Sekcja zwłok dziecka wobec braku zgody rodzica
Katarzyna Pluta
Uniwersytet OpolskiAbstrakt
W sprawach o błąd medyczny przeprowadzenie badania post mortem jest bardzo ważne. Mogą zaistnieć sytuacje, w których rodzina zmarłego prosi o sekcję zwłok. Z drugiej strony, placówki medyczne nie mają obowiązku wykonywania jej na żądanie rodziny. Problemem poruszanym w niniejszej pracy jest ustalenie relacji między uprawnieniami rodziców a kompetencjami podmiotu wykonującego sekcję zwłok dziecka. Szczególnie zaś, określenie uprawnień rodziców wobec sekcji zwłok ich dziecka, zwłaszcza, gdy nie są oni zainteresowani jej przeprowadzeniem. Celem niniejszej pracy jest także ustalenie, czy sekcję zwłok dziecka można przeprowadzić w każdym przypadku, niezależnie od miejsca zgonu, czy zgody przedstawiciela ustawowego; a jeżeli nie, to jakie okoliczności ograniczają możliwość przeprowadzenia sekcji zwłok i stanowią przesłankę odstąpienia od tej czynności. W artykule dokonano analizy przeprowadzenia sekcji zwłok dziecka w kontekście naruszania praw człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem przekonań religijnych rodziców.
Słowa kluczowe:
prawo cywilne, sekcja zwłok dziecka, władza rodzicielska, zgoda rodzicaBibliografia
Aszkiełowicz P., Ochrona wolności sumienia i wyznania rodziców w postępowaniu przed sądem opiekuńczym, „Kortowski Przegląd Prawniczy” 2016, nr 2, s. 52-55. Google Scholar
Borkowska-Solonynko A., Czuba M., Różnicowanie zgonów przed-, około- i poporodowych, [w:] Medycyna sądowa, red. G. Teresiński, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 2019, s. 947-952. Google Scholar
Czyż E., Szymańczak J., Prawa dziecka w rodzinie, [w:] Wokół Praw Dziecka, cz. I, red. M. Nowicki, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 1993, s. 3-15. Google Scholar
Dąbrowski A., Zgoda rodziców na leczenie dziecka w świetle unormowań prawa polskiego, [w:] Rodzina w prawie administracyjnym, red. A. Ziółkowska, A. Gronkiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015, s. 163-174. Google Scholar
Długoszewska I., Pojęcie i charakter prawny władzy rodzicielskiej, [w:] Przesłanki oraz skutki ograniczenia i pozbawienia władzy rodzicielskiej, red. I. Długoszewska, LexisNexis, Warszawa 2012, s. 38-39. Google Scholar
Dyszlewska-Tarnawska A., Komentarz do art. 32, [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. L. Ogiegło, wyd. 2, C.H.Beck, Warszawa 2015, s. 409-424. Google Scholar
Fudalej M., Brzozowska M., Tarka S., Religijne i kulturowe aspekty badań pośmiertnych, [w:] Medycyna sądowa, red. G. Teresiński, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 2019, s. 248-250. Google Scholar
Ignatowicz J., Komentarz do art. 95, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Pietrzykowski, wyd. 3, C.H.Beck, Warszawa 2012, s. 869-876. Google Scholar
Kallaus A., Udział osoby małoletniej w postępowaniu opiekuńczym, ARS BONI ET AEQUI, Poznań 2015, s. 221-290. Google Scholar
Kmieciak B., Urban K., Tuszowy odcisk palca, jako sposób wyrażenia świadomej zgody pacjenta na zabieg operacyjny, „Medyczna Wokanda” 2017, nr 9, s. 145-154. Google Scholar
Michałowska K., Charakter prawny i znaczenie zgody pacjenta na zabieg medyczny, Difin, Warszawa 2014. Google Scholar
Michałowska M., Turek J., Pomoc i czyny obowiązkowe i ponadobowiązkowe w praktyce lekarskiej i bioetyce, „Etyka” 2010, nr 43, s. 125-142. Google Scholar
Piechowiak M., Czym są prawa dziecka?, [w:] Prawa dziecka po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Materiały z konferencji Rzecznika Praw Dziecka, Warszawa 16.06.2004 r., red. M. Potapowicz, M. Krauzowicz, P. Przybylski, Wydawnictwo Biuro Rzecznika Praw Dziecka, Warszawa 2004, s. 13-28. Google Scholar
Pilikowski T., Odpowiedzialność karna lekarza za zaniechanie leczenia pacjenta małoletniego w wyniku braku zgody przedstawiciela ustawowego, „Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ” 2017, nr 2, s. 158-172. Google Scholar
Puk M., Kompetencje przedstawiciela ustawowego do wyrażania zgody na interwencję medyczną wobec pacjenta małoletniego, „Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM” 2014, nr 4, s. 163-180. Google Scholar
Rejmaniak R., Problemy interpretacyjne wybranych pojęć zawartych w art. 192 k.k., „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2012, z. 4 s. 65-80. Google Scholar
Rogóż-Gąsiorowska D., Rzepa M., Sekcja zwłok - aspekty prawne istotne w pracy lekarza rodzinnego, https://www.mp.pl/medycynarodzinna/prawo/270964,sekcja-zwlok-aspekty-prawne-istotne-w-pracy-lekarza-rodzinnego,1, [dostęp: 22.01.2023 r.]. Google Scholar
Sane M., U Zine K., Bangal R.S., Kulkarni R., Study of pre-school children deaths: an autopsy study, „Journal of Forensic Medicine, Science and Law A Journal od Medicolegal Association of Maharashtra” 2016, nr 1, s. 1-5. Google Scholar
Sendacki P., Sekcja zwłok w interesie prywatnym, „Monitor Prawniczy” 2017, nr 22, s. 1210-1218. Google Scholar
Sharma L., Autopsy in Foetal Infant Deaths, [w:] Criminology and Post-Mortem Studies - Analyzing Criminal Behaviour and Making Medical Decisions, red. S. Palermo, M. Bartoli, R. Dumache, IntechOpen, [bmw], 2021, s. 1-14. Google Scholar
Sieradzka A., Zwłoki ludzkie z perspektywy prawa, https://prawowtransplantacji.pl/zwlokie-ludzkie-z-perspektywy-prawa/, [dostęp: 22.01.2023 r.]. Google Scholar
Sobolewski P., Standardy Europejskie, [w:] Prawo wobec medycyny i biotechnologii zbiór orzeczeń z komentarzami, red. M. Safjan, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011, s. 104-114. Google Scholar
Sokołowski T., Charakter prawny władzy rodzicielskiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1982, z. 3, s. 123-134. Google Scholar
Sylwestrzak A., Obowiązki dziecka wobec rodziców, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2001, z. 3, s. 61-80. Google Scholar
Teresiński G., Weryfikacja podejrzeń aborcji lub dzieciobójstwa, [w:] Medycyna sądowa, red. G. Teresiński, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 2019, s. 943-946. Google Scholar
Trybulska-Skoczelas E., Komentarz do art. 92, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. J. Wierciński, LexisNexis, Warszawa 2014, s. 695-697. Google Scholar
Warecka K., ETPC: Sekcja zwłok dziecka bez zgody rodzica to naruszenie praw podstawowych, https://www.prawo.pl/prawo/sekcja-zwlok-dziecka-bez-zgody-rodzica-a-konwencja-praw-czlowieka,509691.html, [dostęp: 22.01.2023 r.]. Google Scholar
Wąsik D., Stosunek wielkich religii do sekcji zwłok, „Forum Teologiczne” 2014, nr 15, s. 149-159. Google Scholar
Zalewska K., Konstrukcja prawna zgody na zabieg medyczny (transplantację komórek, tkanek i narządów) u małoletniego nieposiadającego przedstawiciela ustawowego, „Medyczna Wokanda” 2017, nr 9, s. 133-143. Google Scholar
Zieliński A., Sądownictwo opiekuńcze w sprawach małoletnich, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1975. Google Scholar
Uniwersytet Opolski
