Relacje między prawami człowieka a administracją publiczną – wybrane aspekty
Abstrakt
Celem artykułu jest zbadanie teoretycznych podstaw relacji między prawami człowieka a administracją publiczną oraz omówienie wybranych aspektów tej relacji. Punktem wyjścia czynionych rozważań jest założenie, że ochrona praw człowieka jest fundamentem demokratycznego państwa prawa, a administracja publiczna odgrywa w tych działaniach kluczową rolę poprzez tworzenie, wdrażanie i egzekwowanie przepisów prawa, zapewniając ich legalność i przejrzystość. Autorka omawia wpływ praw człowieka na politykę publiczną
i konieczność zachowania zgodności przepisów z międzynarodowymi standardami. Podkreśla także znaczenie edukacji i kultury w promowaniu praw człowieka oraz rolę administracji w szkoleniu urzędników i budowaniu współpracy z organizacjami pozarządowymi. Zwraca uwagę na fakt, że kontrola administracyjna jest kluczowa w monitorowaniu przestrzegania praw człowieka, wskazuje również, że poszanowanie tych praw przez administrację publiczną jest priorytetem w procesie budowania zaufania społecznego, legitymacji demokratycznej oraz zrównoważonego rozwoju. Przestrzeganie praw człowieka przyczynia się do podwyższenia poziomu edukacji, zdrowia i dobrobytu obywateli oraz stabilności społecznej i gospodarczej.
Słowa kluczowe:
prawa człowieka, administracja publiczna, ochrona praw jednostki, wzajemne relacjeBibliografia
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, C.H. Beck, Warszawa 2012. Google Scholar
Blicharz J., Partycypacja społeczna w administracji publicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010. Google Scholar
Blicharz J., Prawo uchodźcze i jego implementacja, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2017. Google Scholar
Boć J., Pojęcie administracji, [w:] Prawo administracyjne, J. Boć (red.), Kolonia Limited, Wrocław 2007. Google Scholar
Boć J., Nowacki M., Prawo ochrony środowiska, Kolonia Limited, Wrocław 2020. Google Scholar
Complak K., Ochrona praw człowieka w administracji publicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008. Google Scholar
Cyra W., Audyty w administracji publicznej, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Dąbrowska A., Aksjologiczne aspekty kontroli administracji publicznej przez Rzecznika Praw Obywatelskich, [w:] Aksjologia prawa administracyjnego, t. I, J. Zimmermann (red.), Wolters Kluwer, Kraków 2017. Google Scholar
Dąbrowska A., Aksjologia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka – wybrane aspekty, [w:] Prawa człowieka we współczesnym świecie. Zagadnienia wybrane, P. Śwital, W. Wojtyła (red.), Instytut Naukowo-Wydawniczy Spatium, Radom 2018. Google Scholar
Prawo administracyjne, J. Boć (red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Dolnicki B., Kontrola administracji publicznej, Wolters Kluwer, Warszawa 2012. Google Scholar
Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, Warszawa 2014. Google Scholar
Dolnicki B., Szkolenia urzędników a prawa człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2016. Google Scholar
Drzewicki K., Prawa człowieka: aspekty teoretyczne i praktyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004. Google Scholar
Gajda-Durlik M., Równość i niedyskryminacja w administracji publicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011. Google Scholar
Gajda-Durlik M., Polityka zdrowotna a prawa człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2015. Google Scholar
Gintowt-Jankowicz M., Odpowiedzialność administracji publicznej, C.H. Beck, Warszawa 2014. Google Scholar
Gronowska B., Jasudowicz T., Powszechna Deklaracja Praw Człowieka: komentarz, Wydawnictwo UMK, Toruń 2003. Google Scholar
Hauser R., Zasada proporcjonalności w prawie administracyjnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2011. Google Scholar
Hołda Z., Prawa człowieka w systemie prawa polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008. Google Scholar
Jaskiernia J., Prawa człowieka w systemie demokratycznym, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2002. Google Scholar
Kaczmarczyk P., Współczesne migracje międzynarodowe, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012. Google Scholar
Krawiec G., Prawo administracyjne ogólne z perspektywy praw człowieka, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2023. Google Scholar
Kucia J., Administracja a prawa człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011. Google Scholar
Kulesza M., Administracja publiczna a ochrona praw człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010. Google Scholar
Kulesza M., Administracja publiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015. Google Scholar
Lauren P.G., The Evolution of International Human Rights: Visions Seen, University Google Scholar
of Pennsylvania Press, Philadelphia 2011. Google Scholar
Ławniczak R., Historia administracji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012. Google Scholar
Łukasiewicz J., Prawa człowieka i administracja publiczna, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2013. Google Scholar
Meyer D.W., LGBTQ Politics: A Critical Reader, New York University Press, New York 2016. Google Scholar
Michalska A., Powszechna Deklaracja Praw Człowieka: geneza, treść i znaczenie w systemie ONZ, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1989. Google Scholar
Morlino L., Changes for Democracy: Actors, Structures, Processes, Oxford University Press, Oxford 2011. Google Scholar
Moyn S., The Last Utopia: Human Rights in History, Belknap Press, Cambridge, MA 2010. Google Scholar
Newland K.E., The Governance of International Migration: Irregular Migration and the Sustainable Development Agenda, DC: Migration Policy Institute, Washington 2019. Google Scholar
Nowak M., Prawa człowieka: Praktyczny przewodnik, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011. Google Scholar
Nowak M., U.N. Covenant on Civil and Political Rights: CCPR Commentary, N.P. Engel, Kehl am Rhein 2005. Google Scholar
Nozick R., Anarchy, State, and Utopia, Basic Books, New York 1974. Google Scholar
Pietrzykowska Z., Etyka w administracji: teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2017. Google Scholar
Podemski K., Prawo administracyjne: teoria i praktyka, LexisNexis, Warszawa 2019. Google Scholar
Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, M. Stahl(red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2013. Google Scholar
Prawo międzynarodowe publiczne. Wybór dokumentów, A. Przyborowska-Klimczak (oprac), Verba, Lublin 1996. Google Scholar
Richards E.T., Rathbun J.K., Digital Privacy and Security Using Windows: A Practical Guide, Cambridge University Press, Cambridge 2020. Google Scholar
Sachs J., The End of Poverty: Economic Possibilities for Our Time, Penguin Press, London 2005. Google Scholar
Sen A., Development as Freedom, Oxford University Press, Oxford 1999. Google Scholar
Stiglitz J., Whither Socialism?, MIT Press, Cambridge, MA 1994. Google Scholar
Strzyczkowski K., Prawo administracyjne materialne, Wolters Kluwer, Warszawa 2014. Google Scholar
Supernat J., Jawność i przejrzystość administracji publicznej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009. Google Scholar
Szreniawski J., Kontrola administracji publicznej, C.H. Beck, Warszawa 2015. Google Scholar
Śledzińska-Simon A., Prawa człowieka a polityka publiczna, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2015. Google Scholar
Świerczyński M., Prawa człowieka w erze cyfrowej, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Wawrzyniak J., Prawa osób LGBT+ w polskim systemie prawnym, Instytut Wydawniczy EuroPrawo, Warszawa 2020. Google Scholar
Wierzbowski M., Prawo administracyjne, LexisNexis, Warszawa 2012. Google Scholar
Wierzbowski M., Prawo administracyjne. Zagadnienia podstawowe, LexisNexis, Warszawa 2016. Google Scholar
Winczorek J., Współpraca administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2018. Google Scholar
Zbrodnie wojenne i prawa człowieka: aspekty prawne, społeczne i historyczne, E.W. Pływaczewski (red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2010. Google Scholar
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Zoll A., Praworządność i prawa człowieka, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998. Google Scholar