Wybrane zagadnienia materialnoprawnych przesłanek ubezwłasnowolnienia
Abstrakt
Instytucja ubezwłasnowolnienia stanowi silną ingerencję w sferę konstytucyjnych praw i wolności jednostki. Przesłanki, których spełnienie umożliwia orzeczenie ubezwłasnowolnienia całkowitego albo ubezwłasnowolnienia częściowego mają różny charakter. Rozważenia na temat podjęto zarówno w judykaturze jak i piśmiennictwie. Na tym tle doszło do licznych sporów dotyczących znaczenia i stosowania instytucji ubezwłasnowolnienia. Przesłanki orzeczenia ubezwłasnowolnia zarówno całkowitego jak i częściowego możemy podzielić na kodeksowe i pozakodeksowe, które zostały wypracowane na gruncie orzecznictwa. W artykule przedstawiono trudności, na jakie sędziowie obecnie natrafiają przy rozstrzyganiu spraw o ubezwłasnowolnienie. Kwestią budząca znaczne wątpliwości jest sposób i obligatoryjność określenia czy danym przypadku ubezwłasnowolnienie będzie celowe oraz czy będzie służyć wyłącznie interesom tej osoby. Ustawodawca winien jednoznacznie uregulować niniejsze zagadnienie poprzez wskazanie wprost w ustawie o konieczności rozważenia przez sąd czy ubezwłasnowolnienie danej osoby jest celowe i służy jej interesom.
Słowa kluczowe:
prawo cywilne, choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy, zaburzenia psychiczne, brak zdolności do czynności prawnychBibliografia
Bieniek E., Legal consequences of emancipation by marriage, „Studia Prawnoustro¬jowe” 2012, nr 16. Google Scholar
Dmowski S., aktualizacja Trzaskowski R. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, (red.) J. Gudowski, Wolters Kluwer, Warszawa 2014. Google Scholar
Gapska E., Studzińska J., Postępowanie nieprocesowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Krajewski T., Ustawa o pomocy społecznej. Interpretacje przepisów w oparciu o orzecz-nictwo, C.H. Beck, Warszawa 2016. Google Scholar
Księżak P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna. Przepisy wprowadzające (art. I– LXV PWKC) – Część ogólna, Własność i inne prawa rzeczowe (art. 1–352 KC), t. 1, K. Osajda (red.), C.H. Beck, Warszawa 2013. Google Scholar
Lewandowska E., Effects of behavior of a person taking invalid legal action, „Studia Prawnoustrojowe” 2016, nr 32. Google Scholar
Ludwiczak L., Ubezwłasnowolnienie w polskim systemie prawnym. Aspekty material-noprawne i formalnoprawne, LexisNexis, Warszawa 2012. Google Scholar
Marszałkowska-Krześ E., Postępowanie nieprocesowe w sprawach osobowych oraz ro-dzinnych, Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii, seria 17, Wyd. UWr, Wrocław 2012. Google Scholar
Pazdan M., [w:] Kodeks cywilny, t. 1, (red.) K. Pietrzykowski, C.H. Beck, Warszawa 2013. Google Scholar
Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne. Część ogólna, C.H. Beck, Warszawa 2011. Google Scholar
Sokołowski T., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Część ogólna, t. 1, (red.) A. Kidyba, Wolters Kluwer, Warszawa 2009. Google Scholar
Strugała R., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, (red.) E. Gniewek, P. Machnikowski, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Sylwestrzak A., Charakter prawny i kompetencje kuratora osoby ubezwłasnowolnionej częściowo, „Przegląd Sądowy” 2011, nr 5. Google Scholar
Sylwestrzak A., Ubezwłasnowolnienie częściowe. Glosa do postanowienia SN 16 kwiet¬nia 2010 r., IV CSK 470/09, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2010, nr 3–4. Google Scholar
Szochner-Siemińska M., Placówki dzienne i całodobowe w systemie pomocy społecznej, C.H. Beck, Warszawa 2018. Google Scholar
Tomaszewska M., Charakter prawny decyzji o ubezwłasnowolnieniu w sądowym stoso¬waniu prawa, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2008. Google Scholar