The Supreme Court of the United States under John Marshall and the competence of federal authorities (McCulloch v. Maryland)
Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie działalności Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych w dobie pierwszej fazy amerykańskiego federalizmu dualnego (1789-1865) ze szczególnym uwzględnieniem okresu pod przewodnictwem Johna Marshalla. Szczególny nacisk położono na uprawnienia władz federalnych i władz stanowych oraz ich ograniczenia. Sąd Najwyższy pod przewodnictwem Prezesa Johna Marshalla jasno określił swoją rolę jako interpretatora kwestii konstytucyjnych (Marbury v. Madison). Następnie umacniał on swoją rolę głównego arbitra dzięki sprawie McCulloch v. Maryland, w której poruszono kwestię wyższości władz federalnych nad władzami stanowymi. Sąd Najwyższy przyjął implied powers doctrine zakładając, że wiele uprawnień władz federalnych wynika z elastycznego języka art. I i VI Konstytucji. Sąd pod przewodnictwem Johna Marshalla we wczesnych latach republiki ustanowił dwa standardy, a mianowicie judicial review i silny rząd krajowy.
Słowa kluczowe:
prawo konstytucyjne, Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych, orzecznictwo, kompetencje federalne, kompetencje stanoweBibliografia
Alfange D., Marbury v. Madison and Original Understanding of Judicial review: In Defense of Traditional Wisdom, „Supreme Court Review” 1993, Vol. 9. Google Scholar
Amar A.R., America’s Constitution. A Biography, Random House Trade Paperbacks, New York 2005 Google Scholar
American Federalism in Perspective, A. Wildavsky (ed.), Little Brown, Boston 1967. Google Scholar
Arguing Marbury v. Madison, M. Tushnet (ed.), Stanford University Press, Stanford 2005. Google Scholar
Bonfield L., American Law and the American Legal System in a Nutshell, Thomson Gale, New York 2006. Google Scholar
Bryk A., Konstytucjonalizm od starożytnego Izraela do liberalnego konstytucjonalizmu amerykańskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013. Google Scholar
Burnham W., Introduction to the Law and Legal System of the United States, 3rd ed., West Group Publishing, St. Paul 2002. Google Scholar
Clinton R. L., The Strange History of Marbury v. Madison in the Supreme Court of the United States, „Saint Luis University Public Law Review” 1989, Vol. 8. Google Scholar
Clinton R.L., Marbury v. Madison and Judicial Review, University of Kansas Press, Lawrence 1989. Google Scholar
Clinton R.L., The Supreme Court before John Marshall, „The Journal of Supreme Court History” 2002, Vol. 27, No. 3. Google Scholar
Cox T.H., Contesting Commerce; Gibbons v. Ogden, Steam, Power, and Social Change, „Journal of Supreme Court History”, 2009, Vol. 34, No. 1. Google Scholar
Ellis R.E., Aggressive Nationalism: McCulloch v. Maryland and the Foundation of Federal Authority in the Young Republic, Oxford University Press, New York 2007. Google Scholar
Fletcher G.P., Sheppard S., American Law in a Global Context. The Basics, Oxford University Press, New York 2005. Google Scholar
Friedman B., Mediated Popular Constitution, „Michigan Law Review” 2003, Vol. 101, No. 8. Google Scholar
Fundamentals of American Law, A.B. Morrison (ed.), Oxford University Press, Oxford 2004. Google Scholar
Gerston L.N., American Federalism. A Concise Introduction, M. E. Sharpe, Armonk, New York 2007. Google Scholar
Górski G., Rola Sądu Najwyższego USA a kształtowanie się amerykańskiego ustroju konstytucyjnego w latach 1790-1801, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2002, Vol. 2. Google Scholar
Górski G., Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych do 1930 roku, Wydawnictwo KUL, Lublin 2006. Google Scholar
Górski G., Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych w latach 1790-1801, „Roczniki Nauk Prawnych” 1999, Vol. 9, No. 1-2. Google Scholar
Graber M.A., Establishing Judicial Review: Marbury and the Judicial Act of 1789, „Tulsa Law Review” 2003, Vol. 38. Google Scholar
Grodzins M., The Federal System, [in:] American Federalism in Perspective, ed. A. Wildavsky, Little Brown, Boston 1967. Google Scholar
Hall K.L., Wiecek W.M., Finkelman P., American Legal History: Cases and Materials, Oxford University Press, Oxford 1996. Google Scholar
Johnson H.A., Shevory T.C., The Marshall Court, [in:] The Supreme Court: Controversies, Cases, and Characters from John Jay to John Roberts, P. Finkelman (ed.), ABC-CLIO, Santa Barbara-Denver-Oxford 2013. Google Scholar
Lis-Staranowicz D., Legitymizacja sądowej kontroli prawa w Stanach Zjednoczonych Ameryki, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2012. Google Scholar
McAward J.M., McCulloch and the Thirteenth Amendment, „Columbia Law Review” 1912, Vol. 112, Google Scholar
Mikuli P. Zdekoncentrowana kontrola konstytucyjności prawa. Stany Zjednoczone i państwa europejskie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007. Google Scholar
Nelson W.E., Marbury v. Madison and the Establishment of Judicial Autonomy, „The Journal of Supreme Court History” 2002, Vol. 27, No. 3. Google Scholar
Newmyer R.K., The Supreme Court under Marshall and Taney, 2nd ed., Willey-Blackwell, New York 2005. Google Scholar
Olken S. R., Chief justice John Marshall and the Course of American History, „The John Marshall Law Review” 2000, Vol. 33. Google Scholar
Olken S. R., The Ironies of Marbury v. Madison and John Marshall’s Judicial Statesmanship, „The John Marshall Law Review” 2004, vol. 37. Google Scholar
Padula G., Madison v. Marshall: Popular Sovereignty, Natural Law, and the United States Constitution, Lexington Books, Lanham 2002. Google Scholar
Paulsen M.S., The Irrepressible Myth of ‘Marbury’, „Michigan Law Review” 2003, Vol. 101, No. 8. Google Scholar
Rehnquist W.H., The Supreme Court. Revisited and Updated, Knopf, New York 2001. Google Scholar
Reynolds W.L., Maryland and the Constitution of the United States: An Introductory Essay, „Maryland Law Review” 2007, Vol. 66. Google Scholar
Rhodes I., Marbury v. Madison Revisited, „University of Cincinnati Law Review” 1964, Vol. 2. Google Scholar
Sager L.G., The Sources and Limits of Legal Authority, [in:] Fundamentals of American Law, A.B. Morrison (ed.), Oxford University Press, Oxford 2004. Google Scholar
Sherry S., The Background of Marbury v. Madison, [in:] Arguing Marbury v. Madison, M. Tushnet (ed.), Stanford University Press, Stanford 2005. Google Scholar
Smith J.E., John Marshall: Definer of a Nation, Henry Holt & Company, New York 1996 Google Scholar
Sokalska E., American Progressivism: Supreme Court of the United States and the legitimization of eugenic practices, „Studia Prawnoustrojowe” 2023, Vol. 62. Google Scholar
Sokalska E., Interpretations of the ‘Living Constitution’ in the American Legal and Political Discourse. Selected Problems, „Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu” 2019, Vol. 69, DOI: 10.3935/zpfz.69.3.05. Google Scholar
Sokalska E., Kestenbaum Commission and its successors – statutory purposes and activities, „Studia Prawnoustrojowe” 2020, Vol. 47, DOI: 10.31648/sp.5284. Google Scholar
Sokalska E., Legal and Political Dimensions of American Federalism: Development and Interpretations, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2018. Google Scholar
Szyszkowski W., Sąd najwyższy Stanów Zjednoczonych, PWN, Warszawa 1969. Google Scholar
The Supreme Court: Controversies, Cases, and Characters from John Jay to John Roberts, P. Finkelman (ed.), ABC-CLIO, Santa Barbara-Denver-Oxford 2013. Google Scholar
Tuleja P., Stosowanie konstytucji RP w świetle zasady jej nadrzędności (wybrane problemy), Zakamycze, Kraków 2003. Google Scholar
Van Alstyne W.W., A Critical Guide to Marbury v. Madison, „Duke Law Journal’ 1969, Vol. 1. Google Scholar
Wood G.S., Empire of Liberty: A History of the Early Republic, 1789-1815, Oxford University Press, Oxford-New York 2010. Google Scholar
Zimmerman J.S., Contemporary American Federalism. The Growth of National Power, Praeger Publishers, Westport 1992. Google Scholar
