On the Spiritual Foundation of Europe
Karol Jasiński
Katedra Prawa Kanonicznego i Filozofii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-7695-499X
Abstract
This paper aims to delineate the spiritual foundation of Europe which should be laid by Christianity. The paper consists of three parts. The first part discusses various projects of European integration as conceived by Alcuin, Otto, King George of Bohemia, Duke of Sully, I. Newton, K. Popper and finally by W. Churchill, K. Adenauer, R. Schuman and A. de Gasperi. Initially, those projects were created as a response to the invasion of Islam. However, very soon they started to reflect the need to build Europe on a permanent foundation: reason, scientific progress, open society, or just Christianity as a source of rational ethics, values and a European soul. The second part of the paper presents the rift in European unity, which stems mostly from the Reformation. Currently, many efforts are being made to restore unity by founding political and economic institutions or creating a federation model, but Christianity remains forgotten. The third part outlines the spirituality of Europe, which has its origins in Christianity. It focuses on the idea of truth and the idea of unconditional being which takes the form of the ideas of God and human dignity. Christian spirituality gives rise to the following values: faith in progress, hope for a better world, the meaning of history, monogamous marriage and family, freedom, justice, work ethic, tolerance, non-discrimination, subsidiarity, participation and solidarity.
Keywords:
Europe, Christianity, projects of integration, unity, spiritualityReferences
Buttiglione Rocco, Merecki Jarosław, 1996, Europa jako pojęcie filozoficzne, collective transl., TN KUL, Lublin.
Dyskusja, 1990, transl. Jan Garewicz, Dorota Lachowska, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 37–49.131–135.
Figel Jan, 2005, Dialog, Europa, Kościół: wyzwania na dziś, transl. Marcin Pisarski, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 17–21.
Fitzgerald Michael L., 2005, Chrześcijaństwo w pluralistycznej Europie, transl. Piotr Paryzek, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 177–182.
Giddens Anthony, 2014, Europa. Burzliwy i potężny kontynent, transl. Olga Siara, PWN, Warszawa.
Górzna Sylwia, 2015, Aspekty polityczne Listów apostolskich papieża Jana Pawła II: Redemptionis anno i Tertio millenio adveniente, Studia Warmińskie, No. 52, p. 11-22.
Halik Tomas, 2014, Europa: rany przeszłości i wyzwania jutra, transl. Tomasz Dostatni, in: Stanisław Zięba (ed.), Europa wspólnych wartości. Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu zjednoczonej Europy, TN KUL, Lublin, p. 127–145.
Hilarion, 2005a, Dialog Kościół-Europa, transl. Piotr Paryzek, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 31–33.
Hilarion, 2005b, Wspólnym głosem, transl. Piotr Paryzek, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 89–94.
Jaroszyński Piotr, 2002, Europa bez Ojczyzn?, Dom Polski, Warszawa.
Juros Helmut, 1997, Kościół. Kultura. Europa, TN KUL-ATK, Lublin-Warszawa.
Juros Helmut, 2003, Europejskie dylematy i paradygmaty, UKSW, Warszawa.
Karski Karol, 2002, Kościoły a jedność Europy, in: Elżbieta Hałas (ed.), Europa: zbliżenia-kontrowersje-perspektywy, TN KUL, Lublin, p. 29–43.
Kłoczowski Jan, 2005, Ojcowie europejskiej jedności, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 208–213.
König Franz, 1990, Duchowe podstawy Europy, transl. Jan Garewicz, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 10–19.
Leciejewicz Lech, 2007, Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej, Funna, Wrocław.
Lewis Bernard, 1990, Europa a islam, transl. Adam Szostkiewicz, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 273–300.
Lewis Bernard, 1994, Europa, islam i społeczeństwo obywatelskie, transl. Władysław Witalisz, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i społeczeństwo obywatelskie. Rozmowy w Castel Gandolfo, ZNAK, Kraków, p. 144-158.
Muszyński Henryk J., 2002, Europa ducha. Chrześcijańska wizja fundamentów jedności europejskiej, Gaudentinum, Gniezno.
Podgórski Ryszard A., 2016, Tomistyczno-fenomenologiczna filozofia osoby w personalizmie Karola Wojtyły, Studia Warmińskie, No. 53, p. 39-53.
Pomian Krzysztof, 1990, Europa i jej narody, transl. Tadeusz Szafrański, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 83–130.
Prostak Rafał, 2014, Teista w demoliberalnym świecie. Rzecz o amerykańskich rozważaniach wokół rozumnej polityki, OMP, Kraków.
Ratzinger Joseph, 2005a, Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro, transl. Stanisław Czerwik, Jedność, Kielce.
Ratzinger Joseph, 2005b, Europa Benedykta w kryzysie kultur, transl. Wiesława Dzieża, Edycja św. Pawła, Częstochowa.
De Schoutheete Philippe, 1999, Europa dla wszystkich, transl. Ewa Haczyk, Interpress, Warszawa.
Shils Edward, 1990, Ekspansja zorganizowanej wiedzy europejskiej, transl. Barbara Szacka, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 195–248.
Smolicz Jerzy J., 2002, Europejska idea państwa-narodu w perspektywie azjatyckiej, transl. Jerzy Rudzki, in: Elżbieta Hałas (ed.), Europa: zbliżenia-kontrowersje-perspektywy, TN KUL, Lublin, p. 91–118.
Sowiński Sławomir, Zenderowski Radosław, 2003, Europa drogą Kościoła. Jan Paweł II o Europie i europejskości, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków.
Spaemann Robert, 1990, Uniwersalizm czy europocentryzm, transl. Tomasz Fiałkowski, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 332–341.
Zanussi Krzysztof, 2004, Europa ducha w kulturze inspirowanej Ewangelią, in: Stanisław Zięba (ed.), Europa wspólnych wartości. Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu zjednoczonej Europy, TN KUL, Lublin, p. 25–30.
Zięba Maciej, 2011, Nieznane, niepewne, niebezpieczne? Szkic o Europie, PIW, Warszawa.
Zięba Maciej, 2015, Kłopot za kłopotem. Katolik w dryfującej Europie, W drodze, Poznań.
Zwoliński Andrzej, 2001, Państwo a Europa, PAX, Warszawa.
Dyskusja, 1990, transl. Jan Garewicz, Dorota Lachowska, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 37–49.131–135.
Figel Jan, 2005, Dialog, Europa, Kościół: wyzwania na dziś, transl. Marcin Pisarski, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 17–21.
Fitzgerald Michael L., 2005, Chrześcijaństwo w pluralistycznej Europie, transl. Piotr Paryzek, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 177–182.
Giddens Anthony, 2014, Europa. Burzliwy i potężny kontynent, transl. Olga Siara, PWN, Warszawa.
Górzna Sylwia, 2015, Aspekty polityczne Listów apostolskich papieża Jana Pawła II: Redemptionis anno i Tertio millenio adveniente, Studia Warmińskie, No. 52, p. 11-22.
Halik Tomas, 2014, Europa: rany przeszłości i wyzwania jutra, transl. Tomasz Dostatni, in: Stanisław Zięba (ed.), Europa wspólnych wartości. Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu zjednoczonej Europy, TN KUL, Lublin, p. 127–145.
Hilarion, 2005a, Dialog Kościół-Europa, transl. Piotr Paryzek, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 31–33.
Hilarion, 2005b, Wspólnym głosem, transl. Piotr Paryzek, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 89–94.
Jaroszyński Piotr, 2002, Europa bez Ojczyzn?, Dom Polski, Warszawa.
Juros Helmut, 1997, Kościół. Kultura. Europa, TN KUL-ATK, Lublin-Warszawa.
Juros Helmut, 2003, Europejskie dylematy i paradygmaty, UKSW, Warszawa.
