Wpływ zaburzeń zachowania w okresie nieletniości na rozwój drogi przestępczej. Wybrane problemy na przykładzie członków zorganizowanych grup przestępczych
Monika Kotowska
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
Celem artykułu jest prezentacja wybranych uwarunkowań zaburzeń osobowości. Omówione zostały zaburzenia zachowania związane z aktywnością sprawców, które podnoszą ryzyko kariery przestępczej. Artykuł ma charakter empiryczny i bazuje na technice jakościowej takiej jak wywiady swobodne przeprowadzone z członkami zorganizowanych grup przestępczych oraz analizie dokumentów.
Słowa kluczowe:
kryminologia, nieletni, członkowie zorganizowanych grup przestępczych, badanie jakościowe, zaburzenia zachowaniaBibliografia
Błachut J., Gaberle A., Krajewski K., Kryminologia, Arche, Gdańsk 2007. Google Scholar
Buczkowski K., Wiktorska P., Wybrane perspektywy analizowania aktywności kryminalnej oraz definicje karier kryminalnych, [w:] W. Klaus, I. Rzeplińska, P. Wiktorska, D. Woźniakowska-Fajst (red.), Karierowicze kryminalni? Aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich, Wyd. INP PAN, Warszawa 2021. Google Scholar
Cisowski W., Przestępczość nieletnich, [w:] P. Łabuz, I. Malinowska, M. Michalski (red.), Kryminologia, Difin, Warszawa 2020. Google Scholar
Czajka W., Badania osobowości nieletnich i młodocianych w świetle ustaw i praktyki organów sprawiedliwości, „Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne” 1991, t. 21. Google Scholar
Gaberle A., Korcyl-Wolska M., Komentarz do ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, Arche, Gdańsk 2002. Google Scholar
Górecki P., Konarska-Wrzosek V., Postępowanie w sprawach nieletnich. Komentarz, wyd. drugie, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Hołyst B., Psychologia kryminalistyczna, wyd. trzecie, LexisNexis, Warszawa 2009. Google Scholar
Jurgielewicz-Delegacz E., Etiologia przestępczości nieletnich, [w:] E.W. Pływaczewski, S. Redo, E. Guzik-Makaruk, K. Laskowska, W. Filipkowski, E. Glińska, E. Jurgielewicz-Delegacz, M. Perkowska (red.), Kryminologia. Stan i perspektywy rozwoju. Z uwzględnieniem założeń Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. Google Scholar
Klimasiński K., Zaburzenia osobowości u młodzieży – psychopatia i socjopatia, [w:] B. Urban (red.), Dewiacje wśród młodzieży. Uwarunkowania i profilaktyka, Wyd. UJ, Kraków 2001. Google Scholar
Kołakowska-Przełomiec H., Przestępczość nieletnich, [w:] W. Świda (red.), Kryminologia, PWN, Warszawa 1977. Google Scholar
Kotowska M., Kariery kryminalne członków zorganizowanych grup przestępczych, Difin, Warszawa 2019. Google Scholar
Kotowska M., Uwarunkowania przestępczości nieletnich w województwie warmińsko-mazurskim w świetle badań empirycznych, „Archiwum Kryminologii” 2011, t. XXXIII. Google Scholar
Kruk E., Skrętowicz E., Bojarski T., Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz, wyd. piąte, Wolters Kluwer, Warszawa 2016. Google Scholar
Łucka I., Stępnicka J., Opiniowanie sądowo-psychiatryczne w sprawach nieletnich – diagnoza interdyscyplinarna, „Akademia Psychiatrii” 2011, t. 8. Google Scholar
Moffitt T.E., Adolescence-limited and life-course persistent antisocial behavior: A developmental taxonomy, „Psychological Review” 1993, t. 100, nr 4. Google Scholar
Ostrowska K., Psychologiczne determinanty przestępczości młodocianych. Analiza kryminologiczna, PWN, Warszawa 1981. Google Scholar
Puri B.K., Treasaden I.H., Psychiatria. Podręcznik dla studentów, tłum. M. Turno, red. nauk. tłum. pol. J. Rybakowski, F. Rybakowski, Urban & Partner, Wrocław 2014. Google Scholar
Rzeplińska I., Obraz przestępczości nieletnich w Polsce w badaniach kryminologicznych – przed i po transformacji, „Archiwum Kryminologii” 2005–2006, t. 28. Google Scholar
Seredyńska A., Od zaburzeń zachowania do zaburzeń osobowości, Wyd. Akademii Ignatianum w Krakowie, Kraków 2016. Google Scholar
Sitarczyk M., Nieletni sprawcy zabójstw. Sylwetki psychologiczne, Wyd. UMCS, Lublin 2004. Google Scholar
Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wyd. „Śląsk”, Katowice 2020. Google Scholar
Tyburska A., Uwarunkowania przestępczości nieletnich. Analiza wybranych czynników wewnętrznych, „Przegląd Policyjny” 2000, nr 1–2. Google Scholar
Urban B., Osobowościowe i społeczne predykatory zachowań przestępczych, [w:] B. Urban (red.), Dewiacje wśród młodzieży. Uwarunkowania i profilaktyka, Wyd. UJ, Kraków 2001. Google Scholar
Wanicka O., Woźniakowska-Fajst D., Bez korzeni, bez skrzydeł. Czynniki ryzyka w ocenie chronicznych przestępców, [w:] W. Klaus, I. Rzeplińska, P. Wiktorska, D. Woźniakowska-Fajst (red.), Karierowicze kryminalni? Aktywność przestępcza w dalszych Google Scholar
losach nieletnich, Wyd. INP PAN, Warszawa 2021. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie