Porzucenie małoletniego poniżej 15 lat lub osoby nieporadnej w świetle przepisów kodeku karnego
Katarzyna Majchrzak
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawiehttps://orcid.org/0000-0003-4152-441X
Abstrakt
Przestępstwo porzucenia małoletniego do lat 15 albo osoby nieporadnej umieszczone zostało w rozdziale przestępstw przeciwko rodzinie i opiece. Najważniejszym dobrem chronionym jest rodzina oraz instytucja opieki i nadzoru. Porzucenie oznacza działanie polegające na opuszczeniu podopiecznego, połączone jednocześnie z zaprzestaniem troszczenia się o niego i bez zapewnienia mu opieki ze strony innych osób. W wielu wypadkach okres pozostawienia bez opieki może rozstrzygać o tym, czy miało miejsce porzucenie. Sprawcą tego przestępstwa może być wyłącznie osoba, na której spoczywa obowiązek sprawowania opieki. Źródłem obowiązku może być ustawa, orzeczenie sądu albo umowa. Najczęściej sprawcą będzie rodzic lub opiekun, ale także osoba, która incydentalnie zobowiązuje się do sprawowania opieki np. nad dzieckiem zabierając je na spacer czy wycieczkę. Jest to przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego z urzędu.
Słowa kluczowe:
porzucenie, osoba nieporadna, prawo do opieki, małoletni.Bibliografia
Andrzejewski M., Prawna ochrona rodziny, C.H. Beck, Warszawa 1999. Google Scholar
Barczak-Oplustil A., Prezydencki projekt nowelizacji Kodeksu karnego i ustawy o postę-powaniu w sprawach nieletnich (kilka uwag krytycznych), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych”, 2016, z. 3. Google Scholar
Buchała K., Prawo karne materialne, PWN, Warszawa 1989. Google Scholar
Góral R., Praktyczny komentarz. Kodeks karny, Zrzeszenie Prawników Polskich, Warszawa 2007. Google Scholar
Górniok O., Hoc S., Przyjemski S.M., Kodeks karny. Komentarz, t. 2, Arche, Gdańsk 1999. Google Scholar
Hypś S., Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece, [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom I. Komentarz, (red.) M. Królikowski, R. Zawłocki, C.H. Beck, Warszawa 2017. Google Scholar
Hypś S., Art. 210 KK (Porzucenie), [w:] Kodeks karny. Komentarz, (red.) A. Grześko¬wiak, K. Wiak, Warszawa 2019, Legalis. Google Scholar
Hypś S., Art. 210 (Porzucenie), [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom I. Komentarz do artykułów 117–221, (red.) M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa 2017, Legalis. Google Scholar
Jaworski S., Przesłanki warunkowego umorzenia postępowania karnego, „Monitor Prawniczy” 2013, nr 4, Legalis. Google Scholar
Jodłowski J., Szewczyk M., Komentarz do art. 210 Kodeksu karnego, [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117–211a, (red.) W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017, LEX. Google Scholar
Kilińska-Pękacz A.,Przestępstwo porzucenia dziecka, „Prokuratura i Prawo” 2016, nr 4. Google Scholar
Konarska-Wrzosek V., Ochrona dziecka w prawie karnym, TNOiK, Toruń 1999. Google Scholar
Konarska-Wrzosek V., Szewczyk M., Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece, [w:] System prawa karnego, (red.) J. Wary¬lewski, C.H. Beck, Warszawa 2016. Google Scholar
Kosonoga J., Art. 210 Porzucenie, [w:] Kodeks karny. Komentarz, (red.) R. Stefański, Warszawa 2018, Legalis. Google Scholar
Kubicki L., Przestępstwo popełnione przez zaniechanie, Wyd. Prawnicze, Warszawa 1975. Google Scholar
Majewski J., Prawnokarne przypisywanie skutku przy zaniechaniu, Kraków 1997. Google Scholar
Mozgawa M., Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece, [w:] Kodeks Karny. Komentarz, (red.) M. Mozgawa, Wolters Kluwer, Warszawa 2013. Google Scholar
MuszyńskaA., Komentarz do art. 210 Kodeksu karnego, [w:] Kodeks karny. Część szcze-gólna. Komentarz, (red.) J. Giezek, Warszawa 2014, LEX. Google Scholar
Rabiega R., O zaniechaniu i usiłowaniu w kontekście mieszanej strony podmiotowej czynu zabronionego pod groźbą kary, „Ius Novum” 2011, nr 2. Google Scholar
Siwik Z., Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece, [w:] Kodeks Karny. Komentarz, (red.) M. Filar, Wolters Kluwer, Warszawa 2012. Google Scholar
Słownik języka polskiego, t. 2, (red.) M. Szymczak, PWN, Warszawa 1988. Google Scholar
Stefański R.A., Przestępstwo porzucenia (art. 187 k.k.), „Prokuratura i Prawo” 1997, nr 5. Google Scholar
Stefański R.A., Środek karny pozbawienia praw rodzicielskich lub opiekuńczych w świetle projektu nowelizacji kodeksu karnego, „Prokuratura i Prawo” 2007, nr 11, Legalis. Google Scholar
Szczechowicz K., Prawnokarna ochrona prawidłowego funkcjonowania rodziny, „Stu¬dia Prawnoustrojowe” 2019, nr 44. Google Scholar
Trocha O., Prawnokarne spojrzenie na zjawisko krzywdzenia dzieci, „Edukacja Prawnicza” 2014, nr 2. Google Scholar
Wąsek A., Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece, [w:] Kodeks karny. Część szczegól¬na, t. 1, (red.) A. Wąsek, C.H. Beck, Warszawa 2004. Google Scholar
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
https://orcid.org/0000-0003-4152-441X
