O KOBIECYCH OBRAZACH W PROZIE MICHAIŁA ARCYBASZEWA
Patryk Witczak
Uniwersytet Kazimierza WielkiegoAbstrakt
This article focuses on the works by Mikhail Artsybashev, presenting a formation
of a new relationship between men and women. Artsybashev depicts women’s aspirations to free themselves from masculinised and patriarchal society as well as their desire to become more independent. Artsybashev’s main female characters try to move beyond traditional roles of wives and mothers. Their rebellion against social norms and prohibitions takes various forms.
Słowa kluczowe:
Mikhail Artsybashev, women in literature, naturalism, Russian emigrationBibliografia
Arcybašev Mihail. 1994. Kuprân. W: Idem. Sobranie sočinenij v treh tomah. T. 1. Moskva: Terra [Арцыбашев Михаил. Купрян. W: Idem. Собрание сочинений в трех томах. Т. 1. Москва: Терра].
Arcybašev Mihail. 1994. Užas. W: Idem. Sobranie sočinenij v treh tomah. T. 1. Moskva: Terra [Арцыбашев Михаил. Ужас. W: Idem. Собрание сочинений в трех томах. Т. 1. Москва: Терра].
Arcybašev Mihail. 1994. Ženŝina stoâŝaâ posredi. W: Idem. Sobranie sočinenij v treh tomah. T. 3. Moskva: Terra [Арцыбашев Михаил. Купрян. W: Idem. Собрание сочинений в трех томах. Т. 3. Москва: Терра].
Arcybašev Mihail. 2009. Sanin. W: Idem. Sanin. Roman. Povesti i rasskazy. Moskva: Eksmo [Арцыбашев Михаил. 2009. Санин. W: Idem. Санин. Роман. Повести
и рассказы. Москва: Эксмо
Aspiz Evsej. 1991. Vospominpniâ o M.P. Arcybaševe. Pisʹma Arcybaševa E.M. Aspizu. „Voprosy literatury” № 11-12: 355-356 [Аспиз Евсей. 1991. Воспоминпния о М.П. Арцыбашеве. Письма Арцыбашева Е.М. Аспизу. „Вопросы литературы” № 11-12:355-356].
Černâk Mihail. 2007. Massovaâ literatura XX vka. Učebnoe posobie. Moskva: Flinta [Черняк Михаил. 2007. Массовая литература ХХ вка. Учебное пособие. Москва: Флинта].
Čubrakova Zinaida. 2007. Slavânskie akcenty v sisteme personažej romanov
M. Gorʹkogo „Matʹ” i M. Arcybaševa „Sanin”. W: Russkoâzyčnaâ literatura v kontekste vostočnoslavânskoj kulʹtury. Red. Rybalʹčenko T. Tomsk: ITU: 53-67 [Чубракова Зинаида. 2007. Славянские акценты в системе персонажей романов М. Горького „Мать” и М. Арцыбашева „Санин”. W: Русскоязычная литература в контексте восточнославянской культуры. Ред. Рыбальченко Т. Томск: ИТУ: 53-67].
Detko Jan. 1996. Znaczenie naturalizmu. W: Naturalizm. Wyb. Knysz-Tomaszewska D., Kulczycka-Saloni J. Warszawa: PWN: 80-96.
Gračeva Anna. Arcybašev Mihail Petrovič. W: http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/arcybashevmp.php [Dostup 27 I 2018] [Грачева Анна. Арцыбашев Михаил Петрович W: http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/arcybashevmp.php [Доступ 27 I 2018].
Istoriâ russkoj kulʹtury. 2007. Red. Âmpolʹskaâ T. Moskva: Eksmo [История русской культуры. 2007. Ред. Ямпольская Т. Москва: Эксмо].
Kiejzik Lilianna. 1997. Włodzimierz Sołowjow. Zielona Góra: Wydawnictwo WSP.
Komisaruk Ewa. 2008. Cierpienie jako sygnatura kobiecości w prozie pisarek rosyjskich początku XX wieku. W: Rossica Lubliniensia V – Kobieta i/jako inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XIX-XXI wieku. Red. Cymbroska-Leboda M., Gozdek A. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 97-106.
Komisaruk Ewa. 2010. Dyskurs o literackich kreacjach „nowej kobiety” w rosyjskiej przestrzeni kulturowo-społecznej początku XX wieku. W: Literatury i języki wschodniosłowiańskie wobec swego czasu. Red. Ksenicz A., Łuczyk M. Zielona Góra: Wydawnictwo UZ: 293-300.
Łotman Jurij. 2010. Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX. Przeł. Żyłko B. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Między tradycją a nowoczesnością: tożsamość kobiety w przestrzeni domu, w historii, kulturze i na drogach emancypacji. 2014. Red. Laszczak W., Ambroziak D., Pudełko B. Opole: Wydawnictwo UO
Mihajlovskij Igorʹ. 2011. „Arcybaševŝina” i socialʹno-kulʹturnyj kontekst. „Političeskaâ lingvistika” № 3(37): 236-240 [Михайловский Игорь. 2011. „Арцыбашевщина” и социально-культурный контекст. „Политическая лингвистика” № 3(37): 236-240].
Nikolaev Mihail. Osobennosti tvorčestva M.P. Arcybaševa. W: http://www.lib.ru/RUSSLIT/ARCYBASHEW/n_artz.txt_with-big-pictures.html [Dostup 27 V 2018] [Николаев Михаил. Особенности творчества М.П. Арцыбашева. В: http://www.lib.ru/RUSSLIT/ARCYBASHEW/n_artz.txt_with-big-pictures.html [Доступ 27 V 2018]].
Orlova Nadežda. 2004. Mužčina kak subʺekt udovolʹstviâ. W: Fenomen udovolʹstviâ
v kulʹture. Sankt-Petersburg: Centr izučeniâ kulʹtury: 142-146 [Орлова Надежда. 2004. Мужчина как субъект удовольствия. W: Феномен удовольствия в культуре. Санкт-Петербург: Центр изучения культуры: 142-146].
Piórem i wdziękiem. Kobiety w panteonie literatury rosyjskiej. 1999. Red. Laszczak W., Ambroziak D. Opole: Wydawnictwo UO.
Rzeczycka Monika. 2002. Fenomen Sofii-Wiecznej Kobiecości w prozie powieściowej symbolistów rosyjskich (Andrieja Biełego, Fiodora Sołoguba i Walerija Briusowa), Gdańsk: Wydawnictwo UG.
Solovij Galina. 2008. Ženskoe v mužskom tekste Mihaila Arcybaševa „Ženŝina, stoâŝaâ posredi” i Viktora Domontoviča „Dvčina z vedmedikom”. W: Rossica Lubliniensia V
– Kobieta i/jako inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XIX-XXI wieku. Red. Cymbroska-Leboda M., Gozdek A. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 113-126 [Соловий Галина. 2008. Женское в мужском тексте Михаила Арцыбашева „Женщина, стоящая посреди» и Виктора Домонтовича „Двчина з ведмедиком”. W: Rossica Lubliniensia V – Kobieta i/jako inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XIX-XXI wieku. Red. Cymbroska-Leboda M., Gozdek A. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 113-126].
Szymonik Danuta. 2008. Od Pięknej Damy do Jawnogrzesznicy. O „srebrnowiecznej” koncepcji kobiety i kobiecości. W: Rossica Lubliniensia V – Kobieta i/jako inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XIX-XXI wieku. Red. Cymbroska-Leboda M., Gozdek A. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 187-194.
Verbickaâ Anastasiâ. 1995. Klûči sčastʹâ. Moskva: Severo-Zapad [Вербицкая Анастасия. 1995. Ключи счастья. Москва: Северо-Запад].
Witczak Patryk. 2016. Koncepcja człowieka naturalnego w kontekście motywu zbrodni w prozie Michaiła Arcybaszewa. „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” t. 26: 197-206.
Arcybašev Mihail. 1994. Užas. W: Idem. Sobranie sočinenij v treh tomah. T. 1. Moskva: Terra [Арцыбашев Михаил. Ужас. W: Idem. Собрание сочинений в трех томах. Т. 1. Москва: Терра].
Arcybašev Mihail. 1994. Ženŝina stoâŝaâ posredi. W: Idem. Sobranie sočinenij v treh tomah. T. 3. Moskva: Terra [Арцыбашев Михаил. Купрян. W: Idem. Собрание сочинений в трех томах. Т. 3. Москва: Терра].
Arcybašev Mihail. 2009. Sanin. W: Idem. Sanin. Roman. Povesti i rasskazy. Moskva: Eksmo [Арцыбашев Михаил. 2009. Санин. W: Idem. Санин. Роман. Повести
и рассказы. Москва: Эксмо
Aspiz Evsej. 1991. Vospominpniâ o M.P. Arcybaševe. Pisʹma Arcybaševa E.M. Aspizu. „Voprosy literatury” № 11-12: 355-356 [Аспиз Евсей. 1991. Воспоминпния о М.П. Арцыбашеве. Письма Арцыбашева Е.М. Аспизу. „Вопросы литературы” № 11-12:355-356].
Černâk Mihail. 2007. Massovaâ literatura XX vka. Učebnoe posobie. Moskva: Flinta [Черняк Михаил. 2007. Массовая литература ХХ вка. Учебное пособие. Москва: Флинта].
Čubrakova Zinaida. 2007. Slavânskie akcenty v sisteme personažej romanov
M. Gorʹkogo „Matʹ” i M. Arcybaševa „Sanin”. W: Russkoâzyčnaâ literatura v kontekste vostočnoslavânskoj kulʹtury. Red. Rybalʹčenko T. Tomsk: ITU: 53-67 [Чубракова Зинаида. 2007. Славянские акценты в системе персонажей романов М. Горького „Мать” и М. Арцыбашева „Санин”. W: Русскоязычная литература в контексте восточнославянской культуры. Ред. Рыбальченко Т. Томск: ИТУ: 53-67].
Detko Jan. 1996. Znaczenie naturalizmu. W: Naturalizm. Wyb. Knysz-Tomaszewska D., Kulczycka-Saloni J. Warszawa: PWN: 80-96.
Gračeva Anna. Arcybašev Mihail Petrovič. W: http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/arcybashevmp.php [Dostup 27 I 2018] [Грачева Анна. Арцыбашев Михаил Петрович W: http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/arcybashevmp.php [Доступ 27 I 2018].
Istoriâ russkoj kulʹtury. 2007. Red. Âmpolʹskaâ T. Moskva: Eksmo [История русской культуры. 2007. Ред. Ямпольская Т. Москва: Эксмо].
Kiejzik Lilianna. 1997. Włodzimierz Sołowjow. Zielona Góra: Wydawnictwo WSP.
Komisaruk Ewa. 2008. Cierpienie jako sygnatura kobiecości w prozie pisarek rosyjskich początku XX wieku. W: Rossica Lubliniensia V – Kobieta i/jako inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XIX-XXI wieku. Red. Cymbroska-Leboda M., Gozdek A. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 97-106.
Komisaruk Ewa. 2010. Dyskurs o literackich kreacjach „nowej kobiety” w rosyjskiej przestrzeni kulturowo-społecznej początku XX wieku. W: Literatury i języki wschodniosłowiańskie wobec swego czasu. Red. Ksenicz A., Łuczyk M. Zielona Góra: Wydawnictwo UZ: 293-300.
Łotman Jurij. 2010. Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX. Przeł. Żyłko B. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Między tradycją a nowoczesnością: tożsamość kobiety w przestrzeni domu, w historii, kulturze i na drogach emancypacji. 2014. Red. Laszczak W., Ambroziak D., Pudełko B. Opole: Wydawnictwo UO
Mihajlovskij Igorʹ. 2011. „Arcybaševŝina” i socialʹno-kulʹturnyj kontekst. „Političeskaâ lingvistika” № 3(37): 236-240 [Михайловский Игорь. 2011. „Арцыбашевщина” и социально-культурный контекст. „Политическая лингвистика” № 3(37): 236-240].
Nikolaev Mihail. Osobennosti tvorčestva M.P. Arcybaševa. W: http://www.lib.ru/RUSSLIT/ARCYBASHEW/n_artz.txt_with-big-pictures.html [Dostup 27 V 2018] [Николаев Михаил. Особенности творчества М.П. Арцыбашева. В: http://www.lib.ru/RUSSLIT/ARCYBASHEW/n_artz.txt_with-big-pictures.html [Доступ 27 V 2018]].
Orlova Nadežda. 2004. Mužčina kak subʺekt udovolʹstviâ. W: Fenomen udovolʹstviâ
v kulʹture. Sankt-Petersburg: Centr izučeniâ kulʹtury: 142-146 [Орлова Надежда. 2004. Мужчина как субъект удовольствия. W: Феномен удовольствия в культуре. Санкт-Петербург: Центр изучения культуры: 142-146].
Piórem i wdziękiem. Kobiety w panteonie literatury rosyjskiej. 1999. Red. Laszczak W., Ambroziak D. Opole: Wydawnictwo UO.
Rzeczycka Monika. 2002. Fenomen Sofii-Wiecznej Kobiecości w prozie powieściowej symbolistów rosyjskich (Andrieja Biełego, Fiodora Sołoguba i Walerija Briusowa), Gdańsk: Wydawnictwo UG.
Solovij Galina. 2008. Ženskoe v mužskom tekste Mihaila Arcybaševa „Ženŝina, stoâŝaâ posredi” i Viktora Domontoviča „Dvčina z vedmedikom”. W: Rossica Lubliniensia V
– Kobieta i/jako inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XIX-XXI wieku. Red. Cymbroska-Leboda M., Gozdek A. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 113-126 [Соловий Галина. 2008. Женское в мужском тексте Михаила Арцыбашева „Женщина, стоящая посреди» и Виктора Домонтовича „Двчина з ведмедиком”. W: Rossica Lubliniensia V – Kobieta i/jako inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XIX-XXI wieku. Red. Cymbroska-Leboda M., Gozdek A. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 113-126].
Szymonik Danuta. 2008. Od Pięknej Damy do Jawnogrzesznicy. O „srebrnowiecznej” koncepcji kobiety i kobiecości. W: Rossica Lubliniensia V – Kobieta i/jako inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XIX-XXI wieku. Red. Cymbroska-Leboda M., Gozdek A. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 187-194.
Verbickaâ Anastasiâ. 1995. Klûči sčastʹâ. Moskva: Severo-Zapad [Вербицкая Анастасия. 1995. Ключи счастья. Москва: Северо-Запад].
Witczak Patryk. 2016. Koncepcja człowieka naturalnego w kontekście motywu zbrodni w prozie Michaiła Arcybaszewa. „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” t. 26: 197-206.
Witczak, P. (2018). O KOBIECYCH OBRAZACH W PROZIE MICHAIŁA ARCYBASZEWA. Acta Neophilologica, 1(XX), 95–106. https://doi.org/10.31648/an.2689
Patryk Witczak
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Inne teksty tego samego autora
- Patryk Witczak, Образ города в прозаическом творчестве Нины Берберовой , Acta Neophilologica: Tom 1 Nr XXII (2020): Acta Neophilologica
- Patryk Witczak, ODCHODZĄCA ROSJA W POWIEŚCI DAWNA PODRÓŻ LEONIDA ZUROWA , Acta Neophilologica: Tom 1 Nr XIX (2017): Acta Neophilologica
- Patryk Witczak, MIĘDZY WSCHODEM A ZACHODEM. FILOZOFICZNE INSPIRACJE MICHAIŁA ARCYBASZEWA W KONTEKŚCIE WĄTKÓW TANATOLOGICZNYCH , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XVII (2015): Acta Neophilologica
- Patryk Witczak, ANDRZEJ NIEMOJEWSKI I MICHAIŁ ARCYBASZEW WOBEC REWOLUCJI 1905 R. , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XVI (2014): Acta Neophilologica
