Granice prawnej dopuszczalności zatrzymania osoby w stanie nietrzeźwości w trybie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi
Katarzyna Rydz-Sybilak
Uniwersytet ŁódzkiAbstrakt
Celem niniejszego artykułu jest analiza przepisów rządzących zatrzymaniem w trybie administracyjnym. Obecna regulacja prawna związana z problematyką wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi za swój szczytny cel stawia sobie dbałość o zapewnienie pomocy osobie uzależnionej, w tym zapewnienie stosownego wsparcia osobom najbliższym dla uzależnionego. Przewiduje katalog środków doraźnych, jak również kompleksową pomoc, w tym niezbędną formę wsparcia zakładu leczniczego. Postanowienia tego aktu prawnego mają zadbać o życie i zdrowie uzależnionego, zapewnić mu bezpieczeństwo oraz humanitarne traktowanie. Problemem wyłaniającym się na tle tejże regulacji jest jednak sposób realizacji czynności przez funkcjonariuszy publicznych, a zmierzających do pozbawienia wolności osoby pozostającej w stanie nietrzeźwości. Konieczność pozbawienia wolności poprzez zatrzymanie administracyjne może być uznana za prawnie dopuszczalną lub realizowaną bez umocowania w treści obowiązujących przepisów. Może także stanowić przestępstwo nadużycia uprawnień przez funkcjonariusza publicznego, nie tylko w odniesieniu do przedmiotowej czynności, ale także w kontekście zachowań towarzyszących. Analiza stanu prawnego prowadzi do wniosków, iż należy postulować o indywidualizację zachowań funkcjonariuszy w procedurze zatrzymania administracyjnego. Decydującym kryterium winna zostać obrana ochrona życia i zdrowia człowieka. W przypadkach, gdy tej ochrony jednostka nie wymaga, zatrzymanie administracyjne wydaje się być nieuzasadnione, co w konsekwencji może powodować naruszenie konstytucyjnych uprawnień zatrzymanego.
Słowa kluczowe:
prawo karne, zatrzymanie administracyjne, wychowanie w trzeźwości, przekroczenie uprawnień funkcjonariusza publicznegoBibliografia
Barczak-Oplustil A., [w:] W. Wróbel (red.), A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, cz. II: Komentarz do art. art. 212–277d, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Cora Ł., Zatrzymanie administracyjne na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, „Prokuratura i Prawo” 2008, nr 5. Google Scholar
Górniok O., Zawłocki R., [w:] A. Wąsek, R. Zawłocki, Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, C.H. Beck, Warszawa 2014. Google Scholar
Hoc S., [w:] R.A. Stefański (red.), Kodeks karny. Komentarz, wyd. 5 C.H. Beck, Warszawa 2020. Google Scholar
Kardas P., Odpowiedzialność za nadużycie zaufania i oszustwo w konfiguracjach wieloosobowych, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2014, t. XVIII. Google Scholar
Kulik M., [w:] M. Mozgawa (red.), Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, Lex, komentarz do art. 231 k.k. Google Scholar
Kotowski W., Straże gminne. Komentarz, 2014, Lex. Google Scholar
Koszowski M., Niżnik-Dobosz I., Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. Google Scholar
Wojciechowski J., Kodeks karny. Komentarz. Orzecznictwo, Librata, Warszawa 1997. Google Scholar
Zoll A., [w:] K. Buchała, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna, Zakamycze, Kraków 1999. Google Scholar
Uniwersytet Łódzki
