„Virgines Vestales” w „Nocach attyckich” Aulusa Gelliusza (1.12)
Maria Piechocka-Kłos
Katedra Teologii Dogmatycznej i Fundamentalnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-5909-5521
Abstrakt
W starożytnym Rzymie ogniska domowego i państwowego strzegła bogini Westa. We wnętrzu jej świątyni płonął wieczny ogień. Ognia bogini Westy strzegły dziewicze kapłanki Rzymu, nazywane westalkami. Kapłanki Westy zaliczane były, jak pisze Horacy, oprócz najwyższego kapłana oraz Kapitolu, do symboli wieczności Rzymu. Virgines Vestales strzegły w Rzymie wiecznego ognia przez ponad tysiąc lat. Swoją służbę pełniły niemalże od czasów założenia miasta aż do czasów późnego cesarstwa. Autorka w niniejszym artykule zajęła się przedstawieniem i omówieniem treści dwunastego rozdziału pierwszej księgi Nocy attyckich Aulusa Gelliusza. Przedmiotem rozważań Gelliusza są zagadnienia dotyczące westalek, a zwłaszcza całego procesu związanego z ich przyjmowaniem na służbę, opisem rodzin, z których wybranki pochodziły, powinności na rzecz bogini Westy i praw je obowiązujących oraz im przysługujących w tej zaszczytnej posłudze. Na zbiór Nocy attyckich Geliusza, wydanego około roku 169 n.e., składa się blisko 400 esejów, pomieszczonych w 20 księgach. Jest to bogaty materiał do prowadzenia pogłębionych analiz, bowiem sam autor poruszał się na wielu płaszczyznach z zakresu takich dziedzin, jak: etymologia, etyka, filozofia, gramatyka, historia, krytyka tekstu, a nawet literatura, retoryka i prawo.
Słowa kluczowe:
Aulus Gelliusz, Noce attyckie, westalki, antyk, język łaciński, cesarstwoBibliografia
Aulus Gellius, 1984, The Attic Nights of Aulus Gellius, ed. J.C. Rolfe, vol. 1, London.
Horacy, 2010, Pieśni, w: Dzieła wszystkie, tłum. Andrzej Lam, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Plutarch, 2004, Numa, w: Żywoty równoległe, tłum. Kazimierz Korus, t. 1, Pruszyński i S-ka, Warszawa.
Swetoniusz, 2004, Domicjan, w: Żywoty Cezarów, tłum. Janina Niemirska-Pliszczyńska, t. 1-2, Ossolineum, Wrocław.
Swetoniusz, 2004, Neron, w: Żywoty Cezarów, tłum. Janina Niemirska-Pliszczyńska, t. 1-2, Ossolineum, Wrocław.
Tytus Liwiusz, 2004, Dzieje od założenia miasta Rzymu, tłum. Władysław Strzelecki, Ossolineum, Wrocław.
Zosimos, 2012, Nowa Historia, tłum. Helena Cichocka, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.
Cameron Averil, 1983, Gratian`s Repudation of the Pontifical Robe, Journal of Roman Studies, nr 73, s. 184-190.
Cytowska Maria i Szelest Hanna, 1992, Literatura rzymska. Okres cesarstwa, PWN, Warszawa.
Jaczynowska Maria, 2012, Religia starożytnych Rzymian, w: Kulesza Ryszard (red.), Słownik kultury antycznej, WUW, Warszawa, s. 560-575.
Kęciek Krzysztof, 2016, Westalki - dziewicze kapłanki Rzymu, Mówią Wieki, marzec, s. 12-16.
Kulesza Ryszard (red.), 2012, Słownik kultury antycznej, WUW, Warszawa.
Piganiol André, 1972, L'Empire chrétien, Presses Universitaires de France, Paris.
Piszczek Zdzisław (red.),1968, Mała encyklopedia kultury antycznej, PWN, Warszawa.
Winniczuk Lidia, 2006, Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, PWN, Warszawa.
Katedra Teologii Dogmatycznej i Fundamentalnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-5909-5521
