Seniorzy jako osoby zagrożone wykluczeniem społecznym na przykładzie małych miast. Wybrane problemy prawne, kryminologiczne i wiktymologiczne
Monika Kotowska
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWMhttps://orcid.org/0000-0002-7757-020X
Abstrakt
Globalny proces starzenia się społeczeństwa obserwowany na całym świecie przenosi się również do Polski. W Polsce z roku na rok przybywa osób, które ukończyły 65 rok życia. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie zagrożenia zjawiskiem wykluczenia społecznego osób starszych, mieszkających w małych miastach. Zaprezentowano w nim wyniki badań własnych z udziałem 81 seniorów. Badania przeprowadzono za pomocą sondażu diagnostycznego. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety.
Słowa kluczowe:
prawa osób starszych, wykluczenie społeczne, starość, czynniki ryzykaBibliografia
Banasik M., Wojtowicz A., Basiaga-Pasternak J., Drzewiecka K., Porównanie poziomu samotności osób mieszkających na wsi i w mieście [w:] M. Mirowska, R. Majer (red.) Naukowe i praktyczne konteksty wybranych problemów starzejącego się społeczeństwa wsi, Częstochowa 2020 Google Scholar
Białobrzewska P., Przemoc wobec osób starszych – skala zjawiska, [w:] A. Baranowska, E. Kościńska, K.M. Wasilewska-Ostrowska (red.), Społeczny wymiar życia i aktywności osób starszych, Toruń 2013, s. 137. Google Scholar
Biały S., Zadania administracji publicznej w zakresie polityki społecznej wobec osób starszych – wybrane zagadnienia, „Zeszyt Prawniczy UAM” 2022 nr 12 Google Scholar
Błachnio A., Potencjał osób w starości. Poczucie jakości życia w procesie starzenia się, Bydgoszcz 2019 Google Scholar
Błędowski P., Sytuacja materialna osób starszych, [w:] A. Mossakowska, A. Węcek, P. Błędowski (red.), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Poznań 2012 Google Scholar
Błędowski P., Potrzeby opiekuńcze osób starszych [w:] A. Mossakowska, A. Węcek, P. Błędowski (red.), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Poznań 2012 Google Scholar
Bojanowska E., Sytuacja ekonomiczna osób starszych – stabilizacja czy niepewność [w:] E. Bojanowska, R. Czekalski (red.) Pandemia a seniorzy. Wyzwania – działania – rozwiązania, Warszawa 2023 Google Scholar
Broczek K., Mossakowska M., Szybalska A., Kozak-Szkopek E., Ślusarczyk P., Wieczorowska-Tobis K., Parnowski T., Występowanie objawów depresyjnych u ludzi starszych, [w:] A. Mossakowska, A. Węcek, P. Błędowski (red.) Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Poznań 2012 Google Scholar
Czerniawska O., Starość wczoraj, dziś i jutro [w:] W. Wnuk (red.), Ludzie starsi w trzecim tysiącleciu. Szanse, nadzieje, potrzeby, Wrocław 2002 Google Scholar
Frans J., Starsi Polacy jako użytkownicy mediów masowych, Osoby starsze w społeczeństwie – społeczeństwo wobec osób starszych, [w:] M. Makuch, D. Moroń (red.) Osoby starsze w społeczeństwie. Społeczeństwo wobec osób starszych, Wrocław 2011 Google Scholar
Halicka M., Halicki J., Ślusarczyk P., Przemoc w stosunku do osób starszych [w:] A. Mossakowska, A. Węcek, P. Błędowski (red.) Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Poznań 2012 Google Scholar
Halicka M., Ludzie starzy jako ofiary przemocy [w:] P. Szukalski, B. Szatur-Jaworska (red.), Aktywne starzenie się – przeciwdziałanie barierom, Łódź 2014 Google Scholar
Hołyst B., Kryminologia, Wolters Kluwer, Warszawa 2022 Google Scholar
Jabłonko O., Edukacja w życiu seniorów [w:] M. Makuch, D. Moroń (red.) Osoby starsze w społeczeństwie. Społeczeństwo wobec osób starszych, Wrocław 2011 Google Scholar
Klaus W., Margizens. Exclusion and state violence towards the Romanian Roma community in Poland „Archiwum Kryminologii” 2021 t. 43(2) Google Scholar
Kołodziej W., Bio-psycho-społeczne funkcjonowanie osób starszych a społeczne stereotypy i uprzedzenia dotyczące starzenia się i starości [w:] A. Nowicka (red.) Wybrane problemy osób starszych, Kraków 2010 Google Scholar
Kowalik W., A. Pawlina, Internet oczami seniorów. Percepcja i wzory wykorzystywania [w:] A. Kowalik, A. Pawlina (red.), Nowe zjawiska i procesy w badaniach nad polskimi kulturami starości, Kraków 2015 Google Scholar
Lutyński J., Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia, Łódź 2000 Google Scholar
Majer M., Aktywność fizyczna i deklarowane samopoczucie osób starszych zamieszkujących tereny wiejskie [w:] M. Mirowska, R. Majer (red.) Naukowe i praktyczne konteksty wybranych problemów starzejącego się społeczeństwa wsi, Częstochowa 2020 Google Scholar
Moroń D., Rola organizacji pozarządowych w życiu seniorów [w:] M. Makuch, D. Moroń (red.), Osoby starsze w społeczeństwie – społeczeństwo wobec osób starszych, Wrocław 2011 Google Scholar
Nowicka A., Starość jako faza życia człowieka [w:] A. Nowicka (red.) Wybrane problemy osób starszych, Kraków 2010 Google Scholar
Pakuła M., Postawy osób starszych wobec edukacji. Studium teoretyczno-diagnostyczne, Lublin 2007 Google Scholar
Sitarz O., A. Jaworska-Wieloch, Wiktymologiczne i prawnokarne aspekty przemocy wobec osoby starsze, „Archiwum Kryminologii” 2019, t. XLI nr 2 Google Scholar
Stępniak P., Resocjalizacja (nie)urojona. O zawłaszczaniu przestrzeni penitencjarnej, Warszawa 2017 Google Scholar
Sztompka P., Przestrzeń życia codziennego [w:] M. Bogunia-Borowska (red.), Barwy codzienności. Analiza socjologiczna, Warszawa 2009 Google Scholar
Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 2010 Google Scholar
Szukalski P., Poczucie samotności i osamotnienia wśród sędziwych seniorów a ich sytuacja rodzinna, „Auxilium Socjale – Wsparcie Społeczne” 2005 nr 2 Google Scholar
Twardowska-Rajewska J., Rajewska-de Mezer J., Nadużycia wobec seniorów w ich rodzinach [w:] M. Bińczycka-Anholcer (red.), Przemoc i agresja jako problem zdrowia publicznego, Warszawa 2005 Google Scholar
Wiśniewska-Roszkowska K., Gerontologia dla pracowników socjalnych, Warszawa 1982 Google Scholar
Wojtowicz A., Banasik M., Basiaga-Pasternak J., Dyląg M., Jakość i satysfakcja z życia osób starszych mieszkających na wsi i w mieście [w:] M. Mirowska, R. Majer (red.) Naukowe i praktyczne konteksty wybranych problemów starzejącego się społeczeństwa wsi, Częstochowa 2020 Google Scholar
Wyszkowska D., Gabińska M., Romańska S., Sytuacja osób starszych w Polsce w 2020 r., Białystok 2021 Google Scholar
Zalewska-Puchała J., Kostrz M., Majda A., Kamińska A., Poczucie samotności starszych osób, „Problemy Pielęgniarstwa” 2015 nr 23(2) Google Scholar
Zamorska K., M. Makuch, Starzenie się społeczeństwa. Wymiar społeczny, gospodarczy i polityczny, Kraków 2018 Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0002-7757-020X
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.