Mowa nienawiści w kampaniach wyborczych w wybranych orzeczeniach niemieckich oraz polskich sądów

Krystyna Patora

Uniwersytet Łódzki
https://orcid.org/0000-0003-2526-6801


Abstrakt

Przedmiotem analizy stały się wybrane orzeczenia niemieckich sądów w kierunku ustalenia jakie zachowania spełniają znamiona mowy nienawiści w prawie karnym niemieckim. Wybrane zostały tylko te orzeczenia, które dotyczyły treści prezentowanych w trakcie kampanii wyborczych. W artykule omówione zostały także treści prezentowane w polskich kampaniach wyborczych, które uznane zostały za mowę nienawiści. Ponadto analizie poddane zostały wypowiedzi w ramach kampanii wyborczych w innych krajach takich jak Stany Zjednoczone czy Francja.

Celem analiz wypowiedzi w szczególnym czasie jakim jest czas kampanii wyborczych było ustalenie jakiego rodzaju wypowiedzi są mową nienawiści, czy dotyczą one tych samych zagadnień i czy są charakterystyczne dla określonych ugrupowań politycznych.

Zestawienie przykładów treści prezentowanych w niemieckich oraz polskich kampaniach wyborczych, a także wypowiedzi prezentowane w innych krajach w kampaniach wyborczych prowadzi do wniosku, że kampanie wyborcze opierają się na mowie nienawiści głoszonej przez określone ugrupowania, kierowanej do imigrantów, jako tych, którzy rzekomo zagrażają bezpieczeństwu, w tym także ekonomicznemu własnych obywateli. W tym celu imigranci są przedstawiani jako przestępcy oraz osoby żerujące na świadczeniach społecznych krajów, w których przebywają. Analiza prowadzi także do wniosku, że tego rodzaju mowa nienawiści przeważa w kampaniach wyborczych skrajnych, głównie prawicowych ugrupowań.

Na fałszywych danych, stereotypach oraz emocjonalnych wyborach chcą one osiągnąć sukces, mając świadomość popełniania przestępstw. Coraz częściej mowa nienawiści staje się podstawą do ataków fizycznych, które kończą się pozbawieniem życia człowieka. Dlatego tak ważne jest zwrócenie uwagi na bardzo wysoką społeczną szkodliwość mowy nienawiści w kampaniach wyborczych.

 


Słowa kluczowe:

prawo karne, prawo wyborcze, mowa nienawiści, wybory prezydenckie, wybory samorządowe, plakaty wyborcze, uchodźcy, imigranci


Bojanowski T., Wybrane prawnokarne aspekty mowy nienawiści w kontekście standardów ochrony wolności słowa, „Prawo w Działaniu” 2021, nr 47.   Google Scholar

Duda M., Kryminologiczne uwarunkowania przestępstw z nienawiści, [w:] P. Łabuz, I. Malinowska, B. Błaszczak, Wybrane problemy kryminologii stosowanej i kryminalistyki, Pomorska Wyższa Szkoła, Starogard Gdański 2024.   Google Scholar

Duda M., Mowa nienawiści jako zagrożenie bezpieczeństwa informacyjnego – aspekty prawne i kryminologiczne, [w:] J. Taczkowska-Olszewska (red.), Prawna kwalifikacja mowy nienawiści. Krajowe i europejskie uwarunkowania nadużycia wolności wypowiedzi, Akademia Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2024.   Google Scholar

Duda M., Przestępstwa z nienawiści. Studium prawnokarne i kryminologiczne, WPiA UWM, Olsztyn 2016.   Google Scholar

Duda M., Wprowadzenie do analizy spraw zgłoszonych w ramach realizacji projektu „Wyjść z cieni. Wsparcie pokrzywdzonych z nienawiści”, [w:] K. Fijałkowska, K. Łukasiewicz (red.), Raport z realizacji projektu „Wyjść z cieni. Wsparcie pokrzywdzonych z nienawiści”, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Warszawa 2023.   Google Scholar

Milkowski K. M., Standardy Unii Europejskiej wobec penalizacji mowy nienawiści w Internecie, [w:] W. Pływaczewski, M. Duda, Mowa nienawiści a prawo na tle współczesnych zjawisk społeczno-politycznych, WPiA UWM, Olsztyn 2017.   Google Scholar

Niemczyk P., Szpiedzy z papieru, Harde, Warszawa 2022.   Google Scholar

Piątek T., Służby PIS, Arbitror spółka z o.o., Warszawa 2024.   Google Scholar

Sadurski W., Pandemia populistów, Znak, Kraków 2024.   Google Scholar

Sobczak J., Kakareko K., Mowa nienawiści w aktach normatywnych UE oraz RE, [w:] J. Taczkowska-Olszewska (red.), Prawna kwalifikacja mowy nienawiści Krajowe i europejskie uwarunkowania nadużycia wolności wypowiedzi, Akademia Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2024.   Google Scholar

Stanley J., Jak działa faszyzm? My kontra oni, Krytyka Polityczna, Warszawa 2024.   Google Scholar

Tymińska A., Zarządzanie strachem czy racjonalnością? Antyuchodźcza mowa nienawiści na granicy polsko-białoruskiej, „Trzeci Sektor” 2022, nr 59–60 (3–4).   Google Scholar

Warecka K., Ulotk. wyb.rcze a wolność wypowiedzi. Omówienie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 25 lipca 2019 r., sygn. akt 47542/07 (Brzeziński), 2019, Lex.   Google Scholar

Woiński M., Prawnokarne aspekty zwalczania mowy nienawiści, 2014, Lex.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-09-26

Cited By /
Share

Patora, K. (2025). Mowa nienawiści w kampaniach wyborczych w wybranych orzeczeniach niemieckich oraz polskich sądów. Studia Prawnoustrojowe, (69). https://doi.org/10.31648/sp.11093

Krystyna Patora 
Uniwersytet Łódzki
https://orcid.org/0000-0003-2526-6801