Ramy prawne utraty statusu odpadów w Polsce
Maciej Kruś
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w PoznaniuKamil Tychmanowicz
Abstrakt
Celem artykułu jest wskazanie dopuszczalnych w prawie polskim sposobów zastosowania instytucji utraty statusu odpadów, co ma istotne znaczenie dla realizacji gospodarki o obiegu zamkniętym. Badania naukowe miały charakter dogmatyczny. Taki cel wynika z wątpliwości istniejących w polskiej doktrynie i orzecznictwie. Warto podkreślić, że stosowanie tej instytucji jest efektem wdrożenia dyrektywy prawa europejskiego. Co ciekawe także w innych państwach członkowskich występują trudności z praktycznym stosowaniu tej instytucji. Analiza prowadzona jest z uwzględnieniem prawa europejskiego. Poglądy wspierane są odwołaniem do orzecznictwa sądów europejskich, polskich a także orzeczeń sądów krajowych innych państw członkowskich. Przedstawione cztery przypadki zastosowania tej instytucji. Pierwszy to gdy kryteria określono na szczeblu Unii za pomocą przepisów ogólnych. Drugi przypadek dotyczy określania kryteriów przez władze państw członkowskich. W prawie polskim taką możliwość przewidziano wprost stosunkowo niedawno. Do dziś nie wydano ani jednego aktu w tej sprawie. Trzeci przypadek obejmuje rozstrzyganie przez władze krajowe w odniesieniu do konkretnego przypadku. Możliwość ta nie wynika wprost z polskiej ustawy. Jest jednak wprost określona w dyrektywie. W artykule wskazano, że w tym przypadku dyrektywę można zastosować bezpośrednio. W artykule rozważana jest także czwarta możliwość. Polega ona na utracie przez odpad statusu odpadu bez wcześniejszego orzeczenia władzy. Problematyczny jest jednak w prawie polskim obowiązek uzyskania zgody na odzysk na skalę przemysłową. Dlatego zgłoszono postulat wprowadzenia dla niektórych rodzajów odpadów tylko obowiązku informowania o ich przetwarzaniu.
Słowa kluczowe:
prawo, utrata statusu odpadu, gospodarka o obiegu zamkniętym, polityka odpadowa, dyrektywa ramowa w sprawie odpadówBibliografia
den Boer E., Gawłowski A., Godlewska K., Górski M., Szpadt R., Środa B., Marliere H., Kruś M., Piotrowska A., Bujny J., Mądry T., Utrata statusu odpadu – rzeczywiste ułatwienie czy recyklingowa fikcja?, „Logistyka Odzysku” 2017, nr 2(23). Google Scholar
Bujny J., Mądry T., Utrata statusu odpadu, „Logistyka Odzysku” 2016, nr 4(21). Google Scholar
Bukowski Z., Koncepcja zrównoważonego rozwoju w prawie, ze szczególnym uwzględnieniem prawa gospodarczego, „Handel Wewnętrzny” 2012, nr specjalny, t. 3 (lipiec–sierpień): Trendy i wyzwania zrównoważonego rozwoju w XXI wieku, https://bazekon.uek.krakow.pl/en/gospodarka/171336693. Google Scholar
Danecka D., Radecki W., Ustawa o odpadach. Komentarz, wyd. piąte, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. Google Scholar
Górski M., Utrata statusu odpadu – regulacje a ich interpretacja, „Przegląd Komunalny” 2016, nr 5/2016. Google Scholar
Jerzmański J., Ustawa z 14 grudnia 2012 r. – nowe zasady gospodarowania odpadami, „Zeszyty Komunalne” 2013, nr 1(104). Google Scholar
Johanssona N., Forsgren C., Is this the end of end-of-waste? Uncovering the space between waste and products, „Resources, Conservation and Recycling” 2020, nr 155, Google Scholar
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0921344919305622. Google Scholar
Kamiński M., Bezpośrednie i pośrednie stosowanie dyrektyw unijnych przez polskie sądy administracyjne, „Przegląd Sądowy” 2011, nr 1. Google Scholar
Kościuk A., Utrata statusu odpadów – problemy w praktyce branży budowlanej, 2020, Lex. Google Scholar
Kruś M., Piotrowska A., Procedura utraty statusu odpadu., „Przegląd Komunalny” 2014, nr 4. Google Scholar
Kruś M., Akty transnarodowe w systemie europejskich aktów administracyjnych, Wyd. Nauk. UAM, Poznań 2021. Google Scholar
Mik C., Wykładnia zgodna prawa krajowego z prawem Unii Europejskiej, [w:] S. Wronkowska (red.), Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, Zakamycze, Kraków 2005. Google Scholar
Ole H., Jette Bjerre H., Margareta W., Olalis W., EoW for aggregates in the Nordic countries: Status and policy, [w:] End-of-Waste Criteria for Construction & Demolition Waste, Nordic Council of Ministers, 2016. Google Scholar
Jarass H.D., Petersen F., Kreislaufwirtschaftsgesetz: KrWG. Kommentar, C.H. Beck, Monachium 2014. Google Scholar
Ragossnig A., Schneider D., Circular economy, recycling and end-of-waste, „Waste Management & Research” 2019, nr 37(2), https://journals.sagepub.com/doi/full /10.1177/0734242X19826776. Google Scholar
Rakoczy B., Karpus K. Ustawa o odpadach. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2013. Google Scholar
Versteyl L.-A., Mann T., Schomerus T., Kreislaufwirtschaftsgesetz. Kommentar, wyd. czwarte, C.H. Beck, 2019. Google Scholar
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu