“I shall never die completely, for some of me will persist…”. Legal aspects of human remains as cultural goods and the integrity of the corpse in the cultural tradition

Jacek Mazurkiewicz

University of Zielona Góra
http://orcid.org/0000-0001-5936-9038


Abstract

Human remains, not just corpses, are sometimes cultural goods. In the frst part of our work, we present an outline of selected legal aspects of human remains. According to Polish law, corpses cannot have the status of historical monuments, but preparations from human remains are able to obtain such status. The remains can also be a part of monuments or archaeological monuments. In such cases, exposure to public display is subject to restrictions. Currently, special legal problems relate to “exotic” human remains that were included into Western museum collections during colonial times. The presented examples show that in the funeral tradition of our (and not only our) cultural circle, the integrity of human corpses and ashes was not considered a value in itself. Therefore, we believe that the current approach
of the Polish courts to the fragmentation of ashes remaining after body cremation is too restrictive. 


Keywords:

corpses, human remains, cultural goods


Albert Einstein, http://pl.wikipedia.org/wiki/Albert_Einstein.   Google Scholar

André Tchaikowsky, https://de.wikipedia.org/wiki/Andr%C3%A9_Tchaikowsky avi, Świąteczny żart obraża katolików, „Rzeczpospolita” nr 285/2007.   Google Scholar

Barcik J., Pilarz Ł., Wykorzystanie zwłok i szczątków ludzkich przez studentów do celów dydaktycznych a przestępstwo znieważenia zwłok, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2016, z. 4.   Google Scholar

Controller, Michail Illarionowitsch Kutusow, http://de.realityandmyths.com/michail-illarionowitsch-kutusow/.   Google Scholar

Czuma M., Mazan L., Poczet serc polskich, Kraków 2005.   Google Scholar

Dmitrij Chworostowski, https://pl.wikipedia.org/wiki/Dmitrij_Chworostowski.   Google Scholar

Dziubkowa J., Vanitas. Portret trumienny na tle sarmackich obyczajów pogrzebowych: listopad 1996 - luty 1997, Poznań 1996.   Google Scholar

Eckstein L., Wiemann D., Waller N., Bartels A., Postcolonial Justice. An Introduction, Potsdam 2017, https://publishup.unipotsdam.de/fles/10322/eckstein_postcolonial_justice.pdf (data dostępu: 14.08.2019).   Google Scholar

Fitych, ks. T., Kaplica czaszek w Kudowie Czermnej – pionierskie i mistrzowskie dzieło ks. Tomaschka, „Ziemia Kłodzka” 2016, nr 268–269.   Google Scholar

French museum returns mummifed Maori head, https://www.dailyedge.ie/french-museum-returns-mummifed-maori-head-133605-May2011/.   Google Scholar

Gawliński A., Nekrofla jako problem interdyscyplinarny, „Studia Prawnoustrojowe” 2016, nr 34.   Google Scholar

Grotius H., Trzy księgi o prawie wojny i pokoju, przekład: R. Bierzanek, Warszawa 1957, tom II.   Google Scholar

Grzegorzewski J., Grób Warneńczyka. Badania autentyczności grobu przy 4-kilometrze pobojowiska warneńskiego z d. 10-go listopada 1444 r., Kraków 1911.   Google Scholar

Hanc J., Sitarz O., Przestępstwo znieważenia zwłok (aspekty dogmatyczne i praktyczne), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2017, r. XXI, z. 2.   Google Scholar

Hindu fghts for pyre „dignity”, http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/7960489.stm.   Google Scholar

Horacy, Ody, Księga III, 30, przekład: L. Rydel, [w:] Horacy, Wybór poezji, Wrocław –Warszawa–Kraków 1967.   Google Scholar

Infeld L., Szkice z przeszłości. Wspomnienia, Warszawa 1966.   Google Scholar

Julia Pastrana’s Long Journey Home: A Conversation with Laura Anderson Barbata,http://www.orderofthegooddeath.com/julia-pastranas-long-journey-home-conversation-laura-anderson-barbata.   Google Scholar

Kalitowski M., Komentarz do art. 262, [w:] O. Górniok (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2004.   Google Scholar

Казанский собор (Санкт-Петербург), https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D1%80_(%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82%D0%9F%D0%B5%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3).   Google Scholar

Kennewick V., Man and the Evolutionary Origins of the Nation, „Journal of American Studies” 2014, vol. 48, no. 1.   Google Scholar

Kritz N.J. (ed.), Transitional Justice: How Emerging Democracies Reckon with Former Regimes. Volume 1: General Considerations, United States Institute of Peace Press, Washington D.C. 1995.   Google Scholar

Krotoszyński M., Modele sprawiedliwości tranzycyjnej, Poznań 2017.   Google Scholar

Кутузов, Михаил Илларионович, https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D1%82%D1%83%D0%B7%D0%BE%D0%B2,_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0-%D0%B8%D0%BB_%D0%98%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87.   Google Scholar

Легенда о сердце Кутузова, https://musei-smerti.ru/legenda-o-serdcze-kutuzova/.   Google Scholar

Luchterhandt O., Bruschke R., Godność człowieka – aktualne kwestie sporne w niemieckim prawie państwowym, „Państwo i Prawo” 2005, nr 2.   Google Scholar

Łętowska E., Podstawy prawa cywilnego, wydanie 2, Wydawnictwo Ecostar, Warszawa 1994.   Google Scholar

Mahatma Gandhi, https://en.wikipedia.org/wiki/Mahatma_Gandhi.   Google Scholar

Mahatma Gandhi ashes to be scattered in South Africa, http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8486549.stm.   Google Scholar

