Polskie wątki kommemoratywne w ukraińskiej polityce pamięci – na przykładzie nazw ulic miast obwodowych Galicji Wschodniej po 1991 roku
Jan Szczepański
University of WarsawMarta Szczepańska
University of WarsawAbstrakt
This article presents Polish naming threads among the streets of the largest cities in Eastern Galicia – Lviv, Ivano-Frankivsk and Ternopil after 1991. Before World War II these were Polish voivodeship cities, culturally dominated by Poles and Jews. Nowadays they are dominated by Ukrainians, who for the last 30 years have been trying to form their ambiguous historical policy. The politics of memory in these cities are conducted in two ways – on the one hand, they are shaping the symbolic landscape based on commemorating figures, organisations, dates or incidents related to Ukrainian nation-building processes, and on the other hand, they are returning to the multicultural heritage. A relevant thread are the names of streets and squares commemorating persons and organisations connected with Polish culture, which are still functioning and their number is increasing. The text indicates the reasons for this phenomenon, as well as the social and political implications arising from it.
Słowa kluczowe:
Galicia, urbanonym, politics of memory, ukrainization, desovietizationBibliografia
Czerny, A. (2011), Teoria nazw geograficznych. Warszawa. Google Scholar
Denda, M. H. (2008), Pamięć miasta – elementy polskie w urbanonimii współczesnego Lwowa. W: Acta Polono-Ruthenica. 13, 541-548. Google Scholar
Gritsenko, O. (2019), Dekomunіzatsіya v Ukraїnі yak derzhavna polіtika і yak sotsіokul’turne yavishche. Kiїv. [Гриценко, O. (2019), Декомунізація в Україні як державна політика і як соціокультурне явище. Київ.] Google Scholar
Handke, K. (1970), Semantyczne i strukturalne typy nazw ulic Warszawy. Wrocław. Google Scholar
Handke, K. (2011), Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa. Google Scholar
Hrytsak, Y. | Susak, V. (2003), Constructing a national city. The case of Lviv. W: Czaplicka, J. | Ruble, B. A. (eds.), Composing Urban History and the Constitution of Civic Identities. Washington | Baltimore | London, 140-164. Google Scholar
Jędraszczyk, K. (2021), Trzydzieści lat dekomunizacji na Ukrainie. W: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej. 19 (2), 125-145.
Crossref
Google Scholar
Kaltenberg-Kwiatkowska, E. (2011), O oznaczaniu i naznaczaniu przestrzeni miasta. W: Przegląd Socjologiczny. 60, 135-165. Google Scholar
Korzeniewski, B. (2008), Narodowe i europejskie aspekty polityki historycznej. Poznań.143 Google Scholar
Marples, D. R. (2007), Heroes and Villains. Creating National History in Contemporary Ukraine. Budapest.
Crossref
Google Scholar
Mizgalska, M. (2014), Uwarunkowania ekonomiczne, społeczne i narodowościowe na terenie Ukrainy Zachodniej w II połowie XIX wieku. W: Ictopychnyy apkhiv [Іcтopичний аpхiв]. 13, 78-85. Google Scholar
Olędzka, J. (2017), Konflikty pamięci a geopolityka przestrzeni poradzieckiej. W: Dąbrowicz, E. | Larenta, B. | Domurad, M. (red.), Świadectwa pamięci. W kręgu źródeł i dyskursów (od XIX wieku do dzisiaj). Białystok, 337-345. Google Scholar
Olszański, T. A. (2009), Ukraińska polityka historyczna. Warszawa. Google Scholar
Olszański, T. A. (2013), Kresy Zachodnie. Miejsce Galicji Wschodniej i Wołynia w państwie ukraińskim. Prace Ośrodka Studiów Wschodnich. 43. Warszawa. Google Scholar
Polska i Polacy (2022), Polska i Polacy oczami Ukraińców. Raport Centrum Mieroszewskiego z badań opinii publicznej na Ukrainie. Warszawa. Google Scholar
Portnow, A. (2021), Ukraińskie wojny pamięci. W: https://wiez.pl/2021/08/24/ukrainskie-wojny-pamieci/ (dostęp: 8.01.2022). Google Scholar
Pro dostup (2015), Pro dostup do arkhіvіv represivnikh organіv komunіstichnogo totalіtarnogo rezhimu 1917-1991 rokіv. Vіdomostі Verkhovnoї Radi (VVR). 26, 218). [Про доступ (2015), Про доступ до архівів репресивних органів комуністичного тоталітарного режиму 1917- -1991 років. Відомості Верховної Ради (ВВР). 26, 218.] Google Scholar
Pro pravoviy (2015), Pro pravoviy status ta vshanuvannya pam’yatі bortsіv za nezalezhnіst’ Ukraїni u XX stolіttі. Vіdomostі Verkhovnoї Radi (VVR). 25, 190. [Про правовий (2015), Про правовий статус та вшанування пам’яті борців за незалежність України у XX столітті. Відомості Верховної Ради (ВВР). 25, 190.] Google Scholar
Pro uvіchnennya (2015), Pro uvіchnennya peremogi nad natsizmom u Drugіy svіtovіy vіynі 1939- -1945 rokіv. Vіdomostі Verkhovnoї Radi (VVR). 25, 191). [Про увічнення (2015), Про увічнення перемоги над нацизмом у Другій світовій війні 1939-1945 років. Відомості Верховної Ради (ВВР). 25, 191.] Google Scholar
Pro zasudzhennya (2015), Pro zasudzhennya komunіstichnogo ta natsіonal-sotsіalіstichnogo (natsist·s’kogo) totalіtarnikh rezhimіv v Ukraїnі ta zaboronu propagandi їkhn’oї simvolіki. Vіdomostі Verkhovnoї Radi (VVR). 26, 219. [Про засудження (2015), Про засудження комуністичного та націонал-соціалістичного (нацистського) тоталітарних режимів в Україні та заборону пропаганди їхньої символіки. Відомості Верховної Ради (ВВР). 26, 219.] Google Scholar
Rubacha, J. (2012), Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią w latach 1918-1919. W: Przegląd Wschodnioeuropejski. 3, 171-189. Google Scholar
Schindler, J. (2011), Kultura jako pamięć, upamiętnianie, pamiętanie i rozpamiętywanie. W: Prace Kulturoznawcze. 12, 273-286. Google Scholar
Stoczewska, B. (2013), Ukraina i Ukraińcy w polskiej myśli politycznej Od końca XIX wieku do wybuchu II wojny światowej. Kraków. Google Scholar
Szacka, B. (2006), Przebudowa ustrojowa i pamięć przeszłości. W: Wasilewski, J. (red.), Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian. Warszawa, 405-428. Google Scholar
Szpociński, A. (2008), Miejsca pamięci (lieux de mémoire). W: Teksty Drugie. 4, 11-20. Google Scholar
Wallis, A. (1967), Socjologia wielkiego miasta. Warszawa. Google Scholar
University of Warsaw
University of Warsaw
