Podstawy prawne działań represyjnych wobec przedstawicieli aparatu państwowego II Rzeczpospolitej w Polsce po II Wojnie Światowej

Tomasz Majer

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-4630-685X


Abstrakt

After the end of World War II and the takeover of power in Poland by the communists, repression began  against people associated with the state administration of the Second Polish Republic. The authorities issued a number of legal acts allowing the use of repression against political opponents. Government officials of the Second Polish Republic and the wider elite of that country were also considered political opponents. Mere political activity or work in government administration could have caused repression. The communists recognized the interwar Polish authorities as hostile. Participation in exercising and exercising power after 1926 was often a sufficient excuse for repression. The repression used by the communist authorities took the form of both abuses of power and law-based activities. The latter will be di-scussed in this article. The Polish authorities issued a number of legal acts enabling discriminatory or repressive measures against specific persons or social groups. Some citizens were to be punished for their political and professional activity before the war. The repressions were related to both criminal-law and civil and administrative law. In addition to imprisonment and other penalties, opponents of the state faced nationalization as well as a campaign of administrative difficulty and harassment. These provisions require careful discussion. Their validity and application may currently form the basis for questioning the legality of a number of state actions. It should also be generally determined when service in the interwar administration or political activity ceased to constitute the basis for repression.


Słowa kluczowe:

repression, criminal law, officials, authorities, law


Auscaler G., Wolter W., Prawo karne, [w:] Dziesięciolecie prawa Polski Ludowej 1944–1954. Zbiór studiów, Warszawa 1955.   Google Scholar

Kładoczny P., Prawo jako narzędzie represji w Polsce Ludowej (1944–1956). Prawna analiza kategorii przestępstw przeciwko państwu, Warszawa 2004.   Google Scholar

Kubicki L., Zbrodnie wojenne w świetle prawa polskiego, Warszawa 1963.   Google Scholar

Ławnik J. Represje policyjne wobec ruchu robotniczego w latach 1918–1939, Warszawa 1979.   Google Scholar

Machnikowska A., Sądownictwo karne na Pomorzu Gdańskim w latach 1945–1950, [w:] T. Maciejewski, (red.), Dzieje wymiaru sprawiedliwości, Koszalin 1999.   Google Scholar

Majer P., Milicja Obywatelska 1944–1957. Geneza, organizacja, działalność, miejsce w aparacie władzy, Olsztyn 2004.   Google Scholar

Majer T., Pełnomocnik Rządu RP na Okręg Mazurski, „Studia Prawnoustrojowe” 2012, nr 18.   Google Scholar

Melezini M., Punitywność wymiaru sprawiedliwości karnej w Polsce w XX wieku, Białystok 2003.   Google Scholar

Misiuk A., Policja Państwowa 1919–1939. Powstanie, organizacja, kierunki działania, Warszawa 1996.   Google Scholar

Pepłoński A., Policja Państwowa w systemie organów bezpieczeństwa drugiej Rzeczypospolitej, Szczytno 1991.   Google Scholar

Poksiński J., My, sędziowie, nie od Boga… Z dziejów sądownictwa wojskowego PRL 1944–1956. Materiały i dokumenty, Warszawa 1996.   Google Scholar

Razyhrayev O., Policja Państwowa wobec ruchu antypaństwowego i dywersyjnego na terenie województwa wołyńskiego w latach 1921–1926, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia” 2010, vol. 65, z. 1.   Google Scholar

Rzeplińska I., Konfiskata mienia. Studium z historii polityki kryminalnej, Warszawa 1997.   Google Scholar

Rzepliński A., Sądownictwo w Polsce Ludowej, między dyspozycyjnością a niezawisłością, Warszawa 1989.   Google Scholar

Sidorkiewicz K., Stosowanie w latach 1946–1956 na Pomorzu i Kujawach dekretu z 22 stycznia 1946 r. o odpowiedzialności za klęskę wrześniową i faszyzację życia   Google Scholar

państwowego, [w:] W. Kulesza (red.), A. Rzepliński (red.), Przestępstwa sędziów i prokuratorów w Polsce lat 1944–1956, Warszawa 2000.   Google Scholar

Stanowska M., Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach rehabilitacyjnych w latach 1988–1991, „Archiwum Kryminalistyki” 1993, t. XIX.   Google Scholar

Wysocki W., Rotmistrz Pilecki, Warszawa 1994.   Google Scholar

Zaremba M., Wielka Trwoga. Polska 1944–1947, Kraków 2012.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2019-11-30

Cited By /
Share

Majer, T. (2019). Podstawy prawne działań represyjnych wobec przedstawicieli aparatu państwowego II Rzeczpospolitej w Polsce po II Wojnie Światowej. Studia Prawnoustrojowe, (44), 259–275. https://doi.org/10.31648/sp.4908

Tomasz Majer 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-4630-685X