Countering the use of the financial sector for tax evasion (STIR) as an institution of general tax law – critical remarks

Krzysztof Teszner

Uniwersytet w Białymstoku
https://orcid.org/0000-0002-7398-582X

Bogumił Pahl

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0003-4089-7580


Abstract

The purpose of this article is to critically analyze and evaluate the provisions of Section IIIB, which was introduced into the Tax Ordinance in 2018 and regulates the so-called anti-use of the financial sector for tax evasion. The research conducted leads to the conclusion that, unlike the anti-avoidance clause, the STIR as a preventive tool to control the bank accounts of entrepreneurs against tax extortion and the legal measure of blocking these accounts is not part of the general tax law. The appropriate place for its legal regulation is the National Tax Administration Act. The analyzed legal institution is useful for the elimination of tax fraud. However, its application cannot be based solely on the tax authority’s fear of non-payment, based on risk analysis and algorithms unknown to the taxpayer. It is necessary to revise the legal grounds for ordering the freezing of a bank account, as well as the grounds for its extension, which should be clearly defined. This will eliminate the risk of arbitrariness in the application of STIR to honest entrepreneurs. It is necessary to extend judicial review of short-term bank account freezes by providing entrepreneurs with an effective remedy and a constitutional guarantee of the right to a court of law.


Keywords:

tax ordinance, risk analysis, tax extortion, blockage of trader's bank account


Brzeziński B., Olesińska A., Klauzula normatywna zapobiegania unikaniu opodatkowania, w: Prawo podatkowe. Teoria. Instytucje. Funkcjonowanie (praca zbiorowa pod red. B. Brzezińskiego), Toruń 2009.   Google Scholar

Etel L., Komentarz do art. 119a o.p., w: Ordynacja podatkowa. Komentarz (red nauk. L. Etel), T. I Zobowiązania podatkowe, Warszawa 2022/Lex/el.   Google Scholar

Etel L. at al., Nowa ordynacja podatkowa. Z prac Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego, Temida 2, Białystok 2017.   Google Scholar

Etel L. et al, Ordynacja podatkowa. Kierunkowe założenia nowej regulacji, Białystok 2015.   Google Scholar

Glumińska-Pawlic J., Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania jako element uszczelniania systemu podatkowego, w: Uszczelnienie systemu podatkowego w Polsce (red. nauk. D. J. Gajewski), Warszawa 2020.   Google Scholar

Iserzon E., Prawo administracyjne, Warszawa 1968.   Google Scholar

Jagielski J., Kontrola administracji publicznej, Warszawa 2007.   Google Scholar

Kurzac M., Unikanie opodatkowania a uchylanie się od opodatkowania – o kryteriach rozróżniających. „Studia Prawno-Ekonomiczne”, t. CV 2017.   Google Scholar

Kwietko-Bębnowski M., Blokada rachunku podmiotu kwalifikowanego – skalpel chirurga czy prymitywna maczuga?, „Przegląd Podatkowy” 2021, nr 6.   Google Scholar

Litwińczuk H. (red.), Opodatkowanie spółek, Warszawa 2022.   Google Scholar

Litwińczuk H. (red.), Prawo podatkowe przedsiębiorców, Warszawa 2013.   Google Scholar

Matarewicz J., STIR jako narzędzie uszczelniające system, w: Karuzele i inne oszustwa podatkowe. Metody przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (red. I. Ożóg, J. Rudowski), Warszawa 2021.   Google Scholar

Melezini A., Zalewski D., Kontrola podatkowa przedsiębiorców, Warszawa 2012.   Google Scholar

Mikuła P., System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej – najważniejsze aspekty nowej regulacji, „Przegląd Podatkowy” 2018 nr 2.   Google Scholar

Mudrecki A., Blokowanie kont podatnikom a zasada proporcjonalności. Glosa do wyroku NSA z dnia 26 lutego 2020 r., I FSK 1719/19, OSP 2020 Nr 11.   Google Scholar

Nita A., Stosunek podatkowoprawny, w: Prawo podatkowe. Teoria. Instytucje. Funkcjonowanie (pod red. B. Brzezińskiego), Toruń 2009.   Google Scholar

Ochendowski E., Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 1999.   Google Scholar

Ofiarski Z., Ogólne prawo podatkowe. Zagadnienia materialnoprawne i proceduralne, Warszawa 2010.   Google Scholar

Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/szukaj/wykorzystywać.html   Google Scholar

Teszner K., Komentarz do art. 119zv o.p., w: Ordynacja podatkowa. Komentarz (red. nauk. L. Etel), T. I Zobowiązania podatkowe, Warszawa 2022/Lex/el.   Google Scholar

Teszner K., Zakres sądowej kontroli blokady rachunku bankowego przedsiębiorcy – glosa do wyroku NSA z 27 kwietnia 2020 r., I FSK 491/20, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2021, nr 5.   Google Scholar

Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych, Druk nr 1880, s. 1, www.sejm.gov.pl: dostęp: 10.10.2024.   Google Scholar

Popławski M., Komentarz do art. 2 o.p., w: Ordynacja podatkowa. Komentarz. T. I Zobowiązania podatkowe (red. nauk. L. Etel), Lex/el.   Google Scholar

Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2016.   Google Scholar


Published
2024-12-17

Cited by

Teszner, K., & Pahl, B. (2024). Countering the use of the financial sector for tax evasion (STIR) as an institution of general tax law – critical remarks. Studia Prawnoustrojowe, (66). https://doi.org/10.31648/sp.10715

Krzysztof Teszner 
Uniwersytet w Białymstoku
https://orcid.org/0000-0002-7398-582X
Bogumił Pahl 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0003-4089-7580