Low Emission Zones a strefy czystego transportu w Polsce – trudne początki i prognozy
Sławomir Pawłowski
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w PoznaniuAbstrakt
Problematyka ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem staje się ostatnio coraz bardziej aktualna. Istotny udział w tym negatywnym oddziaływaniu mają pojazdy mechaniczne napędzane silnikami spalinowymi, przede wszystkim wyposażonymi w starsze silniki diesla. Wyrazem przeciwdziałania termu trendowi jest ograniczanie ich wjazdu do obszarów, w których następuje największa kumulacja trujących tlenków azotu i innych szkodliwych substancji. Obszary te, wprowadzane na przełomie XX i XXI wieku w metropoliach europejskich i nie tylko zostały nazwane Strefami Ograniczonej Emisji (Low Emission Zones). Tymczasem krajowe rozwiązania długo nie uwzględniały tego trendu, mimo zobowiązań wynikających z prawa unijnego. Dopiero w 2018 r. pojawiła się w Polsce możliwość uchwalania przez gminy jako aktów prawa miejscowego Stref Czystego Transportu. Celem opracowania jest wskazanie problemów prawnych i faktycznych związanych z ich ustanawianiem, które w dużej mierze są rezultatem zbyt rygorystycznie określonych przesłanek materialnoprawnych. Największy zarzut jaki można postawić obowiązującej regulacji, to położenie nacisku na zeroemisyjność zamiast uwzględnienia w początkowym okresie progresywnego podejścia. STC to bowiem odpowiednik Clean Air Zones, które obecnie w niewielkim zakresie pojawiają się w światowych metropoliach. Stąd też ustanawianie stref niskiej emisji spalin wymaga elastyczności, której krajowej regulacji w kilku obszarach brak, co może skutkować brakiem zainteresowania gmin w ich wprowadzaniu.
Słowa kluczowe:
prawo samorządowe, smog, strefy, transport, Strefy Czystego TransportuBibliografia
Kruś M., Leoński Z., Szewczyk M., Prawo zagospodarowania przestrzeni, Warszawa 2019 Google Scholar
Pawłowski S., Konsultacje obligatoryjne i fakultatywne w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym a zakres uspołecznienia procesów planowania przestrzennego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2015, nr 1. Google Scholar
Szczepaniak R., Smog a odpowiedzialność odszkodowawcza władz publicznych, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych”, 2020, vol. 66, nr 2. Google Scholar
Zalasiński T., Zasada prawidłowej legislacji w poglądach Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2009. Google Scholar
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
