European Central Bank’s climate change mandate

Tomasz Knepka

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0002-6848-8239


Abstrakt

Zmiany klimatu stanowią obecnie jedno z głównych zagrożeń współczesnego Świata. W walce z tym zagrożeniem potrzebna jest zintegrowana aktywność rządów i organów legislacyjnych wszystkich państw na wszystkich kontynentach. Banki centralne mają również w tej „walce” do odegrania swoją rolę - w ramach polityki pieniężnej i nadzorczej - jak to jest w przypadku tytułowego Europejskiego Banku Centralnego (ECB). Aktywność instytucji publicznych w niwelowaniu negatywnych skutków wynikających ze zmian klimatu musi odbywać się w ramach demokratycznych zasad, zgodnie z obowiązującym prawem. Podobnie jest z bankami centralnymi, których działalność musi mieścić się w ramach przyznanych im mandatów. Celem artykułu jest analiza regulacji prawnych w obszarze mandatu ECB w zakresie polityki pieniężnej oraz nadzorczej w odniesieniu do wyzwań stojących przed owym bankiem w związku ze zmianami wynikającymi ze zmian klimatu. W toku eksploracji regulacji prawna Unii Europejskiej oraz studiów literaturowych – szczególnie opracowań zagranicznych  Autor postawił tezę, w świetle której EBC posiada wystarczające umocowanie prawne do przeciwdziałania negatywnym skutkom wynikającym ze zmian klimatu. Na poparcie powyższej tezy Autor wskazał m.in. następujące wnioski: interpretacja mandatu EBC określonego w TFUE powinna odbywać się w odniesieniu do wykładni celowościowej prawa UE, takie ujęcie pozwala na odkodowanie z regulacji unijnych drugorzędnego – istotnego – celu EBC w kontekście niwelowania negatywnych skutków wynikających ze zmian klimatu za pomocą wspierania polityki gospodarczej w kierunku celu do jakiego UE została powołana. Ponadto jak pokazały wyroki TSUE z ostatnich lat, w których zarzucano EBC wykraczanie poza swój podstawowy mandat – bank ten ma znaczną swobodę w interpretowaniu swojej legitymacji – nawet przy autonomicznym wykorzystaniu wykładni rozszerzającej - co w konsekwencji pozwala na aktywność w odniesieniu do zmian klimatu.


Słowa kluczowe:

prawo Europejskiego Banku Centralnego, zmiany klimatu, mandat prawny


Bartholomew L., Diggle P., Central Banks and Climate Change - The Case for Action (July 29, 2021).   Google Scholar

Crowe Ch., Meade E., Central Bank Independence and Transparency: Evolution and Effectiveness, “IMF Working Paper”, WP/08/119.   Google Scholar

Crowe Ch., E. Meade, The Evolution of Central Bank Governance around the World, “Journal of Economic Perspectives”, Volume 21, Number 4—Fall 2007.   Google Scholar

Cullen J., Central Banks and Climate Change: Mission Impossible?, „Journal of Financial Regulation” October 2023, Volume 9, Issue 2.   Google Scholar

Ehrlich P., The New Sustainability Strategy of the ECB, The European Central Bank and Its Role in a Sustainable Finance System, , eds. H. Bolsinger, J. Hoffmann, B. Villhauer, 2023.   Google Scholar

Jurkowska-Zeidler A.M., Janovec M., Financial Market Stability: A Key Driver of Sustainable Finance, “Gdańskie Studia Prawnicze”, 2024 nr 1 (62)..   Google Scholar

Knepka T., "The Never-Ending Story": Reflections on the Powers of the European Central Bank, “Gdańskie Studia Prawnicze” 2024, R. 28, nr 1   Google Scholar

Knepka T, The Significance of the 5 May 2020 Judgment of the Constitutional Court of the Federal Republic of Germany (Weiss II) for the Process of Integration of the European Union Financial Market, “Financial Law Review” 2023, iss. 32 (4).   Google Scholar

Lastra R. M., Parajon Skinner Ch., Sustainable Central Banking, “Virginia Journal of International Law”, Vol. 61, 2023.   Google Scholar

Lastra R. M., Aleksander K., The ECB Mandate: Perspectives on Sustainability and Solidarity, [in.] The ECB's Mandate: Perspectives on General Economic Policies, STUDY Requested by the ECON committee Monetary Dialogue, June 2020.   Google Scholar

Monnin P., Central Banks and the Transition to a Low-Carbon Economy, “Council On Economic Policies, Discussion Note” 2018, No 1.   Google Scholar

Schmidt M, On the Role of the ECB in Sustainable Finance, [in:] The European Central Bank as a Sustainability Role Model Philosophical, Ethical and Economic Perspectives, eds. H. Bolsinger, J. Hoffmann, B. Villhauer, 2021.   Google Scholar

Spinaci S., Höflmayr M., Hofmann L., Green central banking, “European Parliamentary Research Service”, September 2022.   Google Scholar

Volz U., On the Role of Central Banks in Enhancing Green Finance, „Inquiry Working Paper” 2017, No 1.   Google Scholar

Van Tilburg R, Simić A., Legally green, Climate change and the ECB mandates, Sustainable Finance Lab, „Policy Paper” 2021.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-03-10

Cited By /
Share

Knepka, T. (2025). European Central Bank’s climate change mandate. Studia Prawnoustrojowe, (67). https://doi.org/10.31648/sp.10848

Tomasz Knepka 
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0002-6848-8239