The right to a court as a fundamental human right. Remarks regarding presidential prerogatives
Maria Jędrzejczak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniuhttps://orcid.org/0000-0002-9384-7096
Abstract
The article presents the issue of exclusion of the right to a court in the scope of decisions issued within the framework of presidential prerogatives, using the examples of provisions on granting Polish citizenship and consent to its renunciation. It was pointed out that the President of the Republic of Poland – when making decisions in individual cases within the framework of his prerogatives – acts as an administrative body. In relation to these situations, control should not be excluded a priori. The current legal status clearly violates the regulations of international and EU law, as well as the Constitution of the Republic of Poland by excluding the right to a court. The aim of the article is to answer the question of what solution can be adopted so that presidential prerogatives do not violate the individual’s right to a court. The analysis was conducted using the dogmatic and comparative-legal methods. An attempt was also made to answer the question of whether administrative courts could begin to control decisions made in individual cases under presidential prerogatives. As part of the de lege ferenda postulates, it was indicated that the prerogatives of the President of the Republic of Poland – in the scope in which they directly affect the legal situation of an individual – should be subject to legal restrictions specified in the article or – following the solution adopted in the French legal system – the possibility of interfering in the form of prerogatives in the legal situation of an individual should be excluded.
Keywords:
right to a court, presidential prerogatives, President of the Republic of Poland, granting of citizenship, renunciation of citizenshipReferences
Chauvin T., „Akt rządowy” (l’acte de gouvernement) w systemie prawa francuskiego, [w:] W. Staśkiewicz, T. Stawecki (red.), Dyskrecjonalność w prawie. XVIII Ogólnopolski Zjazd Katedr Teorii i Filozofii Prawa (Warszawa, 22–24 września 2008 r.), Warszawa 2010. Google Scholar
Chlebny J., Sądownictwo administracyjne w Polsce z perspektywy art. 47 KPP, „Europejski Przegląd Sądowy” 2022, nr 10. Google Scholar
Czeszejko-Sochacki Z., Konstytucyjna zasada prawa do sądu, „Państwo i Prawo” 1992, nr 9. Google Scholar
Florczak-Wątor M., Komentarz do art. 77, [w:] P. Tuleja (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2023, LEX/el. Google Scholar
Jagielski J., Obywatelstwo polskie. Komentarz, Warszawa 2016. Google Scholar
Jagielski J., W sprawie pozycji Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w systemie administracji publicznej i wykonywania funkcji administracji, [w:] Ius est ars boni et aequi. Studia ofiarowane Profesorowi Romanowi Hauserowi Sędziemu Naczelnego Sądu Administracyjnego, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2021, nr specjalny. Google Scholar
Jakubowski A., Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako organ administrujący (organ administracji publicznej), „Państwo i Prawo” 2023, nr 2. Google Scholar
Jędrzejczak M., Władza dyskrecjonalna organów administracji publicznej, Warszawa 2021. Google Scholar
Kwiatkowski Z., Prawo do sądu w demokratycznym państwie prawnym, „Ius Novum” 2019, nr 2. Google Scholar
Kozłowski K., Komentarz do art. 137, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP, t. 2, Komentarz do art. 87–243, Warszawa 2016. Google Scholar
Lewicki M., Obywatelstwo polskie, [w:] Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, E. Olejniczak-Szałowska, M. Stahl (red.), Prawo administracyjne materialne, Warszawa 2016. Google Scholar
Tuleja P., Komentarz do art. 45, [w:] P. Tuleja (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2023, LEX/el. Google Scholar
Wróbel A., Glosa do trzech wyroków Trybunału Konstytucyjnego: wyrok z dnia 6 października 1998 r. (sygn. akt K.36/97), wyrok z dnia 16 marca 1999 r. (sygn. akt SK 19/98), wyrok z dnia 8 grudnia 1998 r. (sygn. akt K. 41/97), „Przegląd Sejmowy” 2000, nr 1. Google Scholar
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-9384-7096
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
