Analiza prawno-porównawcza opodatkowania paliw w Polsce i w Republice Czeskiej z uwzględnieniem zmian antyinflacyjnych w latach 2021–2022
Szymon Kisiel
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
Autor podejmuje próbę szczegółowej analizy zasad funkcjonowania podatku akcyzowego w przedmiocie paliw. W opracowaniu przeprowadzono analizę porównawczą elementów systemów podatkowych funkcjonujących w Polsce i Republice Czeskiej. W części pierwszej opracowania omówiono istotę i podstawowe zasady podatku akcyzowego. Omawiany podatek został również umiejscowiony w sferze regulacji unijnych. Wskazano na kluczowe dla rynku paliw przepisy dyrektyw unijnych oraz ich implikacje do krajowych porządków prawnych. W drugiej części, autor poddał analizie rozwiązania prawne stosowane w obu wymienionych państwach, mając na celu wskazanie podobieństw i różnic regulacji prawnych w nich stosowanych. Na koniec, we wnioskach, zasugerowano ewentualny kierunek zmian możliwych do zrealizowania. Analiza została uzupełniona wnioskiem de lege ferenda skierowanym do polskiego ustawodawcy. Sugerować można zastosowanie rozwiązania polegającego na automatycznym i bezpośrednim, ale tymczasowym, stosowaniu przepisów dyrektywy 2003/96/WE. Uwagi, po części, mają charakter generalny, odnoszący się do standardowych reguł organizujących sferę podatku akcyzowego. W części zaś, odnoszą się również do okoliczności związanych ze zmianami legislacyjnymi ad hoc, spowodowanymi podwyższoną inflacją.
Słowa kluczowe:
prawo podatkowe, modele podatku akcyzowe, harmonizacja podatkowa, antyinflacyjne regulacje prawne, opodatkowanie paliwBibliografia
Česky Statisticky Úřad, https://www.czso.cz/csu/czso/cri/indexy-spotrebitelskych-cen-inflace-kveten-2022 Google Scholar
Drozdek A., Rola podatku akcyzowego w rozwoju gospodarczym – wybrane zagadnienia, Kwartalnik Prawno-Finansowy, 2019, nr 2, Google Scholar
Dubiński Ł., Podatek akcyzowy a ochrona środowiska (analiza prawna), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 2014 nr 68 (Opodatkowanie przedsiębiorstw), Google Scholar
Gadomski W., Dlaczego na razie nie ma szans na tańsze paliwo?, https://alebank.pl/dlaczego-na-razie-nie-ma-szans-na-tansze-paliwo/?id=388125&catid=634&cat2id=22869&cat3id=27562, Google Scholar
Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/szybki-szacunek-wskaznika-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-w-maju-2022-roku,21,2.html Google Scholar
Hlediková Z., Janák J., Dobeš J., Dějiny správy v českých zemích od počátků státu po současnost. Nakladatelství Lidové noviny, Praha 2005. Google Scholar
Kociak N., Historia akcyzy w Polsce. Czy nadal podatek od dóbr luksusowych?, Kortowski Przegląd Prawniczy, 2017, nr 1, Google Scholar
Lubaś M., Rola i znaczenie podatków jako jednego ze źródeł dochodów budżetu państwa, Finanse i Prawo Finansowe (Journal of Finance and Financial Law), 2019, vol. 3(23), Google Scholar
Małecka-Ziembińska E., Podatek akcyzowy w kontekście bezpieczeństwa finansowego państwa, Przedsiębiorczość i Zarządzanie (Holistyczne pośrednictwo finansowe, Przedsiębiorczość i zarządzanie), 2019, t.20, Vol., no.1, Google Scholar
Mączyński D., Akcyza w prawie Unii Europejskiej i w prawie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2008, 70(3), Google Scholar
Mirek I., Opodatkowanie paliw i energii elektrycznej na statkach a kwestia ochrony środowiska, Kwartalnik Prawa Podatkowego, 2018, nr 2, Google Scholar
Mirek I., Podatek akcyzowy – niezbędne i możliwe korekty, [w:] Dylematy reformy systemu podatkowego w Polsce, H. Dzwonkowski, J. Kulicki (red.), Warszawa 2016, Google Scholar
Piłatowski M., Harmonizacja podatków w UE w dobie zmian gospodarczych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 2012, nr 52, Google Scholar
Potocki W., Zabezpieczenie zobowiązania podatkowego w świetle przepisów o podatku akcyzowym, Folia Iuridica Wratislaviensis, 2012, Vol. 1, No 1., Google Scholar
Sygut E., Wydajność fiskalna a przedmiot i podstawa opodatkowania podatku akcyzowego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2015, nr 403, Google Scholar
Weiss T., Plnění státního rozpočtu ČR za prosinec 2021, https://www.mfcr.cz/cs/aktualne/tiskove-zpravy/2022/pokladni-plneni-sr-44160 (dostęp: 15 czerwca 2022 r.), Google Scholar
Zielińska J., Sawulski J., Modele systemów podatkowych w państwach Unii Europejskiej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2022/66 (1), Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie