 13   Google Scholar

Szelewa D., Prawa reprodukcyjne w Europie i w Polsce: zakaz, kompromis, czy wybór?, Warszawskie Debaty o Polityce Społecznej, wyd. Friedrich-Ebert-Stiftung, Przedstawicielstwo w Polsce wspólnie z Fundacją Międzynarodowe Centrum Badań i Analiz (ICRA), Warszawa 2017, s. Warszawa 2017   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2023-03-17

Cited By /
Share

Borkowska, K. K. (2023). Penalizacja przerwania ciąży w austriackim prawie karnym. Studia Prawnoustrojowe, (59). https://doi.org/10.31648/sp.8565

Katarzyna Karolina Borkowska 
Prokuratura Rejonowa Warszawa-Śródmieście w Warszawie