The formation of Polish archival legislation on the eve of independence

Tomasz Nowicki

The John Paul II Catholic University of Lublin
http://orcid.org/0000-0003-1185-9358


Abstract

Summing up, before independent Poland was reborn, after 123 years of captivity, the patriotic environments, aware of the signifcance of archival material for studying the history of Poland and for effcient state administration, made an effort to take control of Polish archives and began work on norms which could regulate archival sphere at the highest level. The culmination of these efforts was ‘The Decree on the Organization of State Archives and Preservation of Archival Material’ of 7 February 1919. Apart from the issue whether the solutions adopted in the enacted legislation were correct or not, not mentioning the shortcomings of these regulations evident even for their contemporaries (the omission of some important issues or internal contradictions), it is necessary to note the signifcance of this legislation. Undoubtedly, preparing and enacting the norms regulating the archival issues laid the foundation, on the eve of Poland’s independence, for creating the network of Polish historical archives and allowed the organization of the
archival service in the Second Republic of Poland


Keywords:

polish archival legislation, archival regulations, polish archives, archival law, Provisional Council of State and Archival Commission, Ministry of Religious Affairs and Public Education and Department of State Archives


Galuba R., Archiwa państwowe w latach 1918–2011, Poznań 2012.   Google Scholar

Kaczmarczyk K., Działalność niemieckiego zarządu archiwalnego w Warszawie w latach 1915–1918, „Archiwum Komisji Historycznej Polskiej Akademii Umiejętności”, series 2, 1 (1923), pp. 114–123.   Google Scholar

Kaczmarczyk K., Literatura archiwalna odrodzonej Polski (1918–1926), „Archeion” 3 (1928), pp. 84–167.   Google Scholar

Kolankowski Z., O organizację archiwów polskich 1917–1919, [w:] Naród i państwo.Prace ofiarowane Henrykowi Jabłońskiemu w 60 rocznicę urodzin, joint publication, Warszawa 1969.   Google Scholar

Konarski K. (ed.), Straty archiwów i bibliotek warszawskich w zakresie rękopiśmiennych źródeł historycznych, Warszawa 1956, vol. 2: Archiwa porozbiorowe i najnowsze.   Google Scholar

Mamczak-Gadkowska I., Archiwa i służba archiwalna na ziemiach polskich w czasie I wojny światowej, [w:] J. Kiwerska (ed.), B. Koszel (ed.), Między wielką polityką a narodowym partykularyzmem, Poznań 2002.   Google Scholar

Mamczak-Gadkowska I., Archiwa państwowe II Rzeczypospolitej, Poznań 2006.   Google Scholar

Manteuffel T., Archiwa francuskie, [w:] Pamiętnik IV Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 1925, vol.1, section 6b, Lwów 1925.   Google Scholar

Manteuffel T., Archiwa państwowe w minionym pięćdziesięcioleciu, „Archeion”50 (1968), pp. 9–25.   Google Scholar

Manteuffel T., Organizacja archiwów francuskich, „Archeion” 2 (1927), pp. 96–109.   Google Scholar

Mencel T., Dekret o archiwach i opiece nad archiwaliami z 7 lutego 1919 r. na tle ówczesnego ustawodawstwa archiwalnego w Europie, [w:] A. Tomczak (ed.), Sześćdziesięciolecie polskich archiwów państwowych, Warszawa 1981, pp. 5–36.   Google Scholar

Motas M., O przepisach archiwalnych w Polsce międzywojennej, „Archeion” 48 (1968), pp. 111–136.   Google Scholar

Motas M., Powstanie polskiej państwowej służby archiwalnej przed odzyskaniem niepodległości (1917–1919), „Archeion” 69 (1979), pp. 39–56.   Google Scholar

Motas M. (ed.), Pierwsze akty prawne o organizacji polskich archiwów państwowych i opiece nad archiwaliami z 31 lipca 1918 r. i 7 lutego 1919 r., „Archeion” 50 (1968), pp. 27–40.   Google Scholar

Polskie Archiwum Wojenne, „Nauka Polska” 2 (1919), pp. 584–585.   Google Scholar

Rybarski A., Centralny zarząd archiwalny w odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej, „Archeion” 1 (1927), pp. 1–14.   Google Scholar

Ryszewski B., Polskie ustawy archiwalne i wynikające z nich problemy, [w:] Pomorze– Polska – Europa. Studia i materiały do dziejów XIX i XX wieku, Toruń 1995,pp. 285–294.   Google Scholar

Ryszewski R., Robótka H., Tomczak A., Archiwistyka, Warszawa 1989.   Google Scholar

Semkowicz W., Polskie Archiwum Wojenne, „Pion. Tygodnik Literacko-Społeczny” 3 (1935), no. 23 (88), p. 12.   Google Scholar

Semkowiczowa J., Polskie Archiwum Wojenne (dzieje instytucji), „Archeion” 45 (1966), pp. 63–74.   Google Scholar

Seruga J., Niszczenie archiwów w b. okupacji austriackiej b. Królestwa Polskiego w czasie wojny światowej, „Drogi Polski” 1 (1922), pp. 125–129, 195–202, 261–275.   Google Scholar

Sierpowski S., Matelski D., Dzieje archiwistyki polskiej. Wybór źródeł, Poznań 1988.   Google Scholar

Stebelski A., Archiwum Główne Akt Dawnych za dyrekcji Teodora Wierzbowskiego 1897–1919, [w:] A. Stebelski (ed.), Warszawa Księga pamiątkowa 150-lecia Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, 1958, pp. 59–104.   Google Scholar

Szyposz J., Działalność Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej w zakresie zabezpieczania archiwaliów, „Archeion” 64 (1976), pp. 59–80.   Google Scholar

Tomczak A., Zarys dziejów archiwów polskich, Toruń 1982.   Google Scholar

Wierzbowski T., Projekt organizacji archiwów w Polsce, „Przegląd Narodowy” 9 (1920), no. 2, pp. 261–271.   Google Scholar


Published
2019-12-15

Cited by

Nowicki, T. (2019). The formation of Polish archival legislation on the eve of independence. Studia Prawnoustrojowe, (45), 199–214. https://doi.org/10.31648/sp.5203

Tomasz Nowicki 
The John Paul II Catholic University of Lublin
http://orcid.org/0000-0003-1185-9358