Maori mummy head to be sent back to New Zealand, 5.08.2013, https://www.liverpoolecho.co.uk/news/liverpool-news/mummifed-maori-head-return-new-5588862.   Google Scholar

Marczyński J., Samotny jak Hamlet, Chopin i jego Europa, dodatek do „Rzeczpospolitej” nr 143/2008.   Google Scholar

Marek A., Kodek karny. Komentarz, Warszawa 2007.   Google Scholar

Mazurkiewicz J., Non omnis moriar. Ochrona dóbr osobistych zmarłego w prawie polskim, Wrocław 2010.   Google Scholar

Mexican “ape woman” buried 150 years after her death, 13.02.2013, https://www.theguardian.com/world/2013/feb/13/mexican-ape-woman-buried.   Google Scholar

Mohandas Karamchand Gandhi, https://de.wikipedia.org/wiki/Mohandas_Karamchand_Gandhi#Tod_durch_Attentat.   Google Scholar

Mózg Alberta Einsteina, http://pl.wikipedia.org/wiki/M%C3%B3zg_Alberta_Einsteina   Google Scholar

Mózg Józefa Piłsudskiego, http://pl.wikipedia.org/wiki/M%C3%B3zg_J%C3%B3zefa_Pi%C5%82sudskiego.   Google Scholar

Münch I. von, Ogólne prawo do osobowości, „Przegląd Prawa i Administracji” 1997,t. XXXIX.   Google Scholar

Newman M., Transitional Justice: Contending with the Past, NJ 2019.   Google Scholar

Непокоренный Ленинград: воспоминания Николая Николаевича Кулешова, http://piter-news.net/incident/2019/03/12/177161.html Oikkonen.   Google Scholar

Oikkonen V., Kennewick Man and the Evolutionary Origins of the Nation, „Journal of American Studies” 2014, vol. 48, no. 1.   Google Scholar

Памятник воинской славы, http://kazansky-spb.ru/texts/voinskaya_slava.   Google Scholar

Parkinson J., The signifcance of Sarah Baartman, BBC Magazine, BBC Magazine,https://www.bbc.com/news/magazine-35240987.   Google Scholar

Rasmussen M., Sikora M., Albrechtsen A., T. Kornelussen et al., The ancestry and affliations of Kennewick Man, „Nature” 2015, no. 523 (7561).   Google Scholar

Redmayne A., Mkwawa and the Hehe Wars, „The Journal of African History”, 1968,vol. 9, no. 3.   Google Scholar

Rożek M., Groby duszy [w:] M. Czuma, L. Mazan, Poczet serc polskich, Kraków 2005.   Google Scholar

Rybak A., Prawnokarna ochrona godności zwłok człowieka, „Palestra” 2004, nr 1–2.   Google Scholar

Seidemann R.M., Bones of Contention: A Comparative Examination of Law Governing Human Remains from Archaeological Contexts in Formerly Colonial Countries, „Louisiana Law Review” 2004, vol. 64, no. 3.   Google Scholar

Szpunar A., O ochronie pamięci osoby zmarłej, „Palestra” 1984, r. 28, nr 7–8.   Google Scholar

Szymaniec P., Polska myśl konserwatorska przełomu XIX i XX w. a rozwiązania Dekretu Rady Regencyjnej z dnia 31 października 1918 r. o opiece nad zabytkami sztuki i kultury, [w:] M. Różański (red.), Ochrona dóbr kultury w rozwoju historycznym, Olsztyn 2017.   Google Scholar

Święch Z., Klątwy, mikroby i uczeni, t. III cz. 1 Ostatni krzyżowiec Europy. Oddychający sarkofag – astralne życie Warneńczyka?, Kraków 1995.   Google Scholar

Teitel R.G., Transitional Justice, Oxford 2000.   Google Scholar

Turnbull D., Postcolonial Injustice: Rationality, Knowledge, and Law in the Face of Multiple Epistemologies and Ontologies A Spacial Performative Approach, [w:] A. Bartels, L. Eckstein, N. Waller, D. Wiemann (eds.), Postcolonial Justice, Leiden 2017.   Google Scholar

Tworkowska A., Implikacje prawne i społeczno-kulturowe śmierci człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki ochrony dóbr osobistych, rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem A. Malarewicz-Jakubów, Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2013, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/3746.   Google Scholar

Tworkowska A., Określenie statusu ludzkich zwłok jako problem prawno-społeczny, „Prawo i Medycyna” 2015, vol. 17, nr 2 (59).   Google Scholar

Wiemann D., Waller N., Bartels A., Postcolonial Justice. An Introduction, Potsdam 2017, https://publishup.uni-potsdam.de/fles/10322/eckstein_postcolonial_justice.pdf.   Google Scholar

Zaporowska M., Kutuzow wiecznie żywy, „Przegląd Tygodniowy. Magazyn Trybuny” 2004, nr 22.   Google Scholar

Zimmerman L.J., Public Heritage, a Desire for a “White” History for America, and Some Impacts of the Kennewick Man/ Ancient One Decision, „International Journal of Cultural Property, 2005, no. 12.   Google Scholar


Published
2019-12-15

Cited by

Mazurkiewicz, J. (2019). “I shall never die completely, for some of me will persist…”. Legal aspects of human remains as cultural goods and the integrity of the corpse in the cultural tradition. Studia Prawnoustrojowe, (45), 179–197. https://doi.org/10.31648/sp.5202

Jacek Mazurkiewicz 
University of Zielona Góra
http://orcid.org/0000-0001-5936-9038