Solidarność jako zasada systemu polityczno-prawnego – perspektywa Léona Duguita
Malgorzata Augustyniak
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWMhttps://orcid.org/0000-0002-5958-1992
Abstrakt
Celem artykułu jest zaprezentowanie idei solidarności koncypowanej przez francuskiego prawnika Leona Duguit (1859-1928). Przyjmuję, że idea ta pełni funkcję zasady prawa w rozumieniu, jakie nadał temu terminowi współczesny przedstawiciel teorii prawa Ronald Dworkin. Solidarność jest kluczową wartością dla całego systemu myślowego Duguita, który czyni z niej podstawę mocy obowiązującej norm prawnych. Ostatecznym celem tych norm jest harmonizowanie życia społecznego. Jest to również zasadnicza powinność instytucji państwowych, których rola sprowadza się do realizacji służby publicznej. W oparciu o zasadę solidarności Duguit proponuje też nową koncepcję własności jako funkcji społecznej. Koncepcja Léona Duguita wiązała się z wielkimi pytaniami epoki, w której powstała. Dotyczyło to szczególnie nowego spojrzenia na własność jako funkcję społeczną, która według Duguita miała odpowiadać potrzebom dynamicznie zmieniającego się społeczeństwa francuskiego w XIX wieku, dla którego ramy prawne ustalone przez Rewolucję Francuską i Kodeks Cywilny z 1804 roku przestały być wystarczające.
Słowa kluczowe:
zasada prawa, solidarność, służba publiczna, własnośćBibliografia
Arystoteles, Polityka, Warszawa 2010. Google Scholar
Augustyniak M., Solidaryzm i idea solidarności we francuskiej myśli polityczno-prawnej przełomu XIX i XX wieku, Olsztyn 2021. Google Scholar
Biernat S., Problem sprawiedliwego podziału dóbr przez państwo, Kraków 1985. Google Scholar
Dembiński H, Teorie Duguit’a i Kelsena, Wilno 1931. Google Scholar
Duguit L., Les functoins de l’État moderne, „Revue internationale de sociologie” 1894. Google Scholar
Duguit L., De la situation des particuliers à l’egard des services public, „Revue du droit public”, 1907. Google Scholar
Duguit L., Kierunki rozwoju prawa cywilnego od początku XIX w., Warszawa-Kraków 1938. Google Scholar
Duguit L., L’État, le droit objectif et la loi positive, Paris 1901. Google Scholar
Duguit L., L’État, les gouvernants et les agents, Paris 1903. Google Scholar
Duguit L., La séparation des pouvoires et l’Assemblée nationale de 1789, „Revu d’économie politique”, 1893. Google Scholar
Duguit L., Le droit constitutionel et la socjologie, „Revue internatoinale de l’enseignement”, Paris 1889, s. 484-505; Google Scholar
Duguit L., Le droit, le droit individuel et les transformations de l’ État, Paris 1908. Google Scholar
Duguit L., Les transformations du droit public, Paris 1913. Google Scholar
Duguit L., Les transformations générales du droit privé depuis le Code Napoléon, Paris 1912. Google Scholar
Duguit L., Traité de droit constitutonnel, Paris 1921-1925. Google Scholar
Dworkin R.M., Biorąc prawa poważnie, Warszawa 1998. Google Scholar
Gizbert-Studnicki T., Zasady i reguły prawne, „Państwo i Prawo” 1988, z. 3. Google Scholar
Kalinowski J. , Teoria reguł społecznych i reguły prawnej Leona Duguit. Problem podstawy mocy obowiązującej prawa, Lublin 1949. Google Scholar
Klenowska K. M., Interwencjonizm w ochronie środowiska w świetle koncepcji prawa i służby publicznej Leona Duguita, „Gdańskie Studia Prawnicze”, t. XXII, 2009. Google Scholar
Lemonnier M., Prawo publiczne a prawo prywatne. Uwagi prawnoporównawcze na podstawie prawa francuskiego, „Studia Prawno-Ekonomiczne”, t. C, 2016. Google Scholar
Leszczyński L., Maroń G., Zasady prawa. Ujęcie dogmatyczno-porównawcze, „Studia Iuridica Lublinensia” 2016, vol. XXV. Google Scholar
Maroń G., Dworkinowska wizja zasad prawa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2008. Google Scholar
Morabito M., Bourmaud D., Historia konstytucyjna i polityczna Francji (1789-1958), Białystok 1996. Google Scholar
Platon, Prawa, Warszawa 1966. Google Scholar
Popper K.R., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1,Warszawa 1993. Google Scholar
Wojciechowski B., Rozstrzyganie tzw. trudnych przypadków poprzez odwołanie się do odpowiedzialności moralnej, „Studia Prawno-Ekonomiczne”, 2004, t. LXX. Google Scholar
Zajadło J., Czy istnieją i czym są hard cases?, [w:] Filozofia prawa w pytaniach i odpowiedziach, (red.) J. Zajadło, K. Zeidler, Warszawa 2013. Google Scholar
Zirk-Sadowski M., Wprowadzenie do filozofii prawa, Zakamycze 2000. Google Scholar
Znamierowski Cz., Realizm w teorii prawa, Poznań 1925. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0002-5958-1992
