Bezpieczeństwo religijne w II Rzeczypospolitej. Rozważania na kanwie ustaw z dnia 21 kwietnia 1936 r.

Jerzy Nikołajew

Uniwersytet Rzeszowski
https://orcid.org/0000-0003-1505-9710


Abstrakt

Podpisane w dniu 21 kwietnia 1936 r. dwie ustawy: o stosunku Państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej i o stosunku Państwa do Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej stanowią przykład właściwie zabezpieczonych przez władze państwowe interesów w zakresie bezpieczeństwa religijnego w relacjach z tzw. związkami wyznaniowymi mniejszościowymi. Ustawodawca wyraźnie określił granice ingerencji organów państwa w działalność wspólnot muzułmańskich i karaimskich na terytorium Rzeczypospolitej okresu międzywojennego. Zachowując wynikającą z Konstytucji Marcowej uprzywilejowaną pozycję Kościoła katolickiego w Polsce władze państwowe zapewniły także możliwość prowadzenia działalności religijnej pozostałym wyznaniom ale na innych zasadach.

            Celem artykułu jest wskazanie na specyficzne regulacje dotyczące relacji pomiędzy związkami wyznaniowymi a organami Państwa Polskiego w okresie tworzenia się nowej państwowości.


Słowa kluczowe:

prawo do bezpieczeństwa, bezpieczeństwo, bezpieczeństwo religijne, okres II Rzeczypospolitej, wyznania mniejszościowe


Abramowicz A., Naczelne stanowisko wyznania rzymskokatolickiego a równouprawnienie wyznań w prawie II Rzeczpospolitej, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2019, t. 11.   Google Scholar

Abramowicz A., Równouprawnienie związków wyznaniowych w prawie polskim, Wyd. KUL, Lublin 2018.   Google Scholar

Eliade M., Słownik religii, Książnica, Warszawa 2007.   Google Scholar

Harbatski A., Tożsamość religijna a bezpieczeństwo konfesyjne: współczesne wyzwania (na przykładzie Republiki Białoruś), „Pogranicze. Studia Społeczne” 2015, t. XXV.   Google Scholar

Łukomski S., Konkordat zawarty dnia 10 lutego 1921 roku pomiędzy Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, Unitas, Łomża 1934.   Google Scholar

Osuchowski J., Prawo wyznaniowe Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939. Węzłowe zagadnienia, Książka i Wiedza, Warszawa 1967.   Google Scholar

Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, PWN, Warszawa 1988.   Google Scholar

Pokruszyński W., Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka, Wyd. Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide de Gasperi w Józefowie, Józefów 2012.   Google Scholar

Sawicki J., Studia nad położeniem prawnym mniejszości narodowych w Państwie Polskim, Wyd. Kasy im. Mianowskiego, Warszawa 1937.   Google Scholar

Szymonik A., Organizacja i funkcjonowanie systemów bezpieczeństwa, Difin, Warszawa 2011.   Google Scholar

Świątkowski H., Wyznaniowe prawo państwowe, PWN, Warszawa 1962.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2024-06-17

Cited By /
Share

Nikołajew, J. (2024). Bezpieczeństwo religijne w II Rzeczypospolitej. Rozważania na kanwie ustaw z dnia 21 kwietnia 1936 r. Studia Prawnoustrojowe, (64). https://doi.org/10.31648/sp.10156

Jerzy Nikołajew 
Uniwersytet Rzeszowski
https://orcid.org/0000-0003-1505-9710