Prawnokarne aspekty rozpowszechniania utworu bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom – zagadnienia wybrane
Abstrakt
Istotą przestępstwa uregulowanego w art. 116 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest rozpowszechnianie utworu bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom. Celem niniejszego artykułu jest omówienie naruszeń postanowień umowy licencyjnej, dozwolonego użytku osobistego oraz odsprzedaż używanych licencji programów komputerowych pod kątem popełnienia przestępstwa z art. 116 ustawy o prawie autorskim. Naruszeniami umowy licencyjnej, które mogą skutkować odpowiedzialnością karną jest przede wszystkim rozpowszechnianie utworu na polach eksploatacji nieobjętych umową jak również poza zakresem terytorialnym tam wskazanym oraz w okresie po wygaśnięciu umowy. Przykładem bezprawnego rozpowszechniania utworu jest naruszenie granicy dozwolonego użytku osobistego uregulowanego w art. 23 ustawy o prawie autorskim. Jak wskazuje literatura oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie można zakwalifikować odsprzedaży używanych licencji programów komputerowych jako rozpowszechniane utworu bez uprawnienia, bez względu czy mowa o licencjach elektronicznych czy zapisanych na fizycznych nośnikach pamięci typu CD czy DVD. Tym samym zachowanie takie nie będzie skutkowało popełnieniem przestępstwa z art. 116 ustawy o prawie autorskim.
Słowa kluczowe:
prawo karne, prawo autorskie, bezprawne rozpowszechnianie utworu, dozwolony użytek osobisty utworu, umowa licencyjnaBibliografia
Bajurska A., Zakres i charakter prawny umowy licencyjnej w prawie polskim, „Temidium”, nr 2, 2017. Google Scholar
Barański M., Zobowiązanie do przeniesienia autorskich praw majątkowych w zakresie nowych pól eksploatacji, „Przegląd Prawa Handlowego”, nr 10, 2014. Google Scholar
Barta J., Markiewicz R., Obowiązek wymienienia pól eksploatacji w umowie licencyjnej, „Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej UJ”, z. 100, 2007. Google Scholar
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie i prawa pokrewne. Przepisy z wprowadzeniem, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2014. Google Scholar
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, C. H. Beck, Warszawa 2013. Google Scholar
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Wolters Kluwer, Warszawa 2016. Google Scholar
Chwalba J., Korzystanie z programów peer-to-peer a dozwolony użytek prywatny w prawie autorskim, „Prace z Prawa Własności Intelektualnej”, z. 102, 2008. Google Scholar
Doniec J., Wyczerpanie prawa autorskiego w Internecie – przepisy Unii Europejskiej i ocena potrzeb zmiany uregulowań w kontekście White Paper on Remixes, First Sale, and Statutory Damages z 2016 r., „Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ”, nr 4, 2016. Google Scholar
Drela M., O zobowiązująco-rozporządzającym skutku umowy licencyjnej i o ustawowym prawie odstąpienia od tej umowy, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, No 3161, PRAWO CCCVIII, 2009. Google Scholar
Drożdż I., Sączek K., Dozwolony użytek osobisty w Internecie a problem torrentów, „Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ”, nr 4, 2016. Google Scholar
Gęsicka D.K., O paradygmacie dozwolonego użytku prywatnego oraz opłatach reprograficznych słów kilka, „Studia Iuridica Toruniensi”, t. XVI. Google Scholar
Gienas K., Imperatywny charakter dozwolonego użytku prywatnego?, „Prace z Prawa Własności Intelektualnej”, z. 106, 2009. Google Scholar
Gienas K., Ograniczanie dozwolonego użytku drogą kontraktową – zarys problematyki, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej”, z. 104, 2009. Google Scholar
Gienias [w:] K. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, E. Ferenc-Szydełko (red.), C.H. Beck, Warszawa 2021. Google Scholar
Gienias K., Komentarz do art. 23 u.p.a., [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz E. Ferenc-Szydełko (red.), Warszawa 2019, Legalis. Google Scholar
Gliściński K., Komentarz do art. 23 u.p.a., [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz A. Michalak (red.) , Warszawa 2019, Legalis. Google Scholar
Golat R., Prawo autorskie i prawa pokrewne, C. H. Beck, Warszawa 2021. Google Scholar
Golat R., Prawo autorskie. Komentarz dla praktyków, ODDK, Gdańsk, 2008. Google Scholar
Gołaszewska A., Wyczerpanie autorskich praw majątkowych, C. H. Beck, Warszawa 2020. Google Scholar
Grabowski M., Umowa licencyjna on-line o korzystanie z utworu muzycznego – charakterystyka prawna, „Prace z Prawa Własności Intelektualnej”, z. 109, 2009. Google Scholar
Kacperek E., Zawadzki P., Charakter umów o pobranie z sieci treści chronionych prawem autorskim, „Przegląd Prawa Handlowego”, nr 10, 2009. Google Scholar
Kamiński P., Zakres czasowy licencji prawnoautorskiej, „Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego”, nr 2, 2015. Google Scholar
Kowalczuk-Szymańska M., Sztejnert-Roszak O., Naruszenia praw autorskich w internecie: aspekty prawne i procedury dochodzenia roszczeń, Difin, Warszawa 2011. Google Scholar
Kruszyński M., Dozwolony użytek osobisty utworów w świetle stosowania zabezpieczeń technicznych, „Prace z Prawa Własności Intelektualnej”, z. 102, 2008. Google Scholar
Marzec D., Znaczenie influencer marketingu w kształtowaniu decyzji współczesnych konsumentów, „Media i Społeczeństwo”, nr 16, 2022. Google Scholar
Niewęgłowski A., Prawo autorskie. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2021. Google Scholar
Podrecki P., Matysiak M., Rozporządzanie kluczami cyfrowymi do gier wideo ze szczególnym uwzględnieniem problematyki prawnej wyczerpania praw autorskich, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego”, nr 2, 2021. Google Scholar
Poźniak-Niedzielska M. [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, M. Poźniak-Niedzielska (red.), Oficyna Wydawnicza BRANTA, Warszawa 2006. Google Scholar
Siwicki M., Koncepcja wyczerpania autorskich praw majątkowych w dystrybucji cyfrowej (cz. I), „Europejski Przegląd Sądowy”, nr 4, 2015. Google Scholar
Siwicki M., Media strumieniowe w Internecie, „Państwo i Prawo”, nr 8, 2012. Google Scholar
Stolarczyk P., Wyczerpanie praw autorskich, a problemy w praktyce, „Prawo i Podatki”, nr 9, 2015. Google Scholar
Szczotka J., Naruszenie wymogu specyfikacji pól eksploatacji utworu [w:] Współczesne problemy prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Marii Poźniak-Niedzielskiej, A. Kidyba (red.), R. Skubisz (red.), Oficyna a Wolters Kluwer business, Kraków, 2007. Google Scholar
Traple E., Prawa producenta a nowe pola eksploatacji utworu audiowizualnego oraz „przyrost” praw ze względu na przedłużenie ochrony [w:] Współczesne problemy prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Marii Poźniak-Niedzielskiej, A. Kidyba (red.), R. Skubisz (red.), Oficyna a Wolters Kluwer business, Kraków, 2007. Google Scholar
Wachowska A., Problematyczny status gier komputerowych na gruncie prawa autorskiego – czy gra komputerowa to utwór audiowizualny, program komputerowy, czy inny utwór? [w:] Ochrona gry komputerowej. Aktualne wyzwania prawne, E. Traple (red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2015. Google Scholar
Wrzeszcz O., Trolling prawnoautorski (copyright trolling), „Prace z Prawa Własności Intelektualnej”, z. 134, 2016. Google Scholar