Karski Karol, 2002, Kościoły a jedność Europy, in: Elżbieta Hałas (ed.), Europa: zbliżenia-kontrowersje-perspektywy, TN KUL, Lublin, p. 29–43.
Kłoczowski Jan, 2005, Ojcowie europejskiej jedności, in: Katarzyna Boruń and others (ed.), Europa dialogu: być chrześcijaninem w pluralistycznej Europie: VI Zjazd Gnieźnieński, Gniezno, 16-18 września 2005, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno, p. 208–213.
König Franz, 1990, Duchowe podstawy Europy, transl. Jan Garewicz, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 10–19.
Leciejewicz Lech, 2007, Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej, Funna, Wrocław.
Lewis Bernard, 1990, Europa a islam, transl. Adam Szostkiewicz, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 273–300.
Lewis Bernard, 1994, Europa, islam i społeczeństwo obywatelskie, transl. Władysław Witalisz, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i społeczeństwo obywatelskie. Rozmowy w Castel Gandolfo, ZNAK, Kraków, p. 144-158.
Muszyński Henryk J., 2002, Europa ducha. Chrześcijańska wizja fundamentów jedności europejskiej, Gaudentinum, Gniezno.
Podgórski Ryszard A., 2016, Tomistyczno-fenomenologiczna filozofia osoby w personalizmie Karola Wojtyły, Studia Warmińskie, No. 53, p. 39-53.
Pomian Krzysztof, 1990, Europa i jej narody, transl. Tadeusz Szafrański, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 83–130.
Prostak Rafał, 2014, Teista w demoliberalnym świecie. Rzecz o amerykańskich rozważaniach wokół rozumnej polityki, OMP, Kraków.
Ratzinger Joseph, 2005a, Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro, transl. Stanisław Czerwik, Jedność, Kielce.
Ratzinger Joseph, 2005b, Europa Benedykta w kryzysie kultur, transl. Wiesława Dzieża, Edycja św. Pawła, Częstochowa.
De Schoutheete Philippe, 1999, Europa dla wszystkich, transl. Ewa Haczyk, Interpress, Warszawa.
Shils Edward, 1990, Ekspansja zorganizowanej wiedzy europejskiej, transl. Barbara Szacka, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 195–248.
Smolicz Jerzy J., 2002, Europejska idea państwa-narodu w perspektywie azjatyckiej, transl. Jerzy Rudzki, in: Elżbieta Hałas (ed.), Europa: zbliżenia-kontrowersje-perspektywy, TN KUL, Lublin, p. 91–118.
Sowiński Sławomir, Zenderowski Radosław, 2003, Europa drogą Kościoła. Jan Paweł II o Europie i europejskości, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków.
Spaemann Robert, 1990, Uniwersalizm czy europocentryzm, transl. Tomasz Fiałkowski, in: Krzysztof Michalski (ed.), Europa i co z tego wynika, Res Publica, Warszawa, p. 332–341.
Zanussi Krzysztof, 2004, Europa ducha w kulturze inspirowanej Ewangelią, in: Stanisław Zięba (ed.), Europa wspólnych wartości. Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu zjednoczonej Europy, TN KUL, Lublin, p. 25–30.
Zięba Maciej, 2011, Nieznane, niepewne, niebezpieczne? Szkic o Europie, PIW, Warszawa.
Zięba Maciej, 2015, Kłopot za kłopotem. Katolik w dryfującej Europie, W drodze, Poznań.
Zwoliński Andrzej, 2001, Państwo a Europa, PAX, Warszawa.
Jasiński, K. (2018). On the Spiritual Foundation of Europe. Studia Warmińskie, 55, 25–41. https://doi.org/10.31648/sw.3060
Karol Jasiński
Katedra Prawa Kanonicznego i Filozofii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-7695-499X
Katedra Prawa Kanonicznego i Filozofii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-7695-499X